Προοδευτικές δυνάμεις ενώνουν δυνάμεις για την κλιματική κρίση: Το παρασκήνιο της συνάντησης
Με φυσική παρουσία ή μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος, όπως ο Νίκος Ανδρουλάκης, η χθεσινή εκδήλωση στο «Σεράφειο» σηματοδότησε μια ιστορική στιγμή. Για πρώτη φορά, η πλειονότητα των δυνάμεων του προοδευτικού χώρου – κοινοβουλευτικών και εξωκοινοβουλευτικών (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά, «Κόσμος») – σε επίπεδο ηγεσιών, θεσμικοί εκπρόσωποι (ο δήμαρχος Αθηναίων) και φορείς κορυφαίων οργανώσεων (Greenpeace και WWF) συναντήθηκαν και αντάλλαξαν απόψεις δημοσίως. Το θέμα συζήτησης ήταν η κλιματική κρίση και η εθνική στρατηγική που πρέπει να χαραχθεί.
Η εκδήλωση «COP30: η εθνική στρατηγική για την επόμενη μέρα», μια πρωτοβουλία του «Κόσμου» του Πέτρου Κόκκαλη, αποτέλεσε ένα σημαντικό βήμα διαλόγου. Στόχος ήταν να φέρει πιο κοντά δυνάμεις με κοινή ή παραπλήσια οπτική, τόσο σε ό,τι αφορά την κλιματική κρίση, όσο και σε ευρύτερα θέματα που σχετίζονται με τη διακυβέρνηση της χώρας.
Η κινητικότητα στη δημοκρατική αντιπολίτευση που αναζητά συγκλίσεις είναι γνωστή. Ορισμένοι, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νέα Αριστερά, εκφράζουν πιο προωθημένες απόψεις για συνεργασίες, φτάνοντας ώς και σε κοινά ψηφοδέλτια ή μετωπικά σχήματα. Άλλοι, όπως το ΠΑΣΟΚ, ξεκαθαρίζουν ότι δεν τίθεται ζήτημα κοινής καθόδου ή εκλογικής συμπόρευσης μέσω διάχυσης σε καινούργια σχήματα, αλλά μόνο ανοιχτής διαβούλευσης, κυρίως για κοινωνικά ζητήματα (κλίμα, εργασιακά, παλαιστινιακό) ή πρωτοβουλιών στη Βουλή (π.χ. πρόταση δυσπιστίας).
Ωστόσο, κρίνοντας από τη συζήτηση και το ενδιαφέρον του κόσμου, είναι πιθανό τέτοιες εκδηλώσεις και δράσεις να συνεχιστούν. Στόχος είναι να γεφυρωθούν οι διαφορές και οι αντιπάθειες του παρελθόντος, να υπερκεραστούν υπαρκτά ή τεχνητά τείχη και να προετοιμαστεί μια συζήτηση προγραμματικού περιεχομένου, η οποία δεν αποκλείεται να διεξαχθεί μετεκλογικά, στο πλαίσιο των διερευνητικών για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης δήλωσε ότι «Το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες θα δώσουμε κάθε απαραίτητη μάχη, μαζί με όσους θέλουν και μπορούν, για να χτίσουμε μια συνεκτική στρατηγική ανθεκτικότητας, ενώνοντας όλους τους παράγοντες εθνικής ισχύος και στηρίζοντας αναγκαίες πρωτοβουλίες στις Βρυξέλλες για να κάνουμε την πράσινη οικονομία καταλύτη ανάπτυξης για όλους». Εκτίμησε επίσης ότι η πράσινη μετάβαση «είτε θα είναι κοινωνικά δίκαιη με όλους συμμέτοχους είτε θα αποτύχει, με την Ευρώπη έρμαιο της νέας γεωπολιτικής πραγματικότητας, την Ελλάδα παρατηρητή και την κοινωνία ευάλωτη».
Ο Σωκράτης Φάμελλος μίλησε για πρωτοβουλία ουσιαστικού πολιτικού διαλόγου, τονίζοντας ότι η αξία της έγκειται στη δυνατότητα κοινής δράσης με κοινές προτεραιότητες. Θέτοντας ευθέως την πολιτική θέση του ΣΥΡΙΖΑ, υπενθύμισε ότι «εδώ και έναν χρόνο υποστηρίζουμε όλα τα πεδία διαλόγου, κοινής έκφρασης και δράσης των προοδευτικών δυνάμεων, χωρίς κομματικό εγωισμό, υστεροβουλία ή ιδιοτέλεια, με μοναδικό πολιτικό στόχο και όρο μια προοδευτική κυβέρνηση στις επόμενες εκλογές».
Συνδέοντας το αίτημα αυτό με την εκδήλωση, προσδιόρισε ως κεντρική προτεραιότητα την κλιματική πολιτική, η οποία, όπως είπε, «επηρεάζει το εισόδημα, την υγεία, την ασφάλεια, τη γεωπολιτική, την παραγωγή». Επιπλέον, τόνισε ότι σε μεγάλα θέματα όπως η ειρήνη, η υγεία, η εργασία, το κράτος δικαίου, «υπάρχει η δυνατότητα άμεσων προοδευτικών συγκλίσεων και συμπόρευσης, σε πολιτικό, κινηματικό και συλλογικό επίπεδο».
