Η ανακάλυψη ενός βυθισμένου λιμανιού στα ανοικτά των ακτών της Αιγύπτου θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημαντικό κομμάτι στην αναζήτηση του χαμένου τάφου της Κλεοπάτρας και να προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για την αρχαία ναυτική δραστηριότητα της χώρας, σύμφωνα με δημοσίευμα του CNN.

Μια ομάδα υποβρύχιων αρχαιολόγων, με επικεφαλής την εξερευνήτρια του National Geographic, Καθλίν Μαρτίνεζ, και τον εξερευνητή του National Geographic, Μπομπ Μπάλαρντ, εντόπισε εντυπωσιακές κατασκευές που πιθανόν να ήταν κολόνες, με ύψος άνω των 6 μέτρων, στη Μεσόγειο Θάλασσα. Επιπλέον, ανακαλύφθηκαν γυαλισμένα πέτρινα δάπεδα, τσιμεντένια μπλοκ, άγκυρες πλοίων και ψηλοί αμφορείς, που χρονολογούνται στην εποχή της Κλεοπάτρας.

Η ανακάλυψη του λιμανιού έγινε έπειτα από την ανεύρεση ενός τούνελ μήκους 1.305 μέτρων, που φαινόταν να συνδέει τον αρχαίο ναό της Ταπόσιρις Μάγκνα, 48 χιλιόμετρα δυτικά της Αλεξάνδρειας, με τη θάλασσα.

Η Καθλίν Μαρτίνεζ θεωρεί ότι η Ταπόσιρις Μάγκνα είναι μια τοποθεσία-κλειδί για την εύρεση του τάφου της Κλεοπάτρας, αν και πολλοί αρχαιολόγοι διαφωνούν με αυτή την υπόθεση.

Τα εντυπωσιακά ευρήματα ανακοινώθηκαν στις 18 Σεπτεμβρίου από το Αιγυπτιακό Υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων, δημοσιεύθηκαν από το National Geographic και παρουσιάστηκαν στο ντοκιμαντέρ «Το τελευταίο μυστικό της Κλεοπάτρας».

«Κάνω αυτή τη δουλειά εδώ και 50 χρόνια. Έχω κάνει πολλές καταδύσεις. Δεν έχω ξαναδεί κάτι παρόμοιο. Είναι ξεκάθαρο ότι είναι ανθρωπογενές», δήλωσε ο Μπάλαρντ για τις υποβρύχιες κατασκευές στο ντοκιμαντέρ. Ο διάσημος ωκεανογράφος, καθηγητής στο Woods Hole Oceanographic Institution της Μασαχουσέτης, έγινε γνωστός για την ανακάλυψη του ναυαγίου του RMS Titanic το 1985.

Ενώ ξεκινά μια νέα τρίμηνη ανασκαφή στον ναό και στον υποβρύχιο χώρο, η Μαρτίνεζ, ποινικολόγος από τη Δομινικανή Δημοκρατία που ασχολείται με την αρχαιολογία, πιστεύει ότι η ανακάλυψη αυτή είναι ένα ελπιδοφόρο βήμα στην 20ετή αναζήτησή της για τον τάφο της βασίλισσας Κλεοπάτρας VII.

«Η ανακάλυψη του τάφου της Κλεοπάτρας θα είναι μία από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις του αιώνα», δήλωσε χαρακτηριστικά στο CNN, τονίζοντας: «Δεδομένου ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι μας μιλούν μέσω των τάφων τους, πιστεύω ότι θα πρέπει να έχει όλες αυτές τις σημαντικές πληροφορίες που ήθελε να γνωρίζουμε για αυτήν, για την εποχή της, για τον τρόπο που σκέφτεται».

Παρά τη σύντομη ζωή της, η Κλεοπάτρα άφησε το στίγμα της στον αρχαίο κόσμο ως μία από τις λίγες γυναίκες ηγέτιδες και τελευταία φαραώ της Αιγύπτου. Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια το 69 π.Χ., στέφθηκε βασίλισσα σε ηλικία 18 ετών και πέθανε το 30 π.Χ. μετά την ήττα της από τον Οκταβιανό, γνωστό και ως αυτοκράτορα Αύγουστο, στη ναυμαχία του Ακτίου το 31 π.Χ.

Σύμφωνα με την Μαρτίνεζ, μετά τη νίκη τους, οι Ρωμαίοι κατέστρεψαν τις εικόνες της Κλεοπάτρας, ώστε να ξεχαστεί, και μόνο επτά αγάλματα σώζονται που φαίνεται να απεικονίζουν τη βασίλισσα.

