Όταν ένας υπεραιωνόβιος δίνει συνέντευξη, όλοι θέλουν τις συμβουλές του για μακροζωία. Τι θα γινόταν όμως αν τα μυστικά του εξετάζονταν επιστημονικά;

Αυτό το ερώτημα τέθηκε σε μια πρόσφατη μελέτη στο περιοδικό Cell Reports Medicine, η οποία διερεύνησε το γονιδίωμα της Maria Branyas Morera, μιας Ισπανίδας γεννημένης στις ΗΠΑ, που έφυγε από τη ζωή τον Αύγουστο του 2024 σε ηλικία 117 ετών και 168 ημερών, λίγο μετά αφότου έγινε η γηραιότερη εν ζωή γυναίκα στον κόσμο.

Ο Δρ. Manel Esteller, ερευνητής στο Ινστιτούτο Έρευνας Λευχαιμίας Josep Carreras στη Βαρκελώνη, συνυπέγραψε τη μελέτη και δήλωσε στο CNN ότι η Branyas ήταν "ένα πολύ γενναιόδωρο άτομο".

Η ερευνητική ομάδα του Esteller πήρε δείγματα από το αίμα, το σάλιο, τα ούρα και τα κόπρανα της Branyas, εξέτασε το γονιδίωμά της και το συνέκρινε με αυτά 75 άλλων γυναικών από την Ιβηρική χερσόνησο.

Το συμπέρασμα ήταν ότι η μακροζωία της Branyas οφείλεται στο ότι "κέρδισε το γενετικό λαχείο" και έκανε έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Είχε γονίδια που την προστάτευαν από ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία και ακολουθούσε υγιεινή διατροφή.

Ο Esteller είπε ότι περίπου το ήμισυ της μακροζωίας της Branyas οφείλεται στην γενετική της προδιάθεση και το άλλο μισό στον τρόπο ζωής της: "Δεν κάπνιζε ποτέ, δεν έπινε ποτέ αλκοόλ, της άρεσε να εργάζεται μέχρι να μην μπορεί άλλο… Έζησε στην επαρχία, έκανε μέτρια άσκηση (περπάτημα μία ώρα την ημέρα)… Είχε μια μεσογειακή διατροφή που περιελάμβανε ελαιόλαδο και, στην περίπτωσή της, γιαούρτι".

Η Branyas κατανάλωνε τρεις μερίδες γιαούρτι την ημέρα. Οι ερευνητές υπέθεσαν ότι, μαζί με την υπόλοιπη διατροφή της, αυτή η συνήθεια διατηρούσε το μικροβίωμα του εντέρου της σαν αυτό ενός πολύ νεότερου ατόμου, μειώνοντας τον κίνδυνο φλεγμονής.

Η Claire Steves, καθηγήτρια γήρανσης στο King’s College London, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι η αγάπη της Branyas για το γιαούρτι δεν ήταν αποκλειστικά ο λόγος της "συνολικής της φυσικής κατάστασης" και το μικροβίωμα του εντέρου της "πιθανώς αντανακλά το γεγονός ότι είναι στην πραγματικότητα ένας πολύ καλός ξενιστής όλων αυτών των μικροβίων λόγω όλων των άλλων παραγόντων που είναι καλοί για το σώμα της".

Εκτός από την κατανάλωση γιαουρτιού, η Branyas διέθετε παραλλαγές γονιδίων που την βοήθησαν να γεράσει με υγεία, όπως ένα γονίδιο που σχετίζεται με την ανοσολογική λειτουργία και τη γνωστική διατήρηση, ένα γονίδιο που επηρεάζει τον μεταβολισμό των λιπών και ένα γονίδιο που σχετίζεται με την υγεία του εγκεφάλου και τις καρδιακές παθήσεις.

Η Steves δήλωσε στο CNN ότι "το επίπεδο λεπτομέρειας σε αυτή την εργασία είναι εξαιρετικό" και ότι "έχουν προχωρήσει πολύ βαθιά και έχουν καταφέρει να αξιολογήσουν ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών βιολογικών μηχανισμών γήρανσης… Αυτή είναι η πρώτη εργασία που το κάνει πραγματικά με τόση λεπτομέρεια", προσθέτοντας ότι μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να δουν εάν τα ευρήματα αναπαράγονται και σε άλλους υπεραιωνόβιους.

Η Steves προειδοποίησε κατά της εξαγωγής γενικών συμπερασμάτων από τη μελέτη, η οποία επικεντρώνεται σε ένα μόνο άτομο, καθώς η διαδικασία γήρανσης είναι διαφορετική για τον καθένα.

Η ερευνητική ομάδα μπόρεσε να δείξει ότι "η εξαιρετικά προχωρημένη ηλικία και η κακή υγεία δεν είναι εγγενώς συνδεδεμένες", όπως ανέφεραν στη μελέτη τους.

"Η κακή υγεία λόγω ηλικίας δεν είναι αναπόφευκτη. Προκύπτει λόγω βιολογικών μηχανισμών… είναι κάτι που μπορούμε να αλλάξουμε", δήλωσε η Steves, προσθέτοντας ότι η εργασία δείχνει ότι "δεν θα είναι ένας δρόμος, πρέπει να υπάρχουν πολλαπλές διαφορετικές οδοί".

Ο Esteller ελπίζει ότι εντοπίζοντας τα γονίδια και τις πρωτεΐνες που εμπλέκονται στην υγιή γήρανση, θα καθοδηγήσουν την ανάπτυξη φαρμάκων που θα στοχεύουν αυτά τα συγκεκριμένα στοιχεία.

"Ο στόχος μας δεν θα πρέπει απαραίτητα να είναι να ζήσουμε όλοι μέχρι τα 117", πρόσθεσε η Steves. "Αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι να προσπαθήσουμε να περιορίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τον χρόνο που είμαστε άρρωστοι και υποφέρουμε. Και αυτό φαίνεται να έχει κάνει αυτή η κυρία, καθώς και να ζήσει για πολύ καιρό".