Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στη Βουλή για θέματα εξωτερικής πολιτικής, τόνισε ότι προσεγγίζει τη συζήτηση με «αίσθημα ευθύνης, αλλά και με διάθεση συγκλίσεων», ανταποκρινόμενος στο άρθρο 142Α του Κανονισμού της Βουλής, μετά από δικό του αίτημα. Κάλεσε όλα τα κόμματα να αντιμετωπίσουν από κοινού τα κρίσιμα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας με ειλικρίνεια και πέρα από κομματικές διαχωριστικές γραμμές.

Ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι «Η Ελλάδα τα τελευταία 6 χρόνια έχει υπερασπιστεί σθεναρά τα εθνικά της συμφέροντα, υπηρετεί παράλληλα το διεθνές δίκαιο και προωθεί με συνέπεια και την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή». Πρόσθεσε ότι αυτές οι αρχές καθορίζουν την πορεία της χώρας και τον τρόπο αλληλεπίδρασής της με έναν κόσμο που βιώνει «πρωτοφανή ρευστότητα».

Αναφέρθηκε στις γεωπολιτικές πιέσεις που δοκιμάζουν την Ευρώπη, στον πόλεμο στην Ουκρανία – τον πρώτο εκτεταμένο πόλεμο στον πυρήνα της ηπείρου μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο – και στις εσωτερικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη. Επίσης, μίλησε για τις νέες παγκόσμιες ισορροπίες, τις εστίες έντασης και τις 61 ένοπλες συγκρούσεις που μαίνονται παγκοσμίως, καθώς και για τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, την επισιτιστική ανασφάλεια, τις πανδημίες, τις μετακινήσεις πληθυσμών και την πρόκληση της τεχνητής νοημοσύνης στην άμυνα.

Ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ανησυχία του για την υποχώρηση της πολυμέρειας και την κλονιζόμενη παραδοσιακή ισορροπία, όπου «η ισχύς αντικαθιστά συχνά το δίκαιο». Καλωσόρισε το αίτημα του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Νίκου Ανδρουλάκη, για μια ευρεία συζήτηση για την εξωτερική πολιτική, επεκτείνοντας την αρχική συζήτηση για το Παλαιστινιακό σε μια εφ' όλης της ύλης ενημέρωση. Εξέφρασε την ελπίδα ότι στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, οι πολιτικοί αρχηγοί θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, σημειώνοντας ότι «οι εθνικοί χειρισμοί δεν ασκούνται ούτε στα καφενεία ούτε στα τηλεοπτικά πάνελ».

Επιπλέον, τόνισε ότι η ενεργή διπλωματία δεν πρέπει να συγχέεται με την «επαναστατική γυμναστική».

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε υπερήφανος για το γεγονός ότι η Ελλάδα το 2025 στέκεται όρθια και περήφανη, με εμπιστοσύνη στις δυνάμεις της, ως ισότιμος εταίρος στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, πυλώνας σιγουριάς σε μια ταραγμένη περιοχή, κόμβος ενέργειας και γέφυρα διεθνών συνεργασιών. Επεσήμανε ότι αυτό είναι ένα πλεονέκτημα που κατακτήθηκε χάρη σε σωστές επιλογές.

Επιπλέον, τόνισε ότι μια ισχυρή Ελλάδα προϋποθέτει μια ισχυρή οικονομία, υπογραμμίζοντας ότι τα οικονομικά στοιχεία αντανακλούν την ισχύ της χώρας και μετατρέπουν την πρόοδο της οικονομίας σε διεθνές κύρος και ισχυρή αποτρεπτική δυνατότητα.

Υπενθύμισε ότι η αποτρεπτική ικανότητα είναι η πηγή της σκληρής ισχύος κάθε χώρας και αναφέρθηκε στο νέο 12ετές πρόγραμμα των ενόπλων δυνάμεων, ύψους 28 δισ. ευρώ, που έχει ήδη δρομολογηθεί.

Αναφέρθηκε στην σημερινή εικόνα της αποτρεπτικής ισχύος με την Αεροπορία να διαθέτει 24 υπερσύγχρονα Rafale που ήδη πετούν και 42 αναβαθμισμένα F16, ενώ αναμένεται να παραλάβει τα πρώτα από τα 20 F35. Στο Πολεμικό Ναυτικό αναμένεται να καταπλεύσει η πρώτη φρεγάτα Belharra πριν το τέλος του έτους, ενώ θα προστεθούν άλλες τρεις. Παράλληλα, βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις με την Ιταλία για την αγορά ελαφρώς μεταχειρισμένων φρεγατών. «Ταυτόχρονα υψώνουμε την "Ασπίδα του Αχιλλέα"», έναντι εναέριων, θαλάσσιων και υποβρύχιων απειλών.

