Σύμφωνα με έκθεση της Αμερικανικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) που δημοσιεύτηκε την Τρίτη (16/12), η Αρκτική βίωσε την πιο θερμή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ. Η έκθεση παρουσιάζει μια ανησυχητική εικόνα για την περιοχή, η οποία είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Μεταξύ Οκτωβρίου 2024 και Σεπτεμβρίου 2025, οι θερμοκρασίες ήταν κατά 1,60°C υψηλότερες από τον μέσο όρο που καταγράφηκε μεταξύ 1991 και 2020. Η ετήσια έκθεση για την Αρκτική βασίζεται σε στοιχεία που χρονολογούνται από το 1900.

Ο Τομ Μπάλινγκερ, εκ των συγγραφέων της μελέτης από το Πανεπιστήμιο της Αλάσκας, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι είναι «ανησυχητικό» να βλέπει μια τέτοια υπερθέρμανση σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Χαρακτήρισε την τάση «πρωτοφανή τα τελευταία χρόνια και ίσως εδώ και χιλιάδες χρόνια».

Η χρονιά που αναλύθηκε από τη NOAA περιλαμβάνει το πιο ζεστό φθινόπωρο, τον δεύτερο πιο ζεστό χειμώνα και το τρίτο πιο θερμό καλοκαίρι στην Αρκτική από το 1900.

Η περιοχή που περικλείει τον Βόρειο Πόλο πλήττεται από ένα φαινόμενο κατά το οποίο θερμαίνεται πιο γρήγορα σε σχέση με τα μεσαία γεωγραφικά πλάτη. Αυτός ο μηχανισμός οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως η απώλεια της χιονοκάλυψης και του θαλάσσιου πάγου.

Τον Μάρτιο του 2025 καταγράφηκε μια πρωτοφανής υποχώρηση του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής, με τη χαμηλότερη κορύφωση έκτασης που έχει μετρηθεί από την έναρξη της δορυφορικής παρακολούθησης.

Οι επιστήμονες του National Snow and Ice Data Center (NSIDC) εκτίμησαν ότι ο θαλάσσιος πάγος της Αρκτικής είχε φτάσει στο μέγιστο μέγεθός του στις 22 Μαρτίου, με μια έκταση που εκτιμάται σε 14,33 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, τη μικρότερη που έχει μετρηθεί σε περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες δορυφορικής παρακολούθησης.

Ο πάγος που σχηματίζεται στον Αρκτικό Ωκεανό επεκτείνεται σταδιακά κάθε χειμώνα για να φτάσει στη μέγιστη έκτασή του τον Μάρτιο. Ωστόσο, λόγω της ανθρωπογενούς υπερθέρμανσης του πλανήτη, ο πάγος δυσκολεύεται ολοένα και περισσότερο να αυξηθεί ξανά.

Ένα «άμεσο πρόβλημα για τις πολικές αρκούδες, τις φώκιες και τους θαλάσσιους ίππους, που χρησιμοποιούν τον πάγο ως πλατφόρμα για να μετακινούνται, να κυνηγούν, να γεννούν», εξηγεί ο Ουόλτερ Μάιερ, συν-συγγραφέας της έκθεσης του NSIDC.

Παρότι το λιώσιμο του θαλάσσιου πάγου δεν αυξάνει άμεσα τη στάθμη των ωκεανών, σε αντίθεση με το λιώσιμο του πάγου που βρίσκεται στην ξηρά (παγοκαλύμματα, παγετώνες), προκαλεί πολλές επιπτώσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής, οι οποίες απειλούν πολλά οικοσυστήματα.

Αυτό το λιώσιμο επιδεινώνει επίσης την κλιματική αλλαγή. Με τη συρρίκνωση της επιφάνειας, ο λευκός θαλάσσιος πάγος αποκαλύπτει τον ωκεανό ο οποίος, πιο σκούρος από τον πάγο, αντανακλά λιγότερη ηλιακή ενέργεια και απορροφά περισσότερη.

Καθώς η Αρκτική θερμαίνεται ταχύτερα από τον υπόλοιπο πλανήτη, αυτό μειώνει τις διαφορές θερμοκρασίας που βοηθούν να διατηρείται ο κρύος αέρας παγιδευμένος κοντά στον πόλο, επιτρέποντας στα κύματα ψύχους να εξαπλώνονται συχνότερα σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη, σύμφωνα με αρκετές μελέτες.

Οι βροχοπτώσεις στην περιοχή έφτασαν επίσης σε επίπεδα ρεκόρ κατά την περίοδο μεταξύ Οκτωβρίου 2024 και Σεπτεμβρίου 2025, γνωστή και ως «χρονιά του νερού» και κατατάσσεται μεταξύ των πέντε ετών με την περισσότερη βροχή από το 1950.