Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίμων οδεύουν προς νέο ιστορικό ρεκόρ το 2025, σύμφωνα με επιστημονική μελέτη αναφοράς που δόθηκε στη δημοσιότητα, καθιστώντας ουσιαστικά "αδύνατο" τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη κάτω από τον 1,5° Κελσίου. Σύμφωνα με την έκθεση Global Carbon Project, η οποία εκπονείται από 130 επιστήμονες και δημοσιεύεται ετησίως στο περιθώριο των συνόδων του ΟΗΕ για το κλίμα (COP), οι εκπομπές CO2 από άνθρακα, πετρέλαιο και αέριο θα αυξηθούν κατά 1,1% το 2025, φτάνοντας τους 38,1 δισεκατομμύρια τόνους.

Η αύξηση αυτή ξεπερνά τον μέσο ετήσιο ρυθμό της τελευταίας δεκαετίας (0,8%). Οι εκπομπές είναι πλέον 10% υψηλότερες σε σχέση με το 2015, έτος υπογραφής της συμφωνίας του Παρισιού, η οποία είχε θέσει ως στόχο τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στους 2° Κελσίου, ιδανικά στον 1,5° Κελσίου, σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή.

Παρά τις μειώσεις εκπομπών σε ορισμένες χώρες, κυρίως λόγω της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της αντικατάστασης οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης με ηλεκτρικά και της μείωσης της αποψίλωσης των δασών, «συλλογικά, ο κόσμος δεν ανταποκρίνεται στις περιστάσεις», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Γκλεν Πίτερς του Κέντρου Διεθνούς Έρευνας για το Κλίμα και πρόσθεσε: «Καθένας πρέπει να κάνει αυτό που του αναλογεί και όλοι πρέπει να κάνουν περισσότερα».

Η μελέτη υπολογίζει ότι απομένουν μόλις 170 δισεκατομμύρια τόνοι CO2 για να επιτευχθεί το όριο του 1,5° Κελσίου. Αυτό αντιστοιχεί σε τέσσερα χρόνια εκπομπών με τον τρέχοντα ρυθμό, προτού εξαντληθεί ο προϋπολογισμός για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5° Κελσίου. Κατά συνέπεια, αυτό είναι πρακτικά αδύνατο, όπως υπογράμμισε ο καθηγητής Πιερ Φρίντλινγκσταϊν του Πανεπιστημίου του Έξετερ, επικεφαλής της μελέτης.

Η αποτυχία αυτή αναγνωρίζεται πλέον από τον ΟΗΕ, τους κλιματολόγους, τον πρόεδρο της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (GIEC) και τα κράτη που συμμετέχουν στην COP30. Ο στόχος είναι να εξασφαλιστεί ότι η υπέρβαση αυτή θα είναι προσωρινή, κάτι που μπορεί να απαιτήσει δεκαετίες.

Εάν συνεχιστεί η σημερινή τροχιά, η θερμοκρασία του πλανήτη θα αυξηθεί κατά 2,3 έως 2,5° Κελσίου έως το τέλος του αιώνα, ακόμη και αν οι χώρες τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ. Παρόμοιες είναι και οι εκτιμήσεις (+2,6° Κελσίου έως το 2100) που δημοσιεύονται από το Climate Action Tracker. Οι πιο πρόσφατες ανακοινώσεις των κυβερνήσεων «δεν αλλάζουν τίποτα», σύμφωνα με την ομάδα των επιστημόνων.

Το 2025, οι εκπομπές από την καύση άνθρακα θα φτάσουν σε νέο ρεκόρ, αυξανόμενες κατά 0,8% σε παγκόσμια κλίμακα, λόγω των αυξήσεων στις ΗΠΑ και στην Ινδία. Οι εκλύσεις από την καύση πετρελαίου και αερίου αυξάνονται επίσης κατά 1% και 1,3% αντίστοιχα. Όσον αφορά το αέριο, οι εκπομπές «μοιάζουν να επιστρέφουν στην καταγραφόμενη αυξητική τάση πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία».

Σε επίπεδο περιοχών, οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέστρεψαν την πτωτική τάση των τελευταίων ετών, σημειώνοντας αύξηση των εκπομπών τους κατά 1,9% και 0,4% αντίστοιχα, εν μέρει λόγω των ψυχρότερων χειμώνων που αύξησαν τη ζήτηση για θέρμανση. Οι εκπομπές της Κίνας, της χώρας με τις μεγαλύτερες εκπομπές, φαίνεται να σταθεροποιούνται (+0,4%), ωστόσο, σύμφωνα με τον Πίτερς, η αβεβαιότητα για τις πολιτικές της χώρας καθιστά πρόωρη οποιαδήποτε εκτίμηση για το αν έφτασαν στην κορύφωσή τους ή όχι.