Τι φέρνει ο Αμερικανός τσάρος της ενέργειας στην Αθήνα

Ενεργειακή «επέλαση» των ΗΠΑ στην Ελλάδα: Νέο γεωπολιτικό παιχνίδι

Πολιτική
Δημοσιεύθηκε  · 4 λεπτά ανάγνωση

Υψηλόβαθμη αμερικανική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον Νταγκ Μπέργκαμ, υπουργό Εσωτερικών των ΗΠΑ και επικεφαλής του Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας του Λευκού Οίκου, βρίσκεται στην Αθήνα, εστιάζοντας στην ενέργεια, τις εξαγωγές και τη ναυπηγική βιομηχανία.

Η επίσκεψη σηματοδοτεί το αυξημένο ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον για την ενεργειακή συνεργασία με την Ελλάδα, ιδίως στον τομέα του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Όπως ανέφεραν πηγές του Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας στην «Κ», η συνεργασία με την Ελλάδα στον τομέα της ενέργειας θεωρείται «μία από τις σημαντικότερες παγκοσμίως».

Ο κ. Μπέργκαμ, στο πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό, θα εξετάσει το εισαγωγικό πλαίσιο, τις δυνατότητες και τα μελλοντικά σχέδια επέκτασης της Ελλάδας στον τομέα του LNG. Στόχος είναι η αύξηση των εξαγωγών αμερικανικού LNG προς την Ελλάδα και η συμβολή στην επίτευξη των στόχων της εμπορικής συμφωνίας με την Ε.Ε., ύψους 750 δισ. δολαρίων έως το 2028, σύμφωνα με αξιωματούχο του Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας.

Παράλληλα, ο Αμερικανός υπουργός θα διερευνήσει τις δυνατότητες συνεργασίας με την ελληνική ναυπηγική βιομηχανία, με στόχο την αξιοποίηση της ελληνικής τεχνογνωσίας για την ενίσχυση της αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας. Σύμφωνα με αναλυτές στην Ουάσιγκτον, η συνεργασία αυτή αποτελεί αντίβαρο στην αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στον τομέα της ναυτιλίας και της ναυπηγικής.

Η Ελλάδα, με τον μεγαλύτερο εμπορικό στόλο στον κόσμο και τη στρατηγική της θέση στην Ανατολική Μεσόγειο, θεωρείται κρίσιμος εταίρος για τις ΗΠΑ. Η αξιοποίηση της ελληνικής τεχνογνωσίας, των υποδομών και της γεωγραφικής θέσης μπορεί να ενισχύσει τη διεθνή θέση των ΗΠΑ και να διευρύνει την παγκόσμια επιρροή τους.

Ο ρόλος του Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας, στο οποίο συμμετέχουν όλοι οι κορυφαίοι υπουργοί της κυβέρνησης Τραμπ, είναι η σύνδεση της παραγωγής και διαχείρισης ενέργειας με την εθνική ασφάλεια, τη γεωπολιτική ισχύ και τη στρατηγική αυτονόμηση των Ηνωμένων Πολιτειών.

Στο πλαίσιο αυτό, η διασφάλιση της ομαλής αξιοποίησης ενεργειακών πόρων σε περιοχές φιλικές προς τις ΗΠΑ εξυπηρετεί τα αμερικανικά στρατηγικά συμφέροντα και μειώνει την εξάρτηση από ανταγωνιστές.

Ο Νταγκ Μπέργκαμ αναμένεται να επισκεφθεί τα Ναυπηγεία Ελευσίνας μαζί με τον Έλληνα υπουργό Ναυτιλίας, Βασίλη Κικίλια, για να συζητήσουν τρόπους ενίσχυσης της αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας. Η κυβέρνηση Τραμπ επιδιώκει να αυξήσει την αυτονομία των ΗΠΑ σε θαλάσσιες μεταφορές και να περιορίσει την κινεζική επιρροή στην παγκόσμια ναυτιλία.

