Όταν ο Σι Τζινπίνγκ και ο Βλαντιμίρ Πούτιν συνομιλούσαν, με τα μικρόφωνα ανοιχτά, για την προοπτική της αιώνιας ζωής, το σκηνικό θύμιζε σενάριο επιστημονικής φαντασίας.

Για ορισμένους κατόχους θέσεων τεράστιας εξουσίας, ωστόσο, ο θάνατος δεν φαντάζει πια ως αναπόφευκτο γεγονός.

Φανταστείτε να είστε ο ηγέτης μιας πανίσχυρης χώρας. Διαθέτετε πλούτο, επιρροή και πληθώρα πόρων, όμως ο χρόνος σας στην κορυφή είναι πεπερασμένος.

Η απειλή δεν είναι μόνο η πολιτική αβεβαιότητα ή μια εκλογική ήττα, αλλά η μοναδική βεβαιότητα της ζωής: η θνητότητα.

Η συζήτηση των Σι και Πούτιν σχετικά με την παράταση της ζωής φανερώνει μια αυξανόμενη εμμονή για υπέρβαση των φυσικών ορίων της ανθρώπινης ύπαρξης.

Τον Σεπτέμβριο, Σι και Πούτιν φέρονται να αντάλλαξαν απόψεις για μεθόδους διατήρησης της νεότητας, ακόμα και για την κατάκτηση της αθανασίας.

Ο Πούτιν, μέσω διερμηνέα, εξήγησε: «Με την εξέλιξη της βιοτεχνολογίας, τα ανθρώπινα όργανα μπορούν διαρκώς να μεταμοσχεύονται και οι άνθρωποι να ζουν όλο και νεότεροι, επιτυγχάνοντας ενδεχομένως την αθανασία. Υπάρχει η πιθανότητα να φτάσουν τα 150 χρόνια».

Αν και αυτό φαντάζει εξωπραγματικό, η αναζήτηση της μακροζωίας δεν είναι κάτι νέο, σύμφωνα με τον Guardian.

Στους αιώνες που πέρασαν, η ανθρωπότητα έχει χρησιμοποιήσει ολοένα και πιο εξελιγμένη τεχνολογία για να παρατείνει τη ζωή. Μόνο στον 20ό αιώνα, οι καινοτομίες στη δημόσια υγεία και την ιατρική επέτρεψαν στα παιδιά να ζήσουν περισσότερο και πιο υγιεινά από ποτέ. Για ορισμένους, όμως, αυτό δεν είναι αρκετό — επιδιώκουν όχι απλώς μια μακρύτερη ζωή, αλλά μια ζωή δίχως όρια.

Δισεκατομμυριούχοι επενδυτές τεχνολογίας από τη Silicon Valley συγκαταλέγονται σε αυτούς που ερευνούν τη ριζική παράταση της ζωής.

Αυτοί οι «αθανατιστές» οραματίζονται έναν κόσμο όπου η διάρκεια της ανθρώπινης ζωής θα επεκταθεί θεαματικά, ή ακόμα και θα γίνει άπειρη. Δημιουργούν την απαραίτητη τεχνολογική υποδομή, από ιατρική βασισμένη στην τεχνητή νοημοσύνη έως πειραματική βιοτεχνολογία.

Υπάρχουν διάφορες πτυχές αυτού του κινήματος αθανασίας. Κάποιοι επιδιώκουν τη συγχώνευση με την τεχνητή νοημοσύνη για να μετατραπούν σε μετα-ανθρώπινες οντότητες, που θα υπάρχουν επ’ αόριστον σε ψηφιακή ή ενισχυμένη μορφή.

Άλλοι εστιάζουν στη χρήση της βιοτεχνολογίας για τη διατήρηση της σωματικής νεότητας, ενώ μια τρίτη ομάδα —όπως οι Σι και Πούτιν— πιστεύει στην επιβράδυνση της γήρανσης μέσω της προηγμένης ιατρικής επιστήμης.

