Θα εξασφαλίσουν οι ΗΠΑ την ειρήνη στην Ουκρανία και την Γάζα;

Τραμπ: Οι 2 «Πόλεμοι» που τον προβληματίζουν & η Αλλαγή Στρατηγικής!

Πολιτική
Δημοσιεύθηκε  · 3 λεπτά ανάγνωση

Από την πρώτη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων του, ο Ντόναλντ Τραμπ βρέθηκε αντιμέτωπος με δύο μείζονες συγκρούσεις: τον πόλεμο στην Ουκρανία και τον πόλεμο στη Γάζα. Αυτά τα δύο μέτωπα μονοπωλούν το ενδιαφέρον της αμερικανικής ηγεσίας, θέτοντας προκλήσεις και απαιτώντας λεπτούς χειρισμούς.

Στην περίπτωση της Ουκρανίας, ο πρόεδρος των ΗΠΑ φαίνεται να αλλάζει το περιεχόμενο του τελεσιγράφου του προς τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Η αρχική προθεσμία των 50 ημερών για κατάπαυση του πυρός μειώθηκε δραματικά σε μόλις 10, υποδεικνύοντας μια αιφνίδια αλλαγή στρατηγικής από την πλευρά της Ουάσιγκτον. Αυτή η κίνηση αιφνιδίασε πολλούς και έθεσε ερωτήματα σχετικά με την αποφασιστικότητα της αμερικανικής ηγεσίας να επιφέρει μια λύση.

Παράλληλα, στο μέτωπο της Γάζας, ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να αυστηροποιεί τη στάση του απέναντι στην ισραηλινή ηγεσία. Οι πιέσεις προέρχονται τόσο από την πρόθεση της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου να αναγνωρίσουν το Κράτος της Παλαιστίνης στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο, όσο και από τη βάση των Ρεπουμπλικάνων, που ζητούν τον τερματισμό των εχθροπραξιών και την προώθηση ενός σχεδίου για μια νέα πραγματικότητα στη Γάζα. Η αυξανόμενη δυσαρέσκεια και η διεθνής κινητικότητα αναγκάζουν τον Τραμπ να επανεξετάσει τις επιλογές του.

Ωστόσο, οι προσπάθειες διαμεσολάβησης της αμερικανικής διοίκησης δεν έχουν αποδώσει καρπούς ούτε στην Ουκρανία ούτε στη Γάζα. Σε άλλες περιπτώσεις, όπως στη σύγκρουση μεταξύ της Ρουάντας και της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, η πίεση των ΗΠΑ οδήγησε σε κατάπαυση του πυρός. Επίσης, ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι έδρασε επιτυχώς για την επίτευξη εκεχειρίας μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, καθώς και για να πείσει τους ηγέτες της Καμπότζης και της Ταϊλάνδης να διαπραγματευτούν μια εκεχειρία.

Παρά τις επιτυχίες σε αυτές τις περιπτώσεις, τα σχέδια εκεχειρίας στην Ουκρανία και τη Γάζα έχουν αποτύχει. Στην περίπτωση της Γάζας, ένα σχέδιο κατάπαυσης του πυρός που προωθήθηκε τον Ιανουάριο κατέρρευσε δύο μήνες αργότερα, ενώ στην Ουκρανία μια βραχύβια εκεχειρία τον Απρίλιο δεν κατάφερε να σταματήσει τις συγκρούσεις.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί οι ΗΠΑ δεν μπορούν να προωθήσουν με συνέπεια τις πολιτικές τους σε όλες τις περιπτώσεις, ιδίως σε αυτές με τις πιο ευαίσθητες γεωπολιτικές διαστάσεις;

Ένας πιθανός παράγοντας είναι το εύρος της επιρροής των ΗΠΑ. Ενώ σε συγκρούσεις όπως αυτή μεταξύ Ρουάντας-ΛΔΚ, Ινδίας-Κασμίρ και Καμπότζης-Ταϊλάνδης ο πρόεδρος των ΗΠΑ ασκεί αδιαμφισβήτητη επιρροή, στην περίπτωση της Ουκρανίας η επιρροή αφορά περισσότερο τον Ουκρανό πρόεδρο. Ο Πούτιν δεν έχει αποδεχτεί κάποια συμφωνία, παρά τις αμερικανικές κυρώσεις.

Ένας δεύτερος παράγοντας είναι το επίπεδο πολυπλοκότητας των αμερικανικών συμφερόντων. Οι σχέσεις των ΗΠΑ με τη Ρωσία και το Ισραήλ είναι πολύ πιο σύνθετες από τις προαναφερθείσες συγκρούσεις. Η συνεργασία Μόσχας-Πεκίνου περιορίζει την αμερικανική πίεση προς τη Μόσχα, ενώ τα συμφέροντα στη Μέση Ανατολή επηρεάζουν τη συμμαχία με το Ισραήλ.

Τέλος, η πολυπλοκότητα μιας λύσης είναι ένας τρίτος παράγοντας. Στις διμερείς σχέσεις Ρουάντας-ΛΔΚ, Ινδία-Κασμίρ και Καμπότζης-Ταϊλάνδης, η επιστροφή στο status quo ante είναι εφικτή. Όμως, στις περιπτώσεις της Ουκρανίας και της Γάζας, η επιστροφή στην προγενέστερη κατάσταση δεν είναι προς το συμφέρον κανενός. Απαιτείται μεγαλύτερη δέσμευση και προσοχή στη λεπτομέρεια.

Ειδικά για τη Γάζα, η πρόθεση Γαλλίας και Ηνωμένου Βασιλείου να αναγνωρίσουν το Κράτος της Παλαιστίνης, καθώς και η πίεση από τις αραβικές χώρες και τις ευρωπαϊκές κοινωνίες, μεταφέρουν πίεση προς την Ουάσινγκτον και το Τελ Αβίβ. Θα μπορέσει ο Τραμπ να ανταποκριθεί στις προκλήσεις και να βρει μια βιώσιμη λύση;