Φανταστείτε έναν κόσμο όπου ο χρόνος κυλάει πιο γρήγορα από όσο νομίζουμε. Αυτό το καλοκαίρι, ο πλανήτης μας, η Γη, βίωσε κάτι το πρωτοφανές: ημέρες ασυνήθιστα σύντομες. Τόσο σύντομες, που οι επιστήμονες βρίσκονται σε συναγερμό, εξετάζοντας για πρώτη φορά στην ιστορία την πιθανότητα να αφαιρέσουν… ένα ολόκληρο δευτερόλεπτο από την Παγκόσμια Συντονισμένη Ώρα (UTC)! Σύμφωνα με το LiveScience, αυτό που συμβαίνει είναι εξαιρετικά σοβαρό.

Η 5η Αυγούστου ίσως μείνει στην ιστορία ως η συντομότερη ημέρα που έχει καταγραφεί ποτέ, από τότε που τα ατομικά ρολόγια άρχισαν να μετρούν με ακρίβεια τον χρόνο της Γης, όπως αναφέρει η ιστοσελίδα timeanddate.com. Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι ήδη στις 9 και 22 Ιουλίου, η διάρκεια της ημέρας είχε μειωθεί κατά περισσότερο από ένα… χιλιοστό του δευτερολέπτου! Μπορεί να ακούγεται ασήμαντο, αλλά για τους επιστήμονες είναι ένα σαφές σημάδι ότι κάτι αλλάζει.

Κανονικά, μια πλήρης περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονά της διαρκεί 86.400 δευτερόλεπτα. Όμως, στην πραγματικότητα, αυτός ο χρόνος δεν είναι σταθερός. Μεταβάλλεται διαρκώς, επηρεασμένος από πληθώρα παραγόντων: τη βαρύτητα, τη θέση της Σελήνης και του Ήλιου, ακόμα και τη δραστηριότητα που συμβαίνει βαθιά μέσα στον πυρήνα του πλανήτη μας. Και στις 5 Αυγούστου, η συγκεκριμένη θέση της Σελήνης αναμένεται να επιταχύνει ακόμα περισσότερο την περιστροφή.

Το πιο ανησυχητικό είναι ότι από το 2020 οι επιστήμονες παρατηρούν μια σαφή τάση: οι ημέρες έχουν αρχίσει να συντομεύουν αισθητά. «Πλέον έχουμε λίγο πιο σύντομες ημέρες σε σχέση με τις τελευταίες πέντε δεκαετίες», τονίζει ο Ντιρκ Πίστερ, ένας ειδικός στη χρονομέτρηση από τη Γερμανία, ο οποίος παρακολουθεί στενά το φαινόμενο.

Μπορεί η διαφορά να είναι αμελητέα για την καθημερινότητά μας, αλλά οι επιπτώσεις είναι τεράστιες για κρίσιμες υποδομές. Συστήματα GPS, τραπεζικές συναλλαγές, δορυφόροι, αερομεταφορές και ενεργειακά δίκτυα – όλα βασίζονται σε απόλυτο συγχρονισμό για την ομαλή λειτουργία τους. Φανταστείτε το χάος αν ένα δευτερόλεπτο έλειπε από αυτά τα συστήματα!

Η Παγκόσμια Συντονισμένη Ώρα (UTC), η οποία υπολογίζεται με τη βοήθεια περισσότερων από 400 ατομικών ρολογιών, δεν ακολουθεί πάντα πιστά την ταχύτητα περιστροφής της Γης. Και για να καλυφθεί αυτή η ελάχιστη, αλλά υπαρκτή, απόκλιση, οι επιστήμονες προσθέτουν κατά καιρούς ένα «άλμα δευτερολέπτου». Όμως, μέχρι σήμερα, δεν έχει αφαιρεθεί ποτέ κανένα δευτερόλεπτο – κάτι που θα ονομαζόταν «αρνητικό άλμα».

Η εισαγωγή ενός τέτοιου αρνητικού άλματος θα ήταν μια παγκόσμια πρωτιά, ένα ιστορικό γεγονός. Ωστόσο, πολλοί ειδικοί προειδοποιούν ότι αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα σε αυτοματοποιημένα συστήματα, δημιουργώντας χάος σε παγκόσμιο επίπεδο. Για αυτό τον λόγο, υπάρχει ήδη μια διεθνής συμφωνία από το 2022, η οποία προβλέπει την κατάργηση των δευτερολέπτων άλματος έως το 2035.

Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις, υπάρχει περίπου 30% πιθανότητα να χρειαστεί να αφαιρεθεί ένα δευτερόλεπτο μέσα στην επόμενη δεκαετία. Όλα θα εξαρτηθούν από την επίδραση της κλιματικής αλλαγής, η οποία μπορεί να επηρεάσει δραματικά την κατανομή των μαζών στη Γη – και, κατά συνέπεια, την ταχύτητα περιστροφής του πλανήτη μας. Θα καταφέρει η ανθρωπότητα να προσαρμοστεί σε αυτό το νέο δεδομένο; Μόνο ο χρόνος θα δείξει… (κυριολεκτικά!).