Ουκρανία: Χρηματοδότηση με συμβιβασμούς και παρασκήνιο στην ΕΕ
Η χρηματοδότηση προς την Ουκρανία τελικά εξασφαλίστηκε, όμως όπως αναλύει το Politico, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν κατέληξαν σε συμφωνία για τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, παρά τη 16ωρη σύνοδο στις Βρυξέλλες. Αυτό θεωρείται πλήγμα για τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς και την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Οι χώρες συμφώνησαν σε ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για κοινό χρέος της ΕΕ, το οποίο προωθούσε ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ Ντε Βέβερ. Αξίζει να σημειωθεί ότι τρεις χώρες - Ουγγαρία, Σλοβακία και Τσεχία - δεν συμμετέχουν καν στο σχέδιο.
Η συμφωνία αποτελεί μια σημαντική σανίδα σωτηρίας για την ουκρανική οικονομία, η οποία αντιμετωπίζει κίνδυνο οικονομικής κρίσης την άνοιξη, καθώς η σύγκρουση με τη Ρωσία συνεχίζεται. Παρότι επιτρέπει σε όλους να ισχυριστούν μια πολιτική νίκη, δεν ήταν η λύση που προωθούσαν η Γερμανία και η Επιτροπή.
Ο Ντε Βέβερ δήλωσε χαρακτηριστικά ότι σε κάποιους δεν άρεσε η εξέλιξη, καθώς ήθελαν να "τιμωρήσουν τον [Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ] Πούτιν παίρνοντας τα χρήματά του", αναφερόμενος στο αρχικό σχέδιο για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Όμως, όπως τόνισε, "η πολιτική δεν είναι συναισθηματική δουλειά" και "επικράτησε η ορθολογικότητα".
Επί εβδομάδες, η ΕΕ και το Βερολίνο πίεζαν για τη χρήση έως και 210 δισεκατομμυρίων ευρώ παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την Ουκρανία. Ο Ντε Βέβερ το απέτρεψε, έχοντας μπλοκάρει το σχέδιο κατάσχεσης και σε προηγούμενη σύνοδο τον Οκτώβριο.
Αντί αυτού, οι ηγέτες συμφώνησαν στον κοινό δανεισμό 90 δισεκατομμυρίων ευρώ για διετές δάνειο προς την Ουκρανία, με εγγύηση τον κοινό προϋπολογισμό της ΕΕ.
Αυτή η επιλογή ήταν δημοφιλής στις χώρες του Νότου, αλλά όχι στη Γερμανία και τους βόρειους συμμάχους της, οι οποίοι αντιτίθενται στην εγγύηση ομολόγων για χώρες με υψηλό χρέος. Ωστόσο, η επείγουσα ανάγκη χρηματοδότησης της Ουκρανίας και η επιθυμία των ηγετών της ΕΕ να δείξουν υποστήριξη, υπερίσχυσαν.
Ως παραχώρηση προς τη Γερμανία, άνοιξε η πόρτα για χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στην αποπληρωμή του δανείου, κάτι που θα διευθετηθεί στο μέλλον.
Με το Βέλγιο να αντιδρά έντονα στο σχέδιο χρήσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, διπλωμάτες και οικονομικοί εμπειρογνώμονες της ΕΕ εργάστηκαν πυρετωδώς για να καθησυχάσουν τον Ντε Βέβερ.
Τα διακυβεύματα ήταν υψηλά για τον Βέλγο πρωθυπουργό, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας βρίσκεται στην Euroclear, εγγεγραμμένη στο Βέλγιο. Ο Ντε Βέβερ ζήτησε απεριόριστα ποσά για την προστασία του Βελγίου σε περίπτωση ανάκτησης των χρημάτων από το Κρεμλίνο, αίτημα που απορρίφθηκε ως "λευκή επιταγή".
Οι τακτικές του Ντε Βέβερ δεν ήταν δημοφιλείς στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, με ορισμένους να εξετάζουν την απομόνωση του Βελγίου σε ψηφοφορία. Τελικά, δεν χρειάστηκε κάτι τέτοιο.
Ενώ η Κομισιόν προσπαθούσε να σώσει το σχέδιο για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, μια ομάδα χωρών με επικεφαλής το Βέλγιο και την Ιταλία προωθούσε το σχέδιο Β: το κοινό χρέος της ΕΕ.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι "φάνηκε η πιο ρεαλιστική και η πιο πρακτική λύση".
Μια ολόκληρη μέρα διπλωματικών διαβουλεύσεων ξεκίνησε με την παράκαμψη του θέματος της χρηματοδότησης της Ουκρανίας, για να επανέλθει αργότερα με μια συμφωνία που είχαν προετοιμάσει οι βοηθοί.
Ένας διπλωμάτης της ΕΕ συμπέρανε ότι υπήρχε "επικάλυψη μεταξύ Mercosur, ρωσικών περιουσιακών στοιχείων και του προϋπολογισμού της ΕΕ".
Ήταν φανερό ότι ο Μερτς, αντιμετωπίζοντας προκλήσεις από την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία, δεν μπορούσε να επιστρέψει στο Βερολίνο χωρίς αποτέλεσμα.
Εκτός από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, ο Γερμανός υποστηρίζει την εμπορική συμφωνία Mercosur με τη Νότια Αμερική. Όμως, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, γνωστή ως "πραγματίστρια" στις Βρυξέλλες, καθυστέρησε τη συμφωνία Mercