Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι πραγματοποιεί ολιγόωρη επίσκεψη στην Αθήνα την Κυριακή, με την ενέργεια και την αμυντική υποστήριξη να βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας. Η επίσκεψη πραγματοποιείται εν μέσω αυξημένων ενεργειακών αναγκών της Ουκρανίας ενόψει του χειμώνα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Ζελένσκι αναμένεται να φτάσει στο αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος νωρίς το μεσημέρι και θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τασούλα, τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου και τον πρόεδρο της Βουλής Νικήτα Κακλαμάνη.

Το ενεργειακό σκέλος κυριαρχεί στις συζητήσεις. Έμφαση θα δοθεί στον κάθετο διάδρομο φυσικού αερίου, από την Αλεξανδρούπολη προς Ρουμανία και Μολδαβία, με τελικό προορισμό την Ουκρανία. Η συζήτηση αναβαθμίστηκε μετά τις συμφωνίες στο Ζάππειο για μεταφορά αμερικανικού LNG μέσω Ελλάδας. Οι αυξημένες ανάγκες της Ουκρανίας, οι ζημιές στο δίκτυο και τα περιορισμένα αποθέματα, ωθούν το Κίεβο να αναζητήσει επιπλέον ποσότητες αερίου και να αυξήσει τις εισαγωγές κατά 30%.

Η Αθήνα επιδιώκει να ενισχύσει τη θέση της ως ενεργειακός κόμβος για τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη, αξιοποιώντας τη Ρεβυθούσα και το FSRU Αλεξανδρούπολης. Οι ΗΠΑ στηρίζουν τις προσπάθειες διαφοροποίησης και θεωρούν την Ελλάδα στρατηγικό σημείο εισόδου αμερικανικού LNG.

Σε μήνυμά του την Παρασκευή, ο κ. Ζελένσκι επιβεβαίωσε ότι Κίεβο και Αθήνα «διαμορφώνουν μια συμφωνία στον τομέα της ενέργειας» με στόχο τη μεγιστοποίηση των επιλογών για την προμήθεια αερίου, τόσο για τον φετινό χειμώνα όσο και σε μακροπρόθεσμη βάση. Τόνισε επίσης ότι οι συμφωνίες με ευρωπαϊκές χώρες «από τη Νορβηγία μέχρι την Ελλάδα» θα ενισχύσουν τις εγγυήσεις για την ενεργειακή ασφάλεια της Ουκρανίας.

Στις συνομιλίες αναμένεται να συζητηθεί και η αμυντική υποστήριξη προς την Ουκρανία. Θα εξεταστεί η διμερής συμφωνία ασφαλείας που υπέγραψαν Μητσοτάκης και Ζελένσκι τον Οκτώβριο του 2023, η οποία δεν έχει ακόμη κυρωθεί από τη Βουλή, καθως και αίτημα συμμετοχής στο πρόγραμμα PURL για αγορά αμερικανικών οπλικών συστημάτων.

Η ελληνική πλευρά δεν έχει ακόμη δεσμευτεί, παραπέμποντας στο οικονομικό επιτελείο για αξιολόγηση του κόστους. Η Αθήνα έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν μπορεί να αποσύρει συστήματα απαραίτητα για την άμυνα και έχει απορρίψει αιτήματα για παραχώρηση Patriot. Έχει δοθεί υλικό περιορισμένης διάρκειας, όπως Sea Sparrow και Crotale, αλλά η παραχώρηση των OSA-AK θεωρείται πρόωρη, αν και το πρόγραμμα «Ασπίδα του Αχιλλέα» ίσως δημιουργήσει περιθώριο στο μέλλον.

Επιπλέον, η Αθήνα δέχεται εκκλήσεις για ενίσχυση του ρόλου της στην εκπαίδευση Ουκρανών χειριστών F-16. Η Γαλλία ενδιαφέρεται να αγοράσει τα ελληνικά Mirage 2000-5 για να τα παραδώσει στην Ουκρανία, και είναι διατεθειμένη να συζητήσει διευκολύνσεις στην προμήθεια επιπλέον Rafale, εφόσον υπάρξει συμφωνία.