Η Αρκτική έχει καταγράψει την πιο θερμή χρονιά στην ιστορία, σύμφωνα με την έκθεση της Αμερικανικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA). Η έκθεση, που δημοσιεύθηκε σήμερα, σκιαγραφεί μια ζοφερή εικόνα για την περιοχή, η οποία είναι εξαιρετικά ευάλωτη στις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Μεταξύ Οκτωβρίου 2024 και Σεπτεμβρίου 2025, οι θερμοκρασίες ήταν κατά 1,60°C υψηλότερες από τον μέσο όρο που έχει καταγραφεί μεταξύ 1991 και 2020. Η ετήσια έκθεση για την Αρκτική βασίζεται σε δεδομένα που ξεκινούν από το 1900, σύμφωνα με το ΑΠΕ.

Ο Τομ Μπάλινγκερ, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Αλάσκας, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι είναι «ανησυχητικό» να παρατηρείται μια τόσο μεγάλη αύξηση της θερμοκρασίας σε σύντομο χρονικό διάστημα. Χαρακτήρισε αυτή την τάση ως «πρωτοφανή τα τελευταία χρόνια και ίσως και χιλιάδες χρόνια».

Η χρονιά που ανέλυσαν οι επιστήμονες της NOAA περιλαμβάνει το θερμότερο φθινόπωρο, τον δεύτερο πιο ζεστό χειμώνα και το τρίτο πιο θερμό καλοκαίρι στην Αρκτική από το 1900.

Η περιοχή του Βόρειου Πόλου επηρεάζεται από ένα φαινόμενο όπου η θερμοκρασία αυξάνεται ταχύτερα σε σχέση με τα μεσαία γεωγραφικά πλάτη. Αυτός ο μηχανισμός οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, περιλαμβανομένης της απώλειας της χιονοκάλυψης και του θαλάσσιου πάγου.

Ένα δραματικό γεγονός συνέβη τον Μάρτιο του 2025, όταν καταγράφηκε μια άνευ προηγουμένου υποχώρηση του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής. Η κορύφωση της έκτασής του ήταν η χαμηλότερη που έχει μετρηθεί ποτέ από την έναρξη της δορυφορικής παρακολούθησης.

Οι επιστήμονες του National Snow and Ice Data Center (NSIDC) υπολόγισαν ότι ο θαλάσσιος πάγος της Αρκτικής έφτασε στο μέγιστο μέγεθός του στις 22 Μαρτίου, καλύπτοντας περίπου 14,33 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα. Αυτή είναι η μικρότερη έκταση που έχει καταγραφεί σε περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες δορυφορικής παρακολούθησης.

Κάθε χειμώνα, ο πάγος που σχηματίζεται στον Αρκτικό Ωκεανό επεκτείνεται σταδιακά για να φτάσει στη μέγιστη έκτασή του τον Μάρτιο. Ωστόσο, λόγω της ανθρωπογενούς υπερθέρμανσης του πλανήτη, η δημιουργία πάγου γίνεται όλο και πιο δύσκολη.

Ένα «άμεσο πρόβλημα για τις πολικές αρκούδες, τις φώκιες και τους θαλάσσιους ίππους, που χρησιμοποιούν τον πάγο ως πλατφόρμα για να μετακινούνται, να κυνηγούν και να γεννούν», εξηγεί ο Ουόλτερ Μάιερ, συν-συγγραφέας της έκθεσης του NSIDC.

Παρόλο που το λιώσιμο του θαλάσσιου πάγου δεν αυξάνει άμεσα τη στάθμη των ωκεανών, όπως συμβαίνει με το λιώσιμο του πάγου στην ξηρά (παγοκαλύμματα, παγετώνες), προκαλεί πολλές σοβαρές επιπτώσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής, θέτοντας σε κίνδυνο πολλά οικοσυστήματα.

Επιπλέον, αυτό το λιώσιμο επιδεινώνει την κλιματική αλλαγή. Καθώς η επιφάνεια του λευκού θαλάσσιου πάγου συρρικνώνεται, αποκαλύπτεται ο ωκεανός, ο οποίος είναι πιο σκούρος από τον πάγο και συνεπώς αντανακλά λιγότερη ηλιακή ενέργεια, απορροφώντας περισσότερη.

Καθώς η Αρκτική θερμαίνεται ταχύτερα από τον υπόλοιπο πλανήτη, μειώνεται η διαφορά θερμοκρασίας που βοηθά να διατηρείται ο κρύος αέρας παγιδευμένος κοντά στον πόλο. Αυτό επιτρέπει στα κύματα ψύχους να εξαπλώνονται συχνότερα σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη, σύμφωνα με αρκετές μελέτες.

Οι βροχοπτώσεις στην περιοχή έφτασαν επίσης σε επίπεδα ρεκόρ κατά την περίοδο μεταξύ Οκτωβρίου 2024 και Σεπτεμβρίου 2025, γνωστή και ως «χρονιά του νερού». Αυτή η περίοδος κατατάσσεται μεταξύ των πέντε ετών με τις περισσότερες βροχοπτώσεις από το 1950.