Επεσήμανε ότι στα προγράμματα αυτά συμμετέχει ενεργά και η εγχώρια βιομηχανία, με στόχο η Ελλάδα να διαθέτει ποιοτική υπεροχή έναντι οποιουδήποτε αντιπάλου της. «Για πρώτη φορά νομίζω ότι είμαστε σε θέση να πούμε ότι αυτός ο στόχος επιτυγχάνεται», δήλωσε ο πρωθυπουργός. Αντέκρουσε πιθανές κατηγορίες για μιλιταρισμό, τονίζοντας ότι πρόκειται για ρεαλισμό σε έναν επικίνδυνο κόσμο και μια δύσκολη γεωγραφία, όπου η χώρα οφείλει να είναι έτοιμη να υπερασπιστεί την επικράτειά της.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι «Η Ελλάδα εξελίσσεται σε ενεργειακό πυλώνα». Σημείωσε ότι η ποσότητα φυσικού αερίου που εισέρχεται στη χώρα καλύπτει πλέον όχι μόνο τις εθνικές ανάγκες, αλλά και τις ανάγκες άλλων χωρών, καθιστώντας την Ελλάδα πάροχο ενεργειακής ασφάλειας των Βαλκανίων και με προοπτική να φτάσει έως την Ουκρανία. «Αντιλαμβάνεστε πόσο σημαντικός είναι ο ενεργειακός κόμβος της πατρίδας μας», είπε.

Επιπλέον, αναφέρθηκε στα μεγάλα έργα ηλεκτρικής διασύνδεσης με Κύπρο και Αίγυπτο, τα οποία φέρνουν πιο κοντά την Κεντρική Ευρώπη με τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Οι έρευνες της Chevron και της Exxon στα ελληνικά ύδατα αποτελούν «μια ακόμα σφραγίδα στο διαβατήριο της διεθνούς αξιοπιστίας της πατρίδας μας» και αποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση ασκεί την κυριαρχία της και τα κυριαρχικά της δικαιώματα με βάση το Διεθνές Δίκαιο.

Στο ίδιο πλαίσιο, η κυβέρνηση έχει προχωρήσει στη δημιουργία δύο νέων Εθνικών Θαλασσίων Πάρκων εντός των χωρικών υδάτων της Ελλάδας, σε Αιγαίο και Νότιες Κυκλάδες, προστατεύοντας το περιβάλλον και επιβεβαιώνοντας τη δικαιοδοσία της χώρας στις θαλάσσιες ζώνες της. Αυτές οι ανακοινώσεις είναι συνέχεια του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, ο οποίος αποτυπώνει για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα ανώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.

Η αναβαθμισμένη θέση της Ελλάδας επιβεβαιώθηκε και από την παρουσία της στη Διεθνή Σύνοδο Κορυφής στο Σαρμ Ελ Σέιχ για τη Γάζα, όπου η χώρα επέμενε στην ανάγκη για κατάπαυση του πυρός και απελευθέρωση των ομήρων ως πρώτο βήμα για μια μόνιμη ειρήνη στην περιοχή.

Παράλληλα, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι η Ελλάδα παραμένει σταθερή στη θέση της υπέρ της δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους μέσα από μια πολιτική διαδικασία υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Ταυτόχρονα, ενισχύει τη στρατηγική της συνεργασία με το Ισραήλ και εμβαθύνει τους δεσμούς της με αραβικές χώρες, ιδίως με την Αίγυπτο, η οποία έχει αναβαθμιστεί σε στρατηγική εταιρική σχέση.

Αναφερόμενος στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι το ζήτημα έχει αποτελέσει αντικείμενο εκμετάλλευσης, επισημαίνοντας ότι τα δικαιώματα επί της Μονής δεν είναι νέο θέμα. Υπάρχει μια προκαταρκτική, κοινή κατανόηση μεταξύ των δύο πλευρών, ενώ τον τελευταίο λόγο τον έχει η Ιερά Σιναϊτική Αδελφότητα, η οποία θα διασφαλίσει διαχρονικά τον χαρακτήρα και το καθεστώς της Μονής. Επιπλέον, απαγορεύεται οποιαδήποτε μετατροπή του μοναστηριού ή άλλων λατρευτικών χώρων, ενώ έχει προβλεφθεί μέριμνα για τη διαμονή και παραμονή των μοναχών.

