Εάν ένας θρόμβος αίματος εμποδίσει μια αρτηρία ή φλέβα, μπορεί να διακόψει τη ροή του αίματος προς ζωτικά όργανα όπως η καρδιά, ο εγκέφαλος ή οι πνεύμονες. Οι συνέπειες μπορεί να είναι καταστροφικές, οδηγώντας σε καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο ή πνευμονική εμβολή. Όπως τονίζει ο καρδιολόγος δρ Gregory Piazza, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, "Αυτός είναι ο λόγος που τα φάρμακα τα οποία προλαμβάνουν τη θρόμβωση παίζουν τόσο μεγάλο ρόλο στη φροντίδα των ατόμων με καρδιαγγειακή νόσο".

Τα αντιθρομβωτικά φάρμακα, συχνά αναφερόμενα ως αιμολυτικά, δεν αραιώνουν το αίμα, αλλά παρεμβαίνουν στη φυσιολογική διαδικασία δημιουργίας θρόμβων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη αιμορραγία, ακόμη και από μικρούς τραυματισμούς. Η εσωτερική αιμορραγία, ιδίως στον γαστρεντερικό σωλήνα ή τον εγκέφαλο, είναι λιγότερο συχνή αλλά πιο σοβαρή. Η πρόκληση είναι η εύρεση της σωστής ισορροπίας μεταξύ της ωφέλιμης και της βλαπτικής θρόμβωσης, και νέες λύσεις βρίσκονται υπό εξέλιξη.

Τα αντιθρομβωτικά φάρμακα δρουν σε δύο κύρια συστατικά που εμπλέκονται στον σχηματισμό θρόμβων: το ινώδες και τα αιμοπετάλια.

1. **Αντιπηκτικά:** Αναστέλλουν τη δημιουργία ινώδους και χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία θρόμβων στα κάτω άκρα (εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση) και στους πνεύμονες (πνευμονική εμβολή). Επίσης, συνταγογραφούνται σε άτομα με κολπική μαρμαρυγή, έναν ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό που αυξάνει τον κίνδυνο θρόμβων.

2. **Αντιαιμοπεταλιακά:** Χρησιμοποιούνται για την πρόληψη καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου, καθώς και για την αντιμετώπιση ασθενών που υποβάλλονται σε τοποθέτηση ενδοπρόθεσης (stent) σε φραγμένα αιμοφόρα αγγεία.

Η αιμορραγία που σχετίζεται με τα αντιθρομβωτικά φάρμακα προκύπτει από ρήξη στο τοίχωμα ενός αγγείου, ξεκινώντας συχνά ως μικροαιμορραγίες που μπορούν να εξελιχθούν. Ο δρ Piazza συμβουλεύει όσους λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα να δίνουν προσοχή ακόμη και σε ασήμαντες αιμορραγίες.

Σημάδια όπως αιμορραγία στα ούλα μετά το βούρτσισμα, ρινορραγίες που διαρκούν περισσότερο από το συνηθισμένο και συχνοί ή μεγάλοι μώλωπες (ιδίως στον κορμό) θα πρέπει να αναφέρονται στον γιατρό.

Σοβαρότερα συμπτώματα που απαιτούν άμεση ιατρική επίσκεψη περιλαμβάνουν:

* Σκουρόχρωμα, ροζ ή κόκκινα ούρα (πιθανή αιμορραγία στο ουροποιητικό).
* Έντονα μαύρα ή κόκκινα κόπρανα (πιθανή αιμορραγία στο γαστρεντερικό).
* Έναν αιφνίδιο, πολύ δυνατό πονοκέφαλο (πιθανή αιμορραγία στον εγκέφαλο).

Επιπλέον, αναζητήστε ιατρική φροντίδα μετά από πτώση ή δυνατό χτύπημα, ακόμη και χωρίς ορατή αιμορραγία. Τα μη συνταγογραφούμενα αναλγητικά, όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη, μπορεί να αλληλεπιδράσουν με τα αντιθρομβωτικά φάρμακα, επομένως συμβουλευτείτε τον γιατρό σας εάν τα λαμβάνετε συχνά.

Οι ερευνητικές προσπάθειες επικεντρώνονται στη μεγιστοποίηση της πρόληψης των θρόμβων και στην ελαχιστοποίηση του κινδύνου αιμορραγίας. Ο δρ Piazza αναφέρει το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τον συνδυασμό χαμηλής δόσης αντιπηκτικών και αντιαιμοπεταλιακών φαρμάκων, μια υβριδική προσέγγιση που φαίνεται να προλαμβάνει καλύτερα τα προβλήματα που συνδέονται με θρόμβους σε ορισμένες περιπτώσεις.

Τα άμεσα δρώντα από στόματος αντιπηκτικά φάρμακα (DOAC), όπως η απιξαβάνη και η ριβαροξαβάνη, αναστέλλουν τη δράση κεντρικών ενζύμων στη διαδικασία σχηματισμού θρόμβων. Νέα αντιπηκτικά που στοχεύουν τον παράγοντα XI δοκιμάζονται σε διάφορα σενάρια και δείχνουν ελπιδοφόρα αποτελέσματα στην πρόληψη σχηματισμού θρόμβων με χαμηλότερο κίνδυνο αιμορραγίας.

**Αντιπηκτικά:** Βαρφαρίνη και άμεσα δρώντα από στόματος αντιπηκτικά φάρμακα (DOAC) όπως απιξαμπάνη, δαμπιγατράνη, εδοξαμπάνη και ριβαροξαβάνη.

**Αντιαιμοπεταλιακά:** Ασπιρίνη, κλοπιδογρέλη, πρασουγρέλη και τικαγρελόρη.

Οι θρόμβοι αίματος αποτελούνται από ινώδες (μια πρωτεΐνη σε σχήμα νήματος που σχηματίζει ένα πλέγμα) και αιμοπετάλια (μικροσκοπικά κυτταρικά θραύσματα). Οι θρόμβοι που σχηματίζονται στις φλέβες αποτελούνται κυρίως από ινωδογόνο και, εάν σχηματιστούν σε μια εν τω βάθει φλέβα ενός άκρου ή στην κοιλιακή χώρα, ονομάζονται εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση. Οι θρόμβοι στις αρτηρίες περιέχουν περισσότερα αιμοπετάλια και συνήθως σχηματίζονται στις αρτηρίες που τροφοδοτούν την καρδιά, τον εγκέφαλο και τα κάτω άκρα.