Η Αρκτική βιώνει μια άνευ προηγουμένου κλιματική αλλαγή, με την πιο θερμή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ, σύμφωνα με έκθεση της Αμερικανικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA). Η έκθεση, που δημοσιεύτηκε σήμερα, παρουσιάζει μια ζοφερή εικόνα για την περιοχή, η οποία είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στην υπερθέρμανση του πλανήτη.

Μεταξύ Οκτωβρίου 2024 και Σεπτεμβρίου 2025, οι θερμοκρασίες εκτινάχθηκαν κατά 1,60°C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση για την Αρκτική. Η έκθεση βασίζεται σε δεδομένα που ξεκινούν από το 1900.

Ο Τομ Μπάλινγκερ, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Αλάσκας, εξέφρασε την ανησυχία του στο Γαλλικό Πρακτορείο, χαρακτηρίζοντας την υπερθέρμανση «πρωτοφανή τα τελευταία χρόνια και ίσως εδώ και χιλιάδες χρόνια». Αυτή η ταχεία αύξηση της θερμοκρασίας προκαλεί έντονο προβληματισμό.

Η χρονιά που εξέτασε η NOAA περιλαμβάνει το θερμότερο φθινόπωρο, τον δεύτερο θερμότερο χειμώνα και το τρίτο θερμότερο καλοκαίρι στην Αρκτική από το 1900. Η περιοχή γύρω από τον Βόρειο Πόλο θερμαίνεται με ταχύτερους ρυθμούς σε σχέση με τις εύκρατες ζώνες.

Ένας μηχανισμός που οδηγεί σε αυτή την ταχεία θέρμανση είναι η απώλεια της χιονοκάλυψης και του θαλάσσιου πάγου. Τον Μάρτιο του 2025, ο θαλάσσιος πάγος της Αρκτικής κατέγραψε μια πρωτοφανή υποχώρηση, με τη χαμηλότερη κορύφωση έκτασης που έχει μετρηθεί ποτέ από την έναρξη της δορυφορικής παρακολούθησης.

Οι επιστήμονες του National Snow and Ice Data Center (NSIDC) υπολόγισαν ότι ο θαλάσσιος πάγος της Αρκτικής έφτασε στο μέγιστο μέγεθός του στις 22 Μαρτίου, με μια έκταση που εκτιμάται σε 14,33 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα. Αυτή είναι η μικρότερη έκταση που έχει καταγραφεί σε περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες δορυφορικής παρακολούθησης.

Κάθε χειμώνα, ο πάγος που σχηματίζεται στον Αρκτικό Ωκεανό επεκτείνεται σταδιακά, φτάνοντας στη μέγιστη έκτασή του τον Μάρτιο. Ωστόσο, λόγω της ανθρωπογενούς υπερθέρμανσης του πλανήτη, ο πάγος δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να ανακάμψει.

Ο Ουόλτερ Μάιερ, συν-συγγραφέας της έκθεσης του NSIDC, εξηγεί ότι υπάρχει ένα «άμεσο πρόβλημα για τις πολικές αρκούδες, τις φώκιες και τους θαλάσσιους ίππους, που χρησιμοποιούν τον πάγο ως πλατφόρμα για να μετακινούνται, να κυνηγούν, να γεννούν». Η επιβίωση αυτών των ειδών απειλείται άμεσα.

Αν και το λιώσιμο του θαλάσσιου πάγου δεν αυξάνει άμεσα τη στάθμη των ωκεανών, σε αντίθεση με το λιώσιμο του πάγου στην ξηρά, προκαλεί πολλαπλές επιπτώσεις εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, θέτοντας σε κίνδυνο πολλά οικοσυστήματα.

Επιπλέον, το λιώσιμο επιδεινώνει την κλιματική αλλαγή, καθώς η συρρίκνωση της επιφάνειας του λευκού θαλάσσιου πάγου αποκαλύπτει τον ωκεανό. Ο ωκεανός, όντας πιο σκούρος, αντανακλά λιγότερη ηλιακή ενέργεια και απορροφά περισσότερη, ενισχύοντας έτσι τη θέρμανση.

Καθώς η Αρκτική θερμαίνεται πιο γρήγορα από τον υπόλοιπο πλανήτη, μειώνονται οι διαφορές θερμοκρασίας που βοηθούν να διατηρείται ο κρύος αέρας κοντά στον πόλο. Ως αποτέλεσμα, τα κύματα ψύχους εξαπλώνονται συχνότερα σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη, σύμφωνα με πολλές μελέτες.

Οι βροχοπτώσεις στην περιοχή έφτασαν επίσης σε επίπεδα ρεκόρ κατά την περίοδο μεταξύ Οκτωβρίου 2024 και Σεπτεμβρίου 2025, γνωστή και ως «χρονιά του νερού». Αυτή η περίοδος κατατάσσεται μεταξύ των πέντε ετών με τις περισσότερες βροχοπτώσεις από το 1950, καταδεικνύοντας την κλιματική αλλοίωση που συντελείται στην Αρκτική.