Σε 18 ανέρχονται τα παιδιά στην Ελλάδα που έχουν γεννηθεί με σπέρμα από έναν Δανό δότη, ο οποίος εν αγνοία του ήταν φορέας γενετικής μετάλλαξης που αυξάνει δραματικά τον κίνδυνο καρκίνου, όπως ανακοίνωσε η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Η ανακοίνωση προέκυψε έπειτα από διασυνοριακή δημοσιογραφική έρευνα που ανέδειξε τον κίνδυνο.

Η πρόεδρος της Εθνικής Αρχής, Ισμήνη Κριάρη, σε επικοινωνία με την «Κ», εξέφρασε επιφυλάξεις για τον ακριβή αριθμό των παιδιών που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα από δείγματα του συγκεκριμένου δότη. Όπως εξήγησε, του είχε επιτραπεί να προσφέρει σπέρμα για μεγάλο χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα τα δείγματά του να διανεμηθούν ευρέως σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

«Η πληροφορία ότι ο εν λόγω δότης φέρει τη συγκεκριμένη γενετική μετάλλαξη έφτασε σε εμάς πριν από μερικούς μήνες, ύστερα από ενημέρωση που είχαμε από γυναικολόγο. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Σπέρματος της Δανίας επικοινώνησε με τις ιδιωτικές κλινικές που είχαν λάβει το επίμαχο σπέρμα και στη συνέχεια οι ίδιες μάς ενημέρωσαν προκειμένου να σταματήσει η διάθεση και χρήση γενετικού υλικού του εν λόγω δότη στη χώρα», δήλωσε η κυρία Κριάρη.

Μετά την ενημέρωση, η Εθνική Αρχή επικοινώνησε με όλες τις κλινικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής υπό την εποπτεία της, ζητώντας να ερευνήσουν αν είχε χρησιμοποιηθεί γενετικό υλικό του Δανού δότη, ο οποίος έφερε συγκεκριμένη κωδική ονομασία. Μέσω αυτής της διαδικασίας, η Αρχή ανακάλυψε ιδιωτικές κλινικές που είχαν διαθέσει το επίμαχο υλικό σε 11 οικογένειες, με αποτέλεσμα τη γέννηση συνολικά 18 παιδιών.

Σύμφωνα με την έρευνα του BBC, επτά κλινικές στην Ελλάδα φέρονται να έχουν προμηθευτεί σπέρμα από τον Δανό δότη. Η Ισμήνη Κριάρη επισημαίνει ότι η Εθνική Αρχή έχει επιβεβαιώσει μέχρι στιγμής τη διάθεση δειγμάτων του συγκεκριμένου δότη από πέντε κλινικές. «Στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετές κλινικές που έχουν κλείσει και δεν γνωρίζουμε αν αυτός ο δότης είχε δώσει σπέρμα και σε αυτές τις κλινικές. Για τον λόγο αυτόν, υπάρχει και μία επιφύλαξη στον αριθμό των παιδιών που έχουν εντοπιστεί».

Επισημαίνεται ότι η Ελλάδα δεν είχε Εθνικό Μητρώο Δοτών/Δοτριών πριν από το 2017. Δεδομένου ότι η τελευταία χρήση του σπέρματος του συγκεκριμένου δότη στη χώρα ήταν το 2017, η ιχνηλάτηση σε κλινικές που δεν λειτουργούν πλέον ή σε κλινικές που δεν παρακολούθησαν την πορεία του γενετικού υλικού είναι εξαιρετικά δύσκολη.

Στο Εθνικό Μητρώο Δοτών/Δοτριών καταγράφονται τα στοιχεία των δοτών και ο αριθμός των οικογενειών στις οποίες έχει δοθεί το γενετικό τους υλικό στην Ελλάδα. Ωστόσο, δεν καταγράφονται περιπτώσεις εύρεσης γονιδίων σε δότες με υψηλή πιθανότητα καρκινογένεσης, όπως συνέβη με τον Δανό δότη. Για τον λόγο αυτό, οι ιδιωτικές κλινικές έχουν την υποχρέωση να ενημερώνουν έγκαιρα τόσο την Αρχή όσο και τις οικογένειες, σε περίπτωση εντοπισμού τέτοιου είδους γονιδίου.