Η γήρανση συνήθως συνδέεται με απώλειες: δύναμης, όρασης, μνήμης ή κινητικότητας.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει την «υγιή γήρανση» ως τη διατήρηση της λειτουργικής ικανότητας που επιτρέπει την ευημερία στην τρίτη ηλικία.

Η λειτουργική ικανότητα, ή «εγγενής ικανότητα», μετρά όχι μόνο τη μακροζωία αλλά και την ποιότητα ζωής — το αν κάποιος μπορεί να συνεχίσει να κάνει αυτό που επιθυμεί.

Η αιχμή της έρευνας για τη γήρανση επικεντρώνεται στην «διάρκεια της υγείας» και όχι στη διάρκεια της ζωής.

Η διάρκεια της υγείας δίνει έμφαση στη διατήρηση της ζωτικότητας και στη μείωση των ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία, και οι ερευνητές μελετούν τρόπους βιολογικής παρέμβασης στη διαδικασία της γήρανσης.

Στη δεκαετία του 1990, η μοριακή βιολόγος Cynthia Kenyon και η ομάδα της ανακάλυψαν ότι η τροποποίηση ενός μόνο γονιδίου σε ένα είδος σκουληκιού μπορούσε να διπλασιάσει τη διάρκεια της ζωής του.

Εμπνευσμένοι από τέτοιες ανακαλύψεις, ερευνητές όπως η Irina και ο Mike Conboy στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ έχουν διερευνήσει το κατά πόσο οι ιστοί του σώματος γερνούν ομοιόμορφα λόγω συστημικών σημάτων.

Τα πειράματά τους με την παραβίωση — τη σύνδεση των κυκλοφορικών συστημάτων νεαρών και ηλικιωμένων ποντικών — έδειξαν ότι το νεαρό αίμα μπορούσε να αναζωογονήσει τους ηλικιωμένους ιστούς των μυών, του ήπατος και του εγκεφάλου.

Αν και δεν κατάλαβαν πλήρως τον μηχανισμό, τα ευρήματά τους υπέδειξαν μια βιολογική οδό προς την αναστροφή πτυχών της γήρανσης.

Η αναζήτηση της μακροζωίας δεν είναι καινούργια.

Στα τέλη του 19ου αιώνα, ο Charles-Édouard Brown-Séquard πειραματίστηκε με την έγχυση εκχυλισμάτων από όρχεις ζώων, ισχυριζόμενος ότι ανακτούσε τη ζωτικότητά του. Ο μαθητής του Serge Voronoff μεταμόσχευσε αργότερα όρχεις πιθήκων σε ηλικιωμένους άνδρες, αναφέροντας θεαματική αναζωογόνηση.

Αν και αυτά τα πρώιμα πειράματα ήταν σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματικά, έθεσαν τις εννοιολογικές βάσεις για τις σύγχρονες βιοτεχνολογικές προσεγγίσεις της γήρανσης.

Το 2016, ο Jesse Karmazin ίδρυσε την Ambrosia Health για να δοκιμάσει αν οι μεταγγίσεις νεανικού πλάσματος μπορούσαν να αναζωογονήσουν τους ανθρώπους.

Χρεώνοντας τους συμμετέχοντες χιλιάδες δολάρια, οι κλινικές του Karmazin έγιναν αντικείμενο αντιπαράθεσης και τελικά βρέθηκαν υπό την εποπτεία της FDA. Παρά αυτές τις αναποδιές, ορισμένοι biohackers συνεχίζουν να πειραματίζονται με το νεανικό αίμα ως πιθανή θεραπεία κατά της γήρανσης, υπογραμμίζοντας τη γοητεία της παράτασης της ανθρώπινης ζωτικότητας μέσω της πειραματικής επιστήμης.

Biohackers όπως ο Bryan Johnson δεν στοχεύουν στην αθανασία, αλλά στην «ταχύτητα διαφυγής μακροζωίας».

