Μόλις 15 μέρες μετά την ανακούφιση για την απόρριψη υπόθεσης κατά του Οζγκιούρ Οζέλ, η τουρκική δικαιοσύνη «ξαναχτυπά». Αυτή τη φορά, με ένα κατηγορητήριο-μαμούθ σχεδόν 4.000 σελίδων, στο στόχαστρο μπαίνουν ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, και το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP).

Ο επικεφαλής της Εισαγγελίας Κωνσταντινούπολης, Ακίν Γκιουρλέκ, παρουσίασε ένα κατηγορητήριο που χαρακτηρίζεται περισσότερο πολιτικό μανιφέστο παρά νομικό κείμενο. Ο Ιμάμογλου εμφανίζεται ως «ηγέτης εγκληματικής οργάνωσης» που προκάλεσε ζημία σχεδόν 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο τουρκικό κράτος σε διάστημα 10 ετών. Η πρόταση του εισαγγελέα είναι κάθειρξη από 828 έως και 2.352 χρόνια.

Ανάμεσα στους 402 κατηγορούμενους βρίσκονται δεκάδες στελέχη του CHP, ακόμη και εν ενεργεία βουλευτές. Στο κατηγορητήριο, το κόμμα περιγράφεται ως «δομή χρηματοδοτούμενη από παράνομες πηγές», που «προωθούσε εκλογικές νοθείες και πολιτική χειραγώγηση». Ο Γκιουρλέκ, διορισμένος τον Οκτώβριο, θεωρείται σύμβολο της νέας εκστρατείας κατά της τουρκικής αντιπολίτευσης.

Από την άνοιξη του 2024, δεκάδες δήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι του CHP έχουν οδηγηθεί στη Δικαιοσύνη, με κάποιους φυλακισμένους και άλλους καθαιρεμένους. Πολλοί αντικαταστάθηκαν από διορισμένους «επιτρόπους», αναβιώνοντας μνήμες αυταρχικών πρακτικών.

«Δεν είναι απλώς επίθεση σε ένα κόμμα, είναι επίθεση στην ίδια την έννοια της Δημοκρατίας», τόνισε ο Οζγκιούρ Οζέλ, αντιδρώντας στο κατηγορητήριο. Το CHP, που στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2024 σάρωσε σε όλη τη χώρα, βλέπει την επιτυχία του να μετατρέπεται σε αφορμή καταστολής.

Η τουρκική δικαιοσύνη ζητά πλέον την απαγόρευση λειτουργίας του κόμματος, εξέλιξη που θυμίζει τις απαγορεύσεις του παρελθόντος. Το CHP είχε τεθεί εκτός νόμου τη δεκαετία του 1980, επί στρατιωτικής χούντας, για να επιστρέψει το 1995.

Για τους αναλυτές, πρόκειται για σχέδιο ευρύτερης πολιτικής αναδιάταξης. Ο Ερντογάν επιδιώκει να εξουδετερώσει τις τελευταίες ισχυρές αντιπολιτευτικές εστίες πριν ανοίξει τον δρόμο για συνταγματική αναθεώρηση, ώστε να μπορέσει να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα το 2028.

Η επιλογή του Ακίν Γκιουρλέκ και το κύμα διώξεων σε δημάρχους CHP συνδέονται με μια μεθοδική προσπάθεια «εκκαθάρισης» της αντιπολίτευσης με νομικά εργαλεία, παράλληλα με διαρροές για πιθανή απελευθέρωση του Ντεμιρτάς ή ακόμη και του Οτσαλάν, και υπόγειες συνεννοήσεις με παλαιούς αντιπάλους.

Την ώρα που η κυβέρνηση εμφανίζεται διαλλακτική στο κουρδικό ή στις διεθνείς σχέσεις, σκληραίνει στο εσωτερικό, διασπώντας και αποδυναμώνοντας το αντιπολιτευτικό μέτωπο.

Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, που ιδρύθηκε από τον Κεμάλ Ατατούρκ, βρίσκεται σε μια ιστορική καμπή. Μετά τις νίκες του 2019 και 2024, το CHP έδειχνε ικανό να απειλήσει την κυβέρνηση. Όμως, οι εσωτερικές αντιπαραθέσεις και η πιθανή φυλάκιση του Ιμάμογλου έχουν επαναφέρει το κόμμα σε εσωστρέφεια.

Παρά τις εκκλήσεις για διασφάλιση της πολιτικής ελευθερίας στην Τουρκία, οι αντιδράσεις της Δύσης παραμένουν χλιαρές. Η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες επιλέγουν τη σιωπή, εγκλωβισμένες ανάμεσα σε συμφέροντα και φόβους για αποσταθεροποίηση.

Έτσι, η Τουρκία μετατρέπεται σιωπηρά σε «εργαστήριο μεταδημοκρατίας», όπου διατηρούνται εκλογές και θεσμοί, αλλά ελέγχεται πλήρως το αποτέλεσμα.

Ο Ερντογάν σχεδιάζει το πολιτικό του φινάλε ως «επιμηκυνόμενη αιωνιότητα». Για να μπορέσει να επανεκλεγεί, χρειάζεται μια αντιπολίτευση αποδυναμωμένη, διαιρεμένη ή ανύπαρκτη. Το σενάριο ενός CHP απαγορευμένου, με φυλακισμένους ηγέτες και έναν Ιμάμογλου πίσω από τα κάγκελα, δεν είναι πια αδιανόητο. Είναι ίσως η προϋπόθεση για το επόμενο βήμα του Ερντογάν.

Η υπόθεση Ιμάμογλου είναι το βαρόμετρο της τουρκικής δημοκρατίας και ο καθρέφτης μιας χώρας που παλεύει ανάμεσα στη νομιμότητα και την πολιτική σκοπιμότητα. Η μάχη στην Τουρκία του 2025 είναι για το ποιος ορίζει τη Δικαιοσύνη.