Η Ισπανία ετοιμάζεται για το επόμενο καλοκαίρι, δημιουργώντας ένα εθνικό δίκτυο κλιματικών καταφυγίων, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ. Δημόσια κτίρια θα μετατραπούν σε καταφύγια για τους πολίτες, προστατεύοντάς τους από τους ολοένα και πιο έντονους καύσωνες. Το νέο δίκτυο θα ενσωματώσει τα κλιματικά καταφύγια που ήδη λειτουργούν στη Βαρκελώνη και τη Χώρα των Βάσκων.

Σε συνέντευξη τύπου την Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου, ο Ισπανός πρωθυπουργός παρουσίασε το σχέδιο της χώρας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, ένα πακέτο 80 μέτρων. Αυτά περιλαμβάνουν την προστασία παράκτιων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων, επενδύσεις για την πρόληψη πλημμυρών και πυρκαγιών σε αγροτικές περιοχές, και δράσεις κατά της παραπληροφόρησης για την κλιματική αλλαγή.

«Οι καταστροφικές ξηρασίες και οι καύσωνες δεν είναι πλέον σπάνιο φαινόμενο. Ορισμένα καλοκαίρια δεν αντιμετωπίζουμε μεμονωμένα κύματα ζέστης, αλλά έναν παρατεταμένο καύσωνα που εκτείνεται από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο. Αυτή είναι πλέον η νέα κανονικότητα», τόνισε ο Σάντσεθ.

Το 2025, η Ισπανία έζησε το θερμότερο καλοκαίρι της ιστορίας της. Σύμφωνα με την Κρατική Μετεωρολογική Υπηρεσία (AEMET), ένας καύσωνας 16 ημερών τον Αύγουστο εκτόξευσε τις θερμοκρασίες πάνω από τους 45°C. Η μέση θερμοκρασία στην Ισπανία αυξήθηκε κατά 1,69°C την περίοδο 1961–2024, αυξάνοντας τη συχνότητα των ακραίων θερμοκρασιών.

Η κλιματική αλλαγή βρίσκεται πίσω από την άνοδο της θερμοκρασίας και την αύξηση των ακραίων θερμικών φαινομένων, σύμφωνα με την ανάλυση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC).

Τα νέα κλιματικά καταφύγια θα προσφέρουν δροσιά σε πολίτες σε όλη τη χώρα το επόμενο καλοκαίρι, ιδιαίτερα στις αστικές περιοχές.

«Το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας εντείνεται κατά τη διάρκεια των καυσώνων και παρατηρείται κυρίως στις πόλεις», δήλωσε στο Euronews ο επιστήμονας δεδομένων Μανουέλ Μπάνθα.

«Αυτό συμβαίνει επειδή οι πόλεις είναι πυκνοδομημένες και διαθέτουν μεγάλες επιφάνειες ασφάλτου που απορροφούν την ηλιακή ακτινοβολία. Έτσι, ακόμη και στις έξι ή επτά το απόγευμα, μπορεί να επικρατεί έντονη ζέστη, παρότι ο ήλιος έχει ήδη δύσει, καθώς το έδαφος έχει συσσωρεύσει θερμότητα», εξήγησε ο Μπάνθα.

Η ισπανική κυβέρνηση θα χρηματοδοτήσει περιοχές που «τη χρειάζονται περισσότερο, εκεί όπου η ζέστη χτυπά πραγματικά τους ανθρώπους πιο σκληρά», όπως είπε ο Σάντσεθ.

Το εθνικό δίκτυο θα βασιστεί σε πρωτοβουλίες περιφερειακών κυβερνήσεων, όπως στην Καταλονία, τη Χώρα των Βάσκων και τη Μούρθια. Στη Βαρκελώνη, λειτουργούν ήδη περίπου 400 κλιματικά καταφύγια σε δημόσια κτίρια, όπως βιβλιοθήκες, μουσεία, αθλητικά κέντρα και εμπορικά κέντρα.

Οι χώροι αυτοί, κλιματιζόμενοι και με καθίσματα και δωρεάν νερό, έχουν σχεδιαστεί ως καταφύγια από τη ζέστη, ιδίως για ηλικιωμένους, βρέφη, άτομα με προβλήματα υγείας και όσους δεν διαθέτουν στο σπίτι τους τα μέσα για να αντιμετωπίσουν τις υψηλές θερμοκρασίες.

Σύμφωνα με το ημερήσιο σύστημα επιτήρησης θνησιμότητας της Ισπανίας (MoMo), περισσότεροι από 21.700 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από αιτίες που σχετίζονται με τη ζέστη μεταξύ 2015 και 2023, με την πλειονότητα να αφορά άτομα άνω των 65 ετών. Το φετινό καλοκαίρι καταγράφηκαν περισσότεροι από 3.800 θάνατοι που σχετίζονται με τη ζέστη — αριθμός αυξημένος κατά 88% σε σύγκριση με το 2024 — σύμφωνα με εκτιμήσεις του Υπουργείου Υγείας της χώρας.