«Η Κλεοπάτρα είναι ένα μυστήριο και έγινε επίσης μύθος», ανέφερε η Μαρτίνεζ. «Υπάρχουν τόσα πολλά ερωτήματα που έχουν τεθεί για αυτήν, ακόμη και για το πώς έμοιαζε. Έτσι, η ανακάλυψη του τάφου της, αν είναι άθικτος, θα απαντήσει σε όλα αυτά τα ερωτήματα».

Στο ντοκιμαντέρ αναφέρεται ότι η Κλεοπάτρα προτίμησε να πεθάνει από δάγκωμα δηλητηριώδους φιδιού στην Αλεξάνδρεια, παρά να αιχμαλωτιστεί από τους Ρωμαίους. Ωστόσο, οι ακριβείς συνθήκες του θανάτου της παραμένουν άγνωστες, με ορισμένους ερευνητές να υποθέτουν πως πέθανε από κατάποση δηλητηρίου.

«Πιστεύω ότι θα είχε κάνει τα πάντα για να μην πέσει το σώμα της στα χέρια των Ρωμαίων», λέει η Μαρτίνεζ στο ντοκιμαντέρ. Η υπόθεσή της είναι ότι μετά τον θάνατό της, το σώμα της Κλεοπάτρας μεταφέρθηκε στο Ταπόσιρις Μάγκνα, μέσω του τούνελ στο παράκτιο λιμάνι και τάφηκε σε μυστική τοποθεσία. Κατά τη διάρκεια της ζωής της, η Κλεοπάτρα ήταν γνωστή για την ομορφιά της και ήταν στενά συνδεδεμένη με τη θεά Ίσιδα.

Η Μαρτίνεζ εξέτασε όλους τους ναούς κοντά στην Αλεξάνδρεια, όπου σύμφωνα με τις αναφορές πέθανε η Κλεοπάτρα, αποκλείοντάς τους, αν ήταν μικροί ή δεν ήταν ναοί της Ίσιδας. Έτσι, επικεντρώθηκε στα ερείπια του μεγάλου ναού της Ταπόσιρις Μάγκνα που βρίσκεται στην σημερινή πόλη Μποργκ Ελ Αράμπ, παρά το γεγονός ότι δεν υπήρχαν πληροφορίες για το σε ποια θεότητα ήταν αφιερωμένος ο ναός ή ποιος τον έχτισε.

Αφού έλαβε άδεια για ανασκαφές στον ναό το 2004, η Μαρτίνεζ και η ομάδα της ανακάλυψαν ένα κομμάτι μπλε γυαλιού το 2005, χαραγμένο με περιγραφές στα ελληνικά και ιερογλυφικά, που ανέφερε ότι ο ναός ήταν αφιερωμένος στη θεά Ίσιδα.

Λίγες εβδομάδες αργότερα, η ομάδα βρήκε εκατοντάδες χάλκινα νομίσματα με την εικόνα και το όνομα της Κλεοπάτρας. Από τότε, η Μαρτίνεζ και η ομάδα της έχουν ανακαλύψει ένα μακρύ τούνελ 13 μέτρα κάτω από το Ταπόσιρις Μάγκνα, το οποίο ανακαλύφθηκε το 2022. Όταν η ομάδα συνειδητοποίησε ότι το τούνελ οδηγούσε στη θάλασσα, η Μαρτίνεζ επικοινώνησε με τον Μπάλαρντ.

Κατά τη διάρκεια των καταδύσεων, η ομάδα βρήκε ένα βυθισμένο λιμάνι. Η χαρτογράφηση δείχνει ότι η αρχαία ακτογραμμή βρίσκεται περίπου 4 χιλιόμετρα από την τρέχουσα ακτογραμμή, σύμφωνα με δήλωση του υπουργείου.

Ο Δρ Μοχάμεντ Ισμαήλ Χαλέντ, Γενικός Γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων, ανέφερε ότι η ανακάλυψη του βυθισμένου λιμανιού συμβάλλει σημαντικά στην αιγυπτιακή θαλάσσια αρχαιολογία, δεδομένου ότι ο χώρος δεν αναφέρεται σε αρχαίες πηγές.

Ο Σερίφ Φάθι, υπουργός Τουρισμού και Αρχαιοτήτων, δήλωσε ότι η ανακάλυψη υπογραμμίζει πως οι ακτές της Αιγύπτου χρησιμοποιούνταν ως στρατηγικοί κόμβοι για την εμπορική και πολιτιστική επικοινωνία με τον υπόλοιπο αρχαίο κόσμο, και πρόσθεσε ότι το Υπουργείο θα συνεχίσει να υποστηρίζει τα ερευνητικά προγράμματα της Μαρτίνεζ.