Μια νέα, ζοφερή πραγματικότητα διαμορφώνεται, καθώς ο πλανήτης μας πλησιάζει σε ένα κρίσιμο σημείο καμπής για το κλίμα, σύμφωνα με μια νέα, ιστορική έκθεση. Η Γη οδεύει προς το πρώτο μιας σειράς καταστροφικών σημείων καμπής, με δυνητικά μη αναστρέψιμες συνέπειες: τον εκτεταμένο θάνατο των κοραλλιογενών υφάλων. Αυτό επισημαίνεται στην έκθεση που συντάχθηκε από 160 επιστήμονες από όλο τον κόσμο.

Η αδιάκοπη καύση ορυκτών καυσίμων από τον άνθρωπο αυξάνει τη μέση θερμοκρασία του πλανήτη, οδηγώντας σε ακραία κύματα καύσωνα, πλημμύρες, ξηρασίες και καταστροφικές πυρκαγιές. Ακόμα μεγαλύτερες επιπτώσεις διαφαίνονται στον ορίζοντα. Η κλιματική αλλαγή απειλεί τα κρίσιμα οικοσυστήματα της Γης – από το τροπικό δάσος του Αμαζονίου μέχρι τα πολικά στρώματα πάγου – ωθώντας τα σε κατάρρευση και προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις σε ολόκληρο τον πλανήτη.

«Πλησιάζουμε με ταχύτητα πολλαπλά σημεία καμπής του συστήματος της Γης, που θα μπορούσαν να μεταμορφώσουν τον κόσμο μας, με καταστροφικές συνέπειες για τους ανθρώπους και τη φύση», δήλωσε ο Tim Lenton, καθηγητής στο Ινστιτούτο Παγκόσμιων Συστημάτων στο Πανεπιστήμιο του Exeter και συγγραφέας της έκθεσης που δημοσιεύθηκε την περασμένη Κυριακή (12/10).

Τα κοράλλια των θερμών νερών είναι τα πρώτα θύματα, σύμφωνα με την έκθεση. Από το 2023, βρίσκεται σε εξέλιξη η χειρότερη μαζική λεύκανση υφάλων που έχει καταγραφεί ποτέ, καθώς οι ωκεανοί βιώνουν ιστορικά υψηλές θερμοκρασίες, με περισσότερο από το 80% να επηρεάζεται. Αυτό που κάποτε ήταν ένας υποβρύχιος παράδεισος χρωμάτων και ζωής μετατρέπεται σε ένα λευκό τοπίο, όπου κυριαρχούν τα φύκια.

"Έχουμε πλέον πιέσει (τους κοραλλιογενείς υφάλους) πέρα ​​από αυτό που μπορούν να αντέξουν", δήλωσε ο Mike Barrett, επικεφαλής επιστημονικός σύμβουλος στο Παγκόσμιο Ταμείο Άγριας Ζωής του Ηνωμένου Βασιλείου και συν-συγγραφέας της έκθεσης. Οι συγγραφείς προειδοποιούν ότι, αν δεν αντιστραφεί η υπερθέρμανση του πλανήτη, «εκτεταμένοι ύφαλοι όπως τους γνωρίζουμε θα χαθούν».

Οι επιπτώσεις θα είναι τεράστιες. Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι αποτελούν βασικό βιότοπο για τα θαλάσσια είδη, είναι ζωτικής σημασίας για την επισιτιστική ασφάλεια, συνεισφέρουν τρισεκατομμύρια στην παγκόσμια οικονομία και προστατεύουν τις παράκτιες περιοχές από τις καταιγίδες.

Ο πλανήτης βρίσκεται στα πρόθυρα και άλλων σημείων καμπής, καθώς είναι σχεδόν βέβαιο ότι η ανθρωπότητα θα παραβιάσει τον παγκοσμίως συμφωνημένο στόχο περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, σύμφωνα με την έκθεση. Μία από τις πιο ανησυχητικές συνέπειες είναι η πιθανή κατάρρευση της Ατλαντικής Μεσημβρινής Ανατρεπόμενης Κυκλοφορίας, ενός κρίσιμου δικτύου ωκεάνιων ρευμάτων γνωστού ως AMOC. Αυτό θα είχε καταστροφικές συνέπειες παγκοσμίως, βυθίζοντας στο ψύχος πολλά μέρη του κόσμου, θερμαίνοντας άλλα, διαταράσσοντας τις εποχές των μουσώνων και ανεβάζοντας τη στάθμη της θάλασσας.

"Υπάρχει πλέον ο κίνδυνος η κατάρρευση να συμβεί κατά τη διάρκεια της ζωής των ανθρώπων που γεννιούνται και ζουν στον πλανήτη σήμερα", τονίζει ο Barrett.

Η Manjana Milkoreit, ερευνήτρια στο Τμήμα Κοινωνιολογίας και Ανθρωπογεωγραφίας του Πανεπιστημίου του Όσλο και συντάκτρια της έκθεσης, δήλωσε ότι ο κόσμος δεν είναι προετοιμασμένος για τις επιπτώσεις της «παραβίασης» αυτών των σημείων καμπής.

Οι τρέχουσες πολιτικές και οι διεθνείς συμφωνίες «έχουν σχεδιαστεί για σταδιακές αλλαγές, όχι για τέτοιου είδους απότομες, μη αναστρέψιμες και αλληλένδετες αλλαγές», υπογραμμίζει. Ο τρόπος με τον οποίο οι κυβερνήσεις αντιδρούν τώρα «θα μπορούσε να διαμορφώσει το σύστημα της Γης για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα», πρόσθεσε.

Η έκθεση ζητά την ταχεία μείωση της ρύπανσης που προκαλεί η υπερθέρμανση του πλανήτη και την κλιμάκωση της απομάκρυνσης του άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Ο κόσμος θα ξεπεράσει το όριο του 1,5 °C, δήλωσε ο Lenton, αλλά το κλειδί είναι η ελαχιστοποίηση της περαιτέρω αύξησης της θερμοκρασίας πάνω από αυτό το επίπεδο και η «επαναφορά» στο βέλτιστο σημείο το συντομότερο δυνατό.

Παρά τα ανησυχητικά ευρήματα, η έκθεση φώτισε και ορισμένα θετικά, όπως η «ριζική παγκόσμια κινητοποίηση» στο θέμα της ηλιακής ενέργειας και των ηλεκτρικών οχημάτων, καθώς και των μπαταριών και των αντλιών θερμότητας. Διαπίστωσε ότι, μόλις αντικατασταθούν, οι ρυπογόνες τεχνολογίες είναι απίθανο να επιστρέψουν, καθώς οι καθαρότερες επιλογές είναι φθηνότερες και καλύτερες.

Η έκθεση δημοσιεύεται μόλις ένα μήνα πριν από τη σύνοδο των κυβερνήσεων στη Βραζιλία για την COP30, την ετήσια διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα. Φέτος είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς οι χώρες υποτίθεται ότι πρέπει να θέσουν τους στόχους τους για τη μείωση των εκπομπών κατά την επόμενη δεκαετία.

«Αυτή η ζοφερή κατάσταση πρέπει να αποτελέσει ένα κάλεσμα αφύπνισης ότι αν δεν δράσουμε αποφασιστικά τώρα, θα χάσουμε επίσης το τροπικό δάσος του Αμαζονίου, τους παγετώνες και τα ζωτικά ωκεάνια ρεύματα», κατέστησε σαφές ο Barrett, και κατέληξε: «Σε αυτό το σενάριο, θα βλέπαμε ένα πραγματικά καταστροφικό αποτέλεσμα για όλη την ανθρωπότητα».

Πηγή CNN