Αυτή η έννοια περιγράφει μια κατάσταση όπου οι ιατρικές παρεμβάσεις παρατείνουν τη ζωή ταχύτερα από ό,τι προχωρά η γήρανση, επιτρέποντας ενδεχομένως στους ανθρώπους να ξεπεράσουν τον θάνατο.

Ο Johnson συνδυάζει συμπληρώματα, άσκηση και πρωτόκολλα τρόπου ζωής για να μειώσει τη βιολογική του ηλικία, προσπαθώντας να συμβαδίσει με την ταχέως εξελισσόμενη ιατρική τεχνολογία.

Η αισιοδοξία των αθανατιστών της Silicon Valley βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην υπόθεση ότι η τεχνολογική πρόοδος, όπως ο νόμος του Moore στην πληροφορική, μπορεί να επιταχύνει εκθετικά τις ιατρικές εξελίξεις.

Θεωρητικά, η ανακάλυψη φαρμάκων με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης, η ιατρική ακριβείας και η προηγμένη βιοτεχνολογία θα μπορούσαν σύντομα να αντιμετωπίσουν ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία.

Ωστόσο, όπως προειδοποιούν ο νομπελίστας Βένκι Ραμακρίσναν και άλλοι, το ανθρώπινο σώμα είναι πιο περίπλοκο από τον κώδικα ενός υπολογιστή.

Ο θάνατος επηρεάζεται όχι μόνο από βιολογικές διαδικασίες, αλλά και από κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες που η τεχνολογία δεν μπορεί να λύσει εύκολα. Η εμμονή με τα δεδομένα και τη μηχανική μπορεί να παραβλέπει την θεμελιώδη απρόβλεπτη φύση και την πολυπλοκότητα της ζωής.

Ενώ το ευρύ κοινό μπορεί να αγωνίζεται με τη γήρανση, οι υπερπλούσιοι απολαμβάνουν ήδη προνομιακή πρόσβαση σε πρωτοποριακές θεραπείες μακροζωίας.

Οι Σι και Πούτιν και οι δισεκατομμυριούχοι της Silicon Valley μπορούν να αντέξουν οικονομικά εξατομικευμένα πρωτόκολλα, πειραματικές θεραπείες και, αν το επιλέξουν, μεταγγίσεις νεαρού αίματος.

Αυτές οι ελίτ ομάδες αγωνίζονται αποτελεσματικά για την παράταση της διάρκειας ζωής, αφήνοντας πίσω την πλειονότητα της ανθρωπότητας.

Η αλληλεπίδραση της τεχνολογίας, της πολιτικής και του πλούτου εγείρει επίσης ηθικά ζητήματα.

Ρυθμιστικές αρχές όπως η FDA έχουν παρακαμφθεί ή αποδυναμωθεί, επιτρέποντας ιδιωτικά πειράματα που δίνουν προτεραιότητα στο κέρδος και το κύρος έναντι της δημόσιας ευημερίας.

Αυτή η επιλεκτική πρόσβαση θέτει το ερώτημα: ποιος πραγματικά ωφελείται από την αναζήτηση της αθανασίας;

Το κίνημα των «αθανατιστών» αμφισβητεί θεμελιώδεις παραδοχές σχετικά με τη ζωή, το θάνατο και την κοινωνική ευθύνη. Ενώ οι τεχνολόγοι της Silicon Valley και οι παγκόσμιοι ηγέτες εξερευνούν τρόπους για να ξεγελάσουν τον θάνατο, το υπόλοιπο της κοινωνίας συνεχίζει να αγωνίζεται με τη φυσική γήρανση.

Η αναζήτηση της αθανασίας προωθεί επίσης μια μηχανιστική άποψη για τους ανθρώπους — ως προγραμματιζόμενες μηχανές και όχι ως σύνθετα, ζωντανά όντα με ηθικές, συναισθηματικές και κοινωνικές διαστάσεις.