Το αγαπημένο σου χρώμα δείχνει αν είσαι ψυχοπαθής; Τι αποκαλύφθηκε
Οι ψυχοπαθείς ίσως αποκαλύπτουν, χωρίς να το γνωρίζουν, τις εσωτερικές τους μάχες μέσω μιας απλής προτίμησης χρώματος. Νέα δεδομένα συνδέουν την ψυχοπάθεια με συγκεκριμένες χρωματικές επιλογές.
Ερευνητές ανακάλυψαν ότι όσοι έλκονται από το μπλε είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίζουν ψυχικές διαταραχές, όπως ψυχοπάθεια και κατάθλιψη. Η σύνδεση αυτή εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 1961, όταν μια μελέτη στο American Journal of Psychology έδειξε ότι πάνω από το 40% των ψυχιατρικών ασθενών δήλωσαν το μπλε ως αγαπημένο τους χρώμα.
Σύγχρονες έρευνες, δεκαετίες μετά, επιβεβαίωσαν τα ευρήματα αυτά. Μια μελέτη του 2017 στην Κίνα κατέδειξε ότι οι ασθενείς με κατάθλιψη προτιμούσαν ψυχρές αποχρώσεις, όπως το μπλε και το μωβ, και μόνο μετά από θεραπεία στρέφονταν σε φωτεινότερα χρώματα, όπως το κίτρινο.
Ωστόσο, μια μελέτη του 2019 από τον ψυχολόγο Marc Nemiroff, PhD, του Πανεπιστημίου George Washington, υποστήριξε ότι η επιλογή του μπλε μπορεί να κρύβει μια πιο «σκοτεινή» πλευρά. Όπως εξήγησε ο Nemiroff σε άρθρο του στο Psychology Today, το μπλε είναι ένα παγκοσμίως αγαπημένο χρώμα, κυρίως επειδή ηρεμεί το σώμα, μειώνει τους καρδιακούς παλμούς και περιορίζει το άγχος.
Η θέα του μπλε στον ουρανό ή στη θάλασσα προσφέρει ένα αίσθημα ασφάλειας και σταθερότητας σε όσους αναζητούν συγκέντρωση, γαλήνη ή συναισθηματική ισορροπία. Παρόλα αυτά, το ίδιο χρώμα μπορεί να συνδεθεί με λύπη και μοναξιά, ιδίως σε άτομα με ψυχική αστάθεια. Άνθρωποι που βιώνουν άγχος, κατάθλιψη ή έχουν έντονη ανάγκη για έλεγχο συχνά στρέφονται υπερβολικά στο μπλε, χρησιμοποιώντας το σαν ένα «νοητικό ηρεμιστικό χάπι».
Όπως έγραψε ο Nemiroff, «Από ψυχολογικής άποψης, το μπλε ενσωματώνει μια ουσιαστική πτυχή στο φάσμα της ανθρώπινης συναισθηματικής ζωής. Εκφράζει την ευτυχία και τη χαρά, όπως συμβολίζεται από τον γαλανό ουρανό και το "μπλε" του παραδείσου. Έτσι, ανυψώνει το πνεύμα». Και συνεχίζει, «Ταυτόχρονα όμως, το μπλε είναι και το χρώμα της λύπης, του πόνου και των δυσκολιών, όπως στη φράση "singing the Blues". Είναι ο προάγγελος της κατάθλιψης. Συναισθηματικά, λοιπόν, το μπλε είναι το πιο δεκτικό και περιεκτικό από όλα τα χρώματα».
Αν και η έρευνα για τη σύνδεση του μπλε με την ψυχική υγεία ξεκίνησε δεκαετίες πριν, η ιδέα έγινε viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τους χρήστες να ρωτούν φίλους και ακόλουθους για το αγαπημένο τους χρώμα. Μελέτες δείχνουν ότι όταν τα συναισθήματα είναι σε σύγχυση, οι άνθρωποι αναζητούν την ψυχρή, σταθερή ενέργεια του μπλε για να νιώσουν πιο γειωμένοι και ήρεμοι.
Αν και οι ψυχοπαθείς περιγράφονται συχνά ως συναισθηματικά «μουδιασμένοι», νέες έρευνες δείχνουν ότι όσοι παρουσιάζουν χαρακτηριστικά όπως παρορμητικότητα και έλλειψη ενσυναίσθησης είναι επιρρεπείς σε συναισθηματική πτώση. Ακόμη και άτομα που φαίνονται ψυχρά, αποστασιοποιημένα και ατρόμητα μπορεί να προτιμούν το μπλε, εξαιτίας εσωτερικών ψυχικών δυσκολιών που προσπαθούν να εξισορροπήσουν.
Μια διεθνής ερευνητική ομάδα από τις ΗΠΑ και την Ασία ανακάλυψε ότι, παρόλο που οι ψυχοπαθείς εμφανίζονται εξωτερικά ήρεμοι και αποστασιοποιημένοι, ο εγκέφαλός τους είναι «καλωδιωμένος» με τρόπο που ευνοεί το άγχος και την παρορμητικότητα. Αυτή η εσωτερική αναταραχή, σε συνδυασμό με τα σκοτεινότερα στοιχεία της προσωπικότητάς τους, μπορεί να στραφεί προς τα μέσα, εντείνοντας τη συναισθηματική δυσφορία αντί να την αναισθητοποιεί.
Οι ψυχοπαθείς συχνά παρουσιάζουν αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν «Σκοτεινή Τριάδα» της προσωπικότητας: ψυχρότητα, παρορμητικότητα και έλλειψη ενοχών (ψυχοπάθεια), πονηριά, χειριστικότητα και δίψα για εξουσία (μακιαβελισμός), καθώς και υπερβολικό εγωκεντρισμό ή ανάγκη για θαυμασμό (ναρκισσισμός). Αν και θεωρούνται συχνά ψυχρά, ρομποτικά και υπολογιστικά, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο του 2025 στο Journal of Research in Personality αποκάλυψε ότι εξακολουθούν να υποφέρουν από αισθήματα απομόνωσης.
«Προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι η Σκοτεινή Τριάδα συνδέεται άρρηκτα με καταθλιπτικά συμπτώματα», ανέφεραν οι ερευνητές. Άτομα με υψηλά επίπεδα ψυχοπάθειας και μακιαβελισμού παρουσίασαν αυξημένα καταθλιπτικά συμπτώματα, ενώ εκείνα με έντονα ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά δεν εμφάνισαν την ίδια συσχέτιση.