Ο Αλέξης Τσίπρας, στην παρουσίαση του βιβλίου «Ιθάκη» στο Θέατρο Παλλάς, προχώρησε σε μια απρόσμενη κίνηση που αναμένεται να αναδιαμορφώσει το πολιτικό σκηνικό. Όπως χαρακτηριστικά είπε, «έβαλε φωτιά στο φυτίλι» για να δημιουργήσει μια μεγάλη πολιτική έκρηξη («Big Bang») με στόχο την επανίδρυση της προοδευτικής παράταξης, θέτοντας ως χρονικό ορίζοντα τις επόμενες εκλογές.

Σύμφωνα με τις ενδείξεις, ο Αλέξης Τσίπρας επιχειρεί να δημιουργήσει έναν πόλο ισότιμο της ΝΔ, στηριζόμενος στην κοινωνική βάση της κατακερματισμένης κεντροαριστεράς, χωρίς απαραίτητα να απευθύνεται στις ηγεσίες της. Ο ίδιος απηύθυνε κάλεσμα απευθείας στους πολίτες, ζητώντας τους να αυτό-οργανωθούν και να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την επανίδρυση του προοδευτικού χώρου.

Οι φράσεις που χρησιμοποίησε ήταν σαφείς, τονίζοντας την ανάγκη η προοδευτική παράταξη να «προχωρήσει σε διεργασίες Επανίδρυσης της πολιτικής και οργανωτικής της υπόστασης». Επίσης, κάλεσε σε δημιουργία πρωτοβουλιών επανίδρυσης «σε κάθε πόλη, γειτονιά, περιοχή, χώρο εργασίας ή φοίτησης».

Όπως τόνισε, στόχος είναι η δημιουργία μιας «μεγάλης, πολύχρωμης, κινηματικής, αλλά προγραμματικά συμπαγής και αποφασισμένη προοδευτικής παράταξης, ικανής να αγκαλιάσει όλους τους αριστερούς, δημοκρατικούς, ευαίσθητους πολίτες» με στόχο τη διεκδίκηση της προοδευτικής διακυβέρνησης στις επόμενες εκλογές. Ο ίδιος διεμήνυσε στους συγκεντρωμένους στο Παλλάς ότι μπορούν να αποτελέσουν την αρχή αυτού του εγχειρήματος.

Σε μια πολιτική περίοδο, όπου η κυβέρνηση της ΝΔ φέρεται έτοιμη να πέσει χωρίς όμως να έχει αντίπαλο, ο Αλέξης Τσίπρας έκανε αισθητή την παρουσία του, προϊδεάζοντας για άμεσες εξελίξεις και εντατικοποίηση της δραστηριότητάς του. «Θα είμαστε μαζί και σ’ αυτό το ταξίδι. Με τις εμπειρίες και τα τραύματά μας», ξεκαθάρισε.

Στην ομιλία του, ο Αλέξης Τσίπρας ανέλυσε την πορεία της χώρας την τελευταία δεκαετία και εξαπέλυσε επίθεση στην κυβέρνηση (χωρίς να αναφέρει τον Κυριάκο Μητσοτάκη ονομαστικά) για την απαξίωση της οικονομίας και της δημοκρατίας, υποστηρίζοντας την ύπαρξη εναλλακτικής πολιτικής πρότασης αρχών.

Σύμφωνα με τον Αλέξη Τσίπρα, η Ελλάδα χρειάζεται «Ένα ολιστικό Εθνικό Σχέδιο Αναγέννησης», με πυλώνες την Ανάπτυξη, την Αναδιανομή, την Ασφάλεια και την Ανθεκτικότητα. Επίσης, τόνισε την ανάγκη για ένα κράτος δίκαιο και ισχυρό, που να λειτουργεί με κανόνες, αξιοκρατία, δικαιοσύνη και διαφάνεια, καθώς και ένα αποτελεσματικό κοινωνικό κράτος για την επούλωση της κοινωνικής συνοχής.

Η κίνηση του Αλέξη Τσίπρα προκάλεσε την αντίδραση του Μεγάρου Μαξίμου, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να αναφέρεται σε… πλοία που έπεσαν στα βράχια επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Ο πρώην πρωθυπουργός είχε προλάβει να απαντήσει σε αυτό, λέγοντας ότι είναι «υπερήφανος γιατί εμείς οι άπειροι, που δεν κρατούσαμε από κανένα τζάκι, αλλά και δεν μας κρατούσε κανείς, τα καταφέραμε εκεί που απέτυχαν οι επαγγελματίες της εξουσίας… Πήραμε το καράβι τσακισμένο, μια χώρα χρεοκοπημένη με άδεια ταμεία και ένα βουνό χρέους και παρά τις τρικυμίες τα καταφέραμε να φτάσουμε στην Ιθάκη… Και το δεύτερο που δεν μπορούν να ξεγράψουν από τη συλλογική συνείδηση του ελληνικού λαού είναι ότι η δική μας κυβέρνηση ήταν η εντιμότερη κυβέρνηση στη σύγχρονη πολιτική ιστορία του τόπου. Και αυτό δε ξεγράφει».

Κριτική άσκησε και το ΠΑΣΟΚ, τονίζοντας πως «ο κ. Τσίπρας είναι ταυτισμένος με το χθες» και ότι το rebranding ήταν «rewriting της μεγάλης εξαπάτησης του ελληνικού λαού», αναφερόμενο σε περικοπές συντάξεων, αυξήσεις ορίων ηλικίας, κατάργηση του ΕΚΑΣ και άλλα.

Οι αντιδράσεις δεν περιορίστηκαν στη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ. Η ομιλία του Αλέξη Τσίπρα αποτέλεσε «σοκ» για την ηγεσία και τις επιμέρους ομάδες του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και για τον χώρο της Νέας Αριστεράς.

Ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε σε «κόμματα περίκλειστα στην αυταρέσκεια τους και ηγεσίες που δίνουν την αίσθηση ότι λίγο τους απασχολεί αν η σημερινή κυβέρνηση κερδίσει και μια τρίτη τετραετία… μια εικόνα κατακερματισμού και ιδιοτέλειας, που αναπαράγει και πολλαπλασιάζει την κοινωνική απογοήτευση. Και βοηθά την κυβέρνηση να συντηρεί το βάλτο».

Η τοποθέτηση του Αλέξη Τσίπρα αναμένεται να δρομολογήσει εξελίξεις και στους δύο χώρους. Θετικές θεωρούνται η κριτική και η προοπτική των θέσεων του Αλέξη Τσίπρα, ακόμη και αν διαφωνούν με τον τρόπο και το ύφος που επέλεξε.

Η πρωτοβουλία του Αλέξη Τσίπρα εμπεριέχει το στοιχείο του «υψηλού ρίσκου», καθώς άνοιξε πολλά μέτωπα, επενδύοντας στην αλληλεπίδρασή του με τους πολίτες.

Βασιζόμενος στο βιβλίο του «Ιθάκη», ακολουθεί την ίδια μεθοδολογία που τον οδήγησε το 2012 στο σύνθημα περί «κυβέρνησης της Αριστεράς» και στην απόφαση για το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015. Στις δύο αυτές περιπτώσεις, δεν έχασε στην κάλπη.