Σημαντικό μέρος της ομιλίας του Κυριάκου Μητσοτάκη αφιερώθηκε στα ελληνοτουρκικά, όπου υπογράμμισε ότι «οι σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας δεν μπορούν να κινούνται σε επίπεδο ηχηρών συνθημάτων και εντυπώσεων καθώς σχετίζονται με τη σταθερότητα στην περιοχή». Επισήμανε ότι από τον Σεπτέμβριο του 2023, η Ελλάδα έχει επιλέξει να εντάξει τις διμερείς σχέσεις σε έναν δομημένο διάλογο τριών πυλώνων.

Μέσω αυτού του διαλόγου, αποκαταστάθηκε το πλαίσιο επαφών και ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας, παρά τις μεγάλες διαφορές. Οι παραβιάσεις του εναέριου χώρου έχουν μειωθεί σημαντικά, εκατοντάδες χιλιάδες Τούρκοι τουρίστες ταξίδεψαν στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου με την ειδική βίζα και ο συντονισμός των δύο ακτοφυλακών για το μεταναστευτικό έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο.

Απαντώντας σε όσους επικρίνουν αυτή την πολιτική, ο Κυριάκος Μητσοτάκης διερωτήθηκε: «Αναρωτιέμαι: γιατί και πώς κάποιοι κατακρίνουν τόσο εύκολα αυτή την πολιτική των ήρεμων νερών; Τι θέλουμε, ταραγμένα νερά, φουρτούνες, αστάθεια και εντάσεις; Θα συνιστούσα αυτοσυγκράτηση στους ψευτοπατριώτες που μάχονται στα χαρακώματα του υπολογιστή τους. Εμείς κινούμαστε με γνώμονα το εθνικό συμφέρον και το διεθνές δίκαιο. Ενεργούμε με πράξεις και όχι λόγια».

Επανέλαβε ότι η Ελλάδα ζητά να αρθεί η απειλή πολέμου από τη γείτονα και ότι η μοναδική διαφορά είναι η οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Μέχρι να υπάρξει ουσιαστική συζήτηση για αυτή την εκκρεμότητα, η Ελλάδα θα συνεχίσει να κινείται με σχέδιο και ευθύνη.

Αναφερόμενος στις σχέσεις Ελλάδας και Κύπρου, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι «ΜΜΕ και στις δύο χώρες ανακαλύπτουν και ανατροφοδοτούν αφάνταστα σενάρια», ξεκαθαρίζοντας πως έχει «εξαιρετική σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και απόλυτης εντιμότητας με τον Νίκο Χριστοδουλίδη». Κάλεσε τα ΜΜΕ να κρατήσουν χαμηλούς τόνους σε ζητήματα που αφορούν την ενότητα του ελληνισμού.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε και στον πόλεμο στην Ουκρανία, καταδικάζοντας την παράνομη προσπάθεια της Ρωσίας να αλλάξει σύνορα με τη χρήση όπλων. Όπως είπε, «Ας αναλογιστούν όσοι ασκούν κριτική τι θα σήμαινε μια βολική ουδετερότητα, όπως κάποιοι προτείνουν και εντός αυτής της αίθουσας. Τι θα σήμαινε για την ασφάλεια της Κύπρου και της πατρίδας μας; Αν η Ευρώπη έχει ένα λόγο να το κάνει, εμείς έχουμε δύο. Δεν μπορούμε ποτέ να αναγνωρίσουμε κατοχές και τετελεσμένα».

Σχετικά με την πρόταση για τη δημιουργία ευρωπαϊκού «τείχους αεράμυνας», ανέφερε ότι η εισήγησή του βρίσκει συμπαραστάτες, υπενθυμίζοντας ότι με τον κ. Τουσκ είχαν ζητήσει τη δημιουργία αυτής της κοινής άμυνας με ευρωπαϊκούς πόρους.

Τόνισε ότι η στρατηγική αυτονομία της ΕΕ μπορεί να προωθηθεί μόνο αν αποκλειστεί συνεργασία με χώρες που αντιστρατεύονται τα συμφέροντα των κρατών-μελών και σημείωσε ότι στο πρόγραμμα SAFE τέθηκαν όροι με δική του πρωτοβουλία.

Κλείνοντας, υπογράμμισε ότι για την Ελλάδα δεν τίθεται ζήτημα συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE, αν δεν αντιμετωπιστούν πάγια ελληνικά ζητήματα, όπως η άρση του casus belli και το καθεστώς των γκρίζων ζωνών.