Ο Αλέξης Χαρίτσης έστειλε ένα σαφές μήνυμα: «Η Νέα Αριστερά δεν στέκεται απλώς ως σχολιαστής της πραγματικότητας. Διαλέγει πλευρά. Στηρίζει την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, την ενέργεια στην υπηρεσία της κοινωνίας, την ενεργειακή δημοκρατία και τη συμμετοχή των πολιτών». Προειδοποίησε ότι η απόφαση της COP30 «είναι η σύμπλευση της Δεξιάς με τη Μαύρη Διεθνή του τραμπισμού που οδηγεί σε οπισθοχώρηση από τις περιβαλλοντικές δεσμεύσεις». Επέκρινε δε την Ε.Ε. για «μετάθεση των περιβαλλοντικών κανόνων» και την κυβέρνηση Μητσοτάκη για το ενεργειακό μοντέλο που «μας θέλει εξαρτημένους από το ακριβό αέριο, εκτεθειμένους στις διεθνείς τιμές, καταδικασμένους σε διαρκή ακρίβεια».
Ο Χάρης Δούκας τάχθηκε σαφώς υπέρ της κοινής δράσης των προοδευτικών δυνάμεων, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συμμετοχής των αρχηγών «των κομμάτων της προόδου». «Ναι, έχουμε ευθύνη για κοινή δράση και πρέπει να το κάνουμε τώρα. Οι προοδευτικές δυνάμεις στην κοινωνία, στην πολιτική και στο κοινοβούλιο έχουν ιστορική ευθύνη να ηγηθούν και να ενώσουν την κοινωνία, να στηρίξουμε τους αδύναμους, να προστατεύσουμε το περιβάλλον για να ανανεώσουμε τη δημοκρατία», τόνισε, διαπιστώνοντας όμως την έλλειψη συντονισμένης πολιτικής εστίασης. Κατέθεσε τρεις προτάσεις: να στραφεί η Ελλάδα στη γεωθερμία, να διασφαλιστεί η συμμετοχή των δήμων και της τοπικής κοινωνίας σε ποσοστό 50% σε κάθε νέα άδεια ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να πάρουν οι αρχηγοί των κομμάτων μια κοινοβουλευτική πρωτοβουλία για να γίνει ειδική συνεδρίαση για τον οδικό χάρτη προς την κλιματική ουδετερότητα.
Ο Πέτρος Κόκκαλης διαπίστωσε ότι «Οι αντοχές, ανθρώπων και φύσης, έχουν εξαντληθεί, είμαστε πια στο όριο, αυτή ήταν και η ουσία της COP30. Πρέπει να περάσουμε από την εποχή των κρίσεων στην εποχή των λύσεων». Πρόσθεσε ότι οι εποχές απαιτούν σχέδιο, πολιτική συμφωνία και τόλμη, «να υπερβούμε τους εαυτούς μας, να λειτουργήσουμε με βάση τα πραγματικά δεδομένα, να ιεραρχήσουμε τις προτεραιότητες». Κατά τον ίδιο, «ο “Κόσμος” κάνει την αρχή και δείχνει το μονοπάτι της δράσης που πρέπει να βαδίσουμε όλες και όλοι μαζί».
Στην εκδήλωση παρενέβησαν επίσης οι Νίκος Χαραλαμπίδης (Greenpeace Ελλάδας) και Θεοδότα Νάντσου (WWF Ελλάς). Μεταξύ άλλων, από τον ΣΥΡΙΖΑ παραβρέθηκαν οι Ρένα Δούρου, Νίκος Παππάς, Θανάσης Θεοχαρόπουλος, Κώστας Ζαχαριάδης, Στέργιος Καλπάκης, Ράνια Σβίγκου, Όλγα Γεροβασίλη, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, Παύλος Πολάκης, Γιάννης Μπουλέκος, Γιώργος Καραμέρος, Γιάννης Μπαλάφας, Πάνος Τριγάζης, Δημήτρης Χατζησωκράτης, Πάνος Λαμπρινίδης-Στάχτος, Τρύφων Αλεξιάδης, Ανδρέας Παναγιωτόπουλος, Χρήστος Γιαννούλης. Από τη Νέα Αριστερά, οι Πέτη Πέρκα, Θεανώ Φωτίου, Νίκος Φίλης, Γιώργος Σταθάκης, Νίκος Μπίστης. Από το ΠΑΣΟΚ η Άννα Παπαδοπούλου. Το «παρών» έδωσαν ακόμη η πρώην υπουργός Λούκα Κατσέλη, ο δικαστικός και πρώην πρόεδρος της Ανεξάρτητης Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Κώστας Μενουδάκος, οι συνταγματολόγοι Γιώργος Σωτηρέλης και Ξενοφών Κοντιάδης κ.ά. Από την Τοπική Αυτοδιοίκηση η δήμαρχος Ζωγράφου, Τίνα Καφατσάκη, ο δήμαρχος Καλλιθέας Κώστας Ασκούνης. Τον συντονισμό είχε αναλάβει η δημοσιογράφος Μαριάννα Πετράκη.