Οι σχέσεις με μεγάλη διαφορά ηλικίας αποτελούν θέμα συζήτησης εδώ και δεκαετίες, με κάποιους να τις θεωρούν απόδειξη ότι «ο έρωτας χρόνια δεν κοιτά», ενώ άλλοι τις χαρακτηρίζουν ανήθικες, μη φυσιολογικές και εξουσιαστικές.

Παραδείγματα υπάρχουν πολλά, τόσο σε ιστορίες καθημερινών ανθρώπων όσο και σε περιπτώσεις διάσημων που γίνονται πρωτοσέλιδα. Στην εποχή των social media, οι σχέσεις με διαφορά ηλικίας βρίσκονται στο επίκεντρο διαμάχης, με πληθώρα σχολίων, θετικών και αρνητικών.

Πέρα από το κουτσομπολιό και τα κακοπροαίρετα σχόλια, το διαχρονικό ερώτημα παραμένει: Μπορεί να υπάρξει μια υγιής σχέση ανάμεσα σε άτομα με σημαντική διαφορά ηλικίας;

Σύμφωνα με το Very Well Mind, έρευνες δείχνουν ότι η αυτοπεποίθηση συνδέεται με την ηλικία, εξηγώντας γιατί πολλοί νεότεροι αναζητούν μεγαλύτερους συντρόφους. Επίσης, βάσει ερευνών, οι μεγαλύτεροι σύντροφοι εμφανίζονται πιο δεκτικοί απέναντι στους νεότερους.

Επιπλέον, η μεγάλη διαφορά ηλικίας δεν αποκλείει τη συνύπαρξη κοινών αξιών και στόχων ζωής. Όπως σημειώνουν οι ψυχολόγοι, σε αυτές τις περιπτώσεις, η σχέση μπορεί να λειτουργήσει.

Ωστόσο, υπάρχει και η άλλη πλευρά, η δυναμική εξουσίας. Όταν ένας σύντροφος είναι πολύ νεότερος, ελλοχεύει ο κίνδυνος εκμετάλλευσης. Οι ειδικοί τονίζουν ότι χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή όταν ο ένας είναι νεαρός ενήλικας και ο άλλος αρκετά μεγαλύτερος, δεδομένου ότι ο εγκέφαλος ολοκληρώνει την ανάπτυξή του γύρω στα 25.

Επιπλέον, εάν ένας σύντροφος έχει ήδη παιδιά, η ηλικιακή διαφορά με τον νέο σύντροφο μπορεί να τον φέρει πιο κοντά ηλικιακά στα παιδιά παρά στον γονιό. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σύγχυση ορίων και να προκαλέσει ζητήματα και εντάσεις στην οικογένεια.

Από την άλλη, μια μελέτη σε ζευγάρια στην Κορέα κατέδειξε ότι μια διαφορά άνω των τριών ετών αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καταθλιπτικών συμπτωμάτων, με τον κίνδυνο να μεγαλώνει όσο αυξάνεται η διαφορά. Αυτό δεν σημαίνει ότι τέτοιες σχέσεις είναι καταδικασμένες, αλλά αναμφίβολα αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες δυσκολίες.

Ψυχολόγοι στο Very Well Mind αναφέρουν ότι οι διαφορές 10 ετών και άνω επιφέρουν πιο συχνά προβλήματα, από τον προγραμματισμό για παιδιά έως τον συντονισμό γύρω από τη συνταξιοδότηση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο νεότερος σύντροφος καλείται να φροντίσει τον μεγαλύτερο ή να διαχειριστεί μια πρόωρη απώλεια στον έγγαμο βίο του.

Ιστορίες ανθρώπων που βρίσκονται σε σχέσεις με διαφορά ηλικίας αποδεικνύουν ότι πολλοί γοητεύονται από αυτή τη χρονική απόσταση και ότι οι σχέσεις μπορούν να λειτουργήσουν. Η διαφορετική ενέργεια και η προσέγγιση στη ζωή δημιουργούν μια κατάσταση «αλληλομάθησης», κάνοντας τη σύνδεση πιο όμορφη και ουσιαστική, αρκεί και οι δύο να έχουν διάθεση και να είναι δεκτικοί στις διαφορετικές εμπειρίες.

Είναι γεγονός ότι τέτοιες σχέσεις γίνονται συχνά στόχος κοινωνικής κριτικής. Για τα ενήλικα ζευγάρια που έρχονται αντιμέτωπα με προκαταλήψεις, οι ειδικοί προτείνουν ειλικρίνεια και αυτοκριτική: Είναι η σχέση ισότιμη; Υπάρχει πρόβλημα εξουσίας ή διαφορετικών στόχων ζωής; Εάν η απάντηση είναι «όχι», τότε το ζευγάρι οφείλει να θέσει σαφή όρια με το κοινωνικό του περιβάλλον και, εάν χρειαστεί, να αναζητήσει βοήθεια από σύμβουλο ζευγαριών.

Οι νεότεροι σύντροφοι οφείλουν να προσέξουν σημάδια ελέγχου, απομόνωσης ή χειρισμού. Αντίστοιχα, οι μεγαλύτεροι πρέπει να εξετάσουν εάν χρησιμοποιούνται, εάν υπάρχει ασέβεια ή εάν η σχέση βασίζεται σε ανθυγιεινά κίνητρα.

Δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιείται η εμπειρία ως μέσο ελέγχου, ούτε η νεότητα ως μέσο εκμετάλλευσης. Σε κάθε περίπτωση, εάν υπάρχουν αμφιβολίες σε προσωπικό επίπεδο ή δυσκολίες με το κοινωνικό περιβάλλον, η επαφή με έναν επαγγελματία θεραπευτή – ατομικά ή ως ζεύγος – μπορεί να προσφέρει ασφάλεια και καθοδήγηση.