Η ναυτιλιακή συνεργασία Ελλάδας – ΗΠΑ θεωρείται αμοιβαία επωφελής, λόγω του ελληνόκτητου στόλου που αντιπροσωπεύει το 20% της παγκόσμιας χωρητικότητας. Η Ελλάδα μπορεί να προσφέρει τεχνογνωσία, συμβουλευτικό ρόλο και εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό.

Αντίστοιχες συζητήσεις για την ενίσχυση της αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας υπάρχουν και με άλλες χώρες, όπως η Νότια Κορέα.

Το αμερικανικό ενδιαφέρον για την ελληνική ναυπηγική βιομηχανία είναι ζωηρό και λόγω της γεωπολιτικής θέσης της χώρας και των δυνατοτήτων που δίνουν ναυπηγεία όπως της Ελευσίνας, της Σύρου αλλά και του Σκαραμαγκά, της Σαλαμίνας και άλλα για την εξυπηρέτηση αμερικανικών αμυντικών συμφερόντων πλοίων.

Η επίσκεψη Μπέργκαμ εκπέμπει πολλαπλά μηνύματα εντός και εκτός Ευρώπης, σε μια συγκυρία αναδιαμόρφωσης του παγκόσμιου παιχνιδιού φυσικού αερίου μετά τη συμφωνία Ρωσίας – Κίνας για την κατασκευή αγωγού που θα μεταφέρει 50 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου ετησίως από την Αρκτική στη Βόρεια Κίνα μέσω της Μογγολίας.

Η εξέλιξη αυτή ασκεί πιέσεις στους μεγάλους παραγωγούς LNG, όπως οι ΗΠΑ, και έρχεται σε συνέχεια των πιέσεων που έχουν ασκηθεί στην Ε.Ε. για ετήσιες αγορές 250 δισ. δολαρίων φυσικού αερίου, πετρελαίου και πυρηνικής τεχνολογίας από τις ΗΠΑ.

Η ελληνική και η ευρωπαϊκή αγορά αναμένουν με ενδιαφέρον το μήνυμα που θα μεταφέρει ο Αμερικανός αξιωματούχος από τον Λευκό Οίκο: «Περισσότερο αμερικανικό LNG στην Ευρώπη». Ο κίνδυνος της υπερεξάρτησης από έναν προμηθευτή, αυτή τη φορά τις ΗΠΑ, και η επίπτωση στις τιμές είναι οι νέες προκλήσεις για την Ευρώπη.

Η Αθήνα θα είναι ο δεύτερος σταθμός του κ. Μπέργκαμ μετά το Μιλάνο, όπου θα συμμετάσχει στο «Gastech Forum». Το ταξίδι του αναδεικνύει τη βαρύτητα που δίνουν οι ΗΠΑ στον ρόλο της Ελλάδας ως γεωστρατηγικού συμμάχου για τις ροές αμερικανικού LNG προς την Kεντρική και την Ανατολική Ευρώπη.

Οι ΗΠΑ έχουν στηρίξει την ανάπτυξη του FSRU Αλεξανδρούπολης και το σχέδιο της Gastrade για δεύτερο FSRU στη Θράκη, ενώ στηρίζουν και παρακολουθούν στενά τον «Κάθετο Διάδρομο» για την τροφοδοσία των χωρών από τη Βουλγαρία μέχρι την Ουκρανία μέσω της Ελλάδας.

Η Ελλάδα μπορεί να εξάγει έως και 8 δισ. κ.μ. αερίου ετησίως μέσω αυτού του άξονα και αποτελεί ήδη «πύλη» τροφοδοσίας των Βαλκανίων με LNG που φθάνει στη Ρεβυθούσα. Σύμφωνα με τη νέα πρέσβειρα των ΗΠΑ Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, στόχος είναι «να γίνει η Ελλάδα κόμβος αμερικανικού φυσικού αερίου στην περιοχή».

Στο 8μηνο του 2025 οι εξαγωγές φυσικού αερίου αυξήθηκαν κατά 660% και οι ποσότητες LNG αυξήθηκαν κατά 78%, με τις ΗΠΑ να καλύπτουν το 35% των συνολικών εισαγωγών αερίου στην Ελλάδα. Το μερίδιο του ρωσικού φυσικού αερίου μειώθηκε από 53% το 2024 σε 44% το 2025.