Ο Κρίστοφερ Άντερσον, ο φωτογράφος που ανέλαβε για το Vanity Fair να απαθανατίσει το επιτελείο του Ντόναλντ Τραμπ, δηλώνει: «Δεν έβαλα εγώ τα σημάδια στα χείλη της». Τα σκληρά, αρετουσάριστα πορτρέτα των ανθρώπων της εξουσίας στον Λευκό Οίκο προκάλεσαν σοκ.

Σε μια εποχή όπου η πολιτική εικόνα φιλτράρεται σχολαστικά, ο Άντερσον κατάφερε να παρουσιάσει τους ισχυρότερους ανθρώπους της Αμερικής χωρίς ρετούς. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε: «Αν ρετούσαρα τις ατέλειες, θα έλεγα ψέματα». Τα πορτρέτα, που αποτυπώνουν με αμείλικτη λεπτομέρεια τον στενό κύκλο του Ντόναλντ Τραμπ, έγιναν αμέσως αντικείμενο συζήτησης, αναδεικνύοντας τη σύγκρουση ανάμεσα στην πολιτική πρόσοψη και την ανθρώπινη πραγματικότητα. Οι φωτογραφίες σχολιάστηκαν όσο και οι αποκαλύψεις της Σούζι Γουάιλς.

Τα πορτρέτα του επιτελείου του Τραμπ σε γκρο πλαν —ανάμεσά τους η Κάρολαϊν Λίβιτ, η Σούζι Γουάιλς, ο Τζέι Ντι Βανς και ο Μάρκο Ρούμπιο— προκάλεσαν «σεισμό» μόλις κυκλοφόρησαν. Ο Άντερσον, πρώην μέλος του πρακτορείου Magnum, χρησιμοποίησε τον φακό του για να διαπεράσει το «θέατρο της πολιτικής», προσφέροντας μια σπάνια, αφιλτράριστη ματιά. Για τον ίδιο, αυτές οι εικόνες είναι «ακτινογραφίες» που αποκαλύπτουν τι κρύβεται κάτω από την επιφάνεια.

Ο Άντερσον ξεκίνησε την καριέρα του ως φωτορεπόρτερ στις εμπόλεμες ζώνες, μαθαίνοντας να αναζητά την αλήθεια στις πιο σκληρές συνθήκες. Εδώ και δύο δεκαετίες, εφαρμόζει την ίδια αισθητική σε πολιτικούς όλων των αποχρώσεων. Στο λεύκωμά του Stump, το 2014, παρουσίασε παρόμοια αρετουσάριστα πορτρέτα, αποδεικνύοντας ότι ο στόχος του είναι να καταγράψει, όχι να κολακεύσει ή να προσβάλει. «Η δουλειά μου είναι να αποκαλύπτω, όχι να κρύβω», τόνισε.

Η φωτογραφία που προκάλεσε τις πιο έντονες αντιδράσεις ήταν εκείνη της Κάρολαϊν Λίβιτ, όπου φάνηκαν σημάδια που πολλοί εξέλαβαν ως ίχνη αισθητικών επεμβάσεων. Ο Άντερσον απάντησε: «Δεν έβαλα εγώ τα σημάδια των ενέσεων πάνω της. Με εκπλήσσει που κάποιοι περιμένουν από μένα να ρετουσάρω την αλήθεια».

Οι υποστηρικτές του Τραμπ έκαναν λόγο για «διαβολική» προσπάθεια υποτίμησης, αλλά ο φωτογράφος επιμένει ότι η χρήση σκληρού φλας και η κοντινή απόσταση είναι τα εργαλεία του. Η φωτογράφιση συνόδευε ένα άρθρο του Κρις Γουίπλ, βασισμένο σε συνεντεύξεις με τη Σούζι Γουάιλς, οι αποκαλύψεις του οποίου ήταν εξίσου «γυμνές» με τα πορτρέτα. Η Γουάιλς περιέγραψε την προσωπικότητα του προέδρου ως «αυτή ενός αλκοολικού» και αποκάλυψε παρασκηνιακές πιέσεις.

Η αντίδραση της κυβέρνησης ήταν άμεση, με τον Μάρκο Ρούμπιο να κάνει λόγο για «εσκεμμένη χειραγώγηση», παρά το γεγονός ότι ο Τζέι Ντι Βανς αστειευόταν για το αν τα πορτρέτα θα έδειχναν το επιτελείο «εχθρικό». Η δημόσια συζήτηση αναδεικνύει την ανησυχία για τον έλεγχο της πληροφορίας από τις δομές της εξουσίας.

Ο Τραμπ έχει ιστορικό επικρίσεων προς καλλιτέχνες και περιοδικά που δεν αποδίδουν την εικόνα του όπως επιθυμεί. Ωστόσο, η περίπτωση του Vanity Fair θυμίζει ότι ο ρόλος του φωτορεπορτάζ δεν είναι να υπηρετεί την αυταπάτη της τελειότητας. Ο Άντερσον υπερασπίστηκε το έργο του μιλώντας στον Independent και την Washington Post: «Δεν ρετουσάρω την αλήθεια· αν το έκανα, θα έλεγα ψέματα στον θεατή».

Μια ιδιαίτερη στιγμή ήταν όταν ο Στίβεν Μίλερ, ο σύμβουλος εσωτερικής ασφάλειας, μετά το τέλος της συνεδρίας, πλησίασε τον Άντερσον και του είπε: «Έχετε μεγάλη δύναμη στη διακριτική ευχέρεια που χρησιμοποιείτε για να είστε ευγενικός με τους ανθρώπους». Η απάντηση του φωτογράφου ήταν: «Το ίδιο ισχύει και για εσάς».

Η διαμάχη αναδεικνύει την αποστροφή προς την αφιλτράριστη πραγματικότητα σε μια εποχή κυριαρχίας των φίλτρων. Ο Άντερσον τόνισε πως το γεγονός ότι το διαδίκτυο «παραληρεί» βλέποντας αληθινές φωτογραφίες λέει πολλά για τον κόσμο στον οποίο ζούμε σήμερα. «Το κοινό δεν πρέπει να βλέπει μόνο τη μάσκα», κατέληξε, υποστηρίζοντας πως η καταγραφή των ρυτίδων και των σημαδιών είναι μέρος της ειλικρινούς αποτύπωσης της εξουσίας.

Σε έναν Λευκό Οίκο που συχνά λειτουργεί ως «μηχανή διαστρέβλωσης της πραγματικότητας», οι φακοί του Άντερσον προσέφεραν μια σπάνια στιγμή οπτικής αλήθειας. Στη μάχη μεταξύ δημοσίων σχέσεων και φωτορεπορτάζ, η ευγένεια δεν είναι υποχρέωση, αλλά η αλήθεια είναι απαραίτητη.

Χωρίς διάθεση μεταμελείας για το πολυσυζητημένο κοντινό πλάνο της Κάρολαϊν Λίβιτ, ο φωτογράφος ξεκαθάρισε πως η λεπτομέρεια που σόκαρε δεν ήταν αποτέλεσμα επεξεργασίας, αλλά της ίδιας της πραγματικότητας. «Δεν έβαλα εγώ τα σημάδια των ενέσεων πάνω της», δήλωσε χαρακτηριστικά. Παρά τις αντιδράσεις από τον Λευκό Οίκο, ο Άντερσον επιμένει πως η αποστολή του ήταν να λειτουργήσει ως δημοσιογράφος και όχι ως φωτογράφος διασημοτήτων.