Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, με αφορμή τα γεγονότα στη Βουλή κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής για τους κ. Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη σχετικά με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, πρωτοστατεί σε μια σφοδρή κριτική κατά της κυβέρνησης, μια κριτική που, όπως φαίνεται, απολαμβάνει ιδιαίτερα.

«Έκαναν μεγάλο λάθος χθες», δήλωσε χαρακτηριστικά. Νωρίς το πρωί της Πέμπτης, λίγες ώρες μετά τις πρωτοφανείς εικόνες που εκτυλίχθηκαν στη Βουλή, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, μέσω μιας δημόσιας παρέμβασης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έθεσε μετ’ επιτάσεως ζήτημα παραβίασης του Συντάγματος και του Κανονισμού της Βουλής από την πλευρά της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Αργότερα, σε συνομιλίες του, εξήγησε τους λόγους για τους οποίους θεωρεί ότι η κυβέρνηση υπέπεσε σε «μεγάλο λάθος».

Ο ίδιος φαίνεται να πιστεύει ακράδαντα ότι τα όσα συνέβησαν θα λειτουργήσουν ως καταλύτης για την επιτάχυνση των πολιτικών εξελίξεων. Εκφράζει, μάλιστα, ειλικρινή απορία για το γιατί η ηγεσία της κυβέρνησης εμφανίστηκε τόσο απροκάλυπτα φοβισμένη απέναντι στους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας. Καταληκτικά, δείχνει πεπεισμένος ότι «δεν μπορεί να τραβήξει πολύ έτσι…», αφήνοντας να εννοηθεί ότι η παρούσα κατάσταση δεν μπορεί να διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Κατά κάποιον τρόπο, ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και πρώην υπουργός, με τις παρεμβάσεις του, ενδέχεται να όξυνε τις εντυπώσεις από το κοινοβουλευτικό «ατύχημα». Οι δημόσιες παρεμβάσεις του χαρακτηρίζονται από έναν δηλητηριώδη χαρακτήρα, απαλλαγμένες από την πίεση και το άγχος της ενεργούς παρουσίας στην κεντρική πολιτική σκηνή. Υπό μία έννοια, δείχνουν τον δρόμο για την ενεργοποίηση της αντιπολίτευσης απέναντι στην κυβέρνηση, αν δεν την υποκαθιστούν κιόλας.

Ο ίδιος, δε, φαίνεται να απολαμβάνει ιδιαίτερα την αντιπαράθεση με το Μέγαρο Μαξίμου, η οποία πυροδοτήθηκε από την πιο πρόσφατη τοποθέτησή του. «Τους είχα για λίγο καλύτερους στα νομικά. Ένα παιδί στο πρώτο έτος της Νομικής, που έχει διαβάσει καλά, ξέρει ότι το Σύνταγμα του 1975 έχει καταργήσει την απαρτία», σχολιάζει με νόημα. Ωστόσο, επισημαίνει με έμφαση ως ιδιαίτερα σημαντική, από άποψη σημειολογίας, την επιλογή του προέδρου της Βουλής να μην εμφανιστεί στην αίθουσα της Ολομέλειας όσο εξελισσόταν ο, κατά τον ίδιο, «ευτελισμός των θεσμών».

Είναι η δεύτερη φορά μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα που ο Ευάγγελος Βενιζέλος αντιπαρατίθεται με την κυβέρνηση. Η προηγούμενη παρέμβασή του αφορούσε την τροπολογία για την αναστολή υποβολής αιτήσεων χορήγησης ασύλου όσων φθάνουν στην Ελλάδα παράνομα από τη Βόρεια Αφρική. Ο κ. Βενιζέλος είχε διατυπώσει τότε έντονες ενστάσεις, κάνοντας λόγο, μεταξύ άλλων, για «ζήτημα υψίστης σημασίας για την υπόσταση του κράτους δικαίου». Επιπλέον, λίγο καιρό πριν, είχε αντιταχθεί στο λεγόμενο «μοντέλο Τριαντόπουλου», το οποίο είχε εφαρμοστεί από την κυβέρνηση με σκοπό να παρακαμφθεί η λειτουργία προανακριτικής επιτροπής στη Βουλή.

Οι παρεμβάσεις του διατυπώνονται κυρίως ως αξιολογικές κρίσεις χειρισμών που αφορούν την ορθή λειτουργία των θεσμών και την τήρηση της συνταγματικής νομιμότητας. Ίσως γι’ αυτό αποκτούν πρόσθετη βαρύτητα και προσελκύουν την προσοχή ενός ευρύτερου ακροατηρίου, ενώ παράλληλα φαίνεται να σκιαγραφούν έναν «χάρτη» θεσμικής διολίσθησης της κυβέρνησης.

Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έχει επιλέξει εδώ και καιρό να ακολουθήσει μια προσωπική διαδρομή, η οποία χαρακτηρίζεται από μια κριτική αποστασιοποίηση από την τρέχουσα πολιτική κατάσταση. Πολλοί είχαν θεωρήσει ότι θα ήταν ένα από τα στελέχη που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ και τα οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επιδίωκε να προσεγγίσει και, ενδεχομένως, να εντάξει στη Νέα Δημοκρατία. Ωστόσο, αυτή η εκτίμηση δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι η πληθωρική παρουσία του κ. Βενιζέλου και η επιλογή του να μην σιωπά, ιδίως σε ζητήματα που αφορούν τη συνταγματική τάξη και τη λειτουργία των θεσμών, εμπόδισαν μια τέτοια προσέγγιση.

Ο ίδιος ο πρώην υπουργός έχει σταθεί κριτικά και επικριτικά απέναντι στην κυβέρνηση και προσωπικά στον Κυριάκο Μητσοτάκη για μια σειρά από επιλογές και χειρισμούς. Στην υπόθεση των τηλεφωνικών υποκλοπών, βρέθηκε απέναντι στην κυβέρνηση και σήκωσε το γάντι όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι «καμιά φορά πρέπει να αναγνωρίζει κανείς ότι δεν είναι παντογνώστης», απαντώντας ότι «το ποιος προσχώρησε στην άποψη ποιου είναι αντικείμενο αξιολόγησης κάθε επιμελούς αναγνώστη».

Ο κ. Βενιζέλος είχε παρέμβει τότε, κατακρίνοντας την πρακτική των υποκλοπών καθαυτή, καθώς και την επιχειρηματολογία που είχε αναπτυχθεί από την πλευρά της κυβέρνησης για να υπερασπιστεί τους χειρισμούς της: «Τέτοιες δικαιολογίες είναι εξίσου βλαπτικές με την πράξη καθεαυτήν. Η θέση του πρωθυπουργού ότι η παρακολούθηση ήταν τυπικά νόμιμη αλλά πολιτικά εσφαλμένη είναι μεγάλων διαστάσεων σφάλμα».

Επισημαίνει, δε, ως ιδιαίτερα σημαντική από άποψη σημειολογίας την επιλογή του προέδρου της Βουλής να μην εμφανιστεί στην αίθουσα της Ολομέλειας όσο εξελισσόταν ο, κατά τον ίδιο, «ευτελισμός των θεσμών».

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεώρησαν ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος πληρούσε όλες τις προϋποθέσεις για να αποτελέσει την επιλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη για τη διαδοχή της Κατερίνας Σακελλαροπούλου στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Ίσως το πίστεψε και ο ίδιος, καθώς το Μέγαρο Μαξίμου άφηνε να εννοηθεί ότι εξετάζει μια πιθανή υποψηφιότητά του. Ήταν ένα πρόσωπο για το οποίο δύσκολα θα εγείρονταν ενστάσεις από την πλευρά Σαμαρά, δεδομένου ότι είχε συγκυβερνήσει μαζί του, ενώ παράλληλα θα μπορούσε να συγκεντρώσει ευρύτερη διακομματική στήριξη, επιβεβαιώνοντας έτσι τη διάθεση του πρωθυπουργού να απευθυνθεί, μέσω της επιλογής του, στο κεντρώο ακροατήριο.

Από την πρώτη στιγμή που κυκλοφόρησαν αυτά τα σενάρια, οι πιο μυημένοι αναρωτιούνταν κατά πόσον ήταν διατεθειμένος ο πρωθυπουργός να επιλέξει για Πρόεδρο της Δημοκρατίας έναν άνθρωπο με την προσωπικότητα και την παρεμβατικότητα του Ευάγγελου Βενιζέλου. Παρά το γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν έχει ουσιαστικές αρμοδιότητες, ο κ. Βενιζέλος δύσκολα θα περιοριζόταν στον ρόλο ενός σιωπηλού θεσμού.

Οι ευθείες βολές του κατά της κυβέρνησης το τελευταίο διάστημα επιβεβαιώνουν τους υποψιασμένους, καθώς οι δίαυλοι επικοινωνίας του με το Μέγαρο Μαξίμου έχουν ήδη διακοπεί. Πλέον, κανείς δεν στοιχηματίζει ότι η ανοιχτή αντιπαράθεση της Πέμπτης ήταν και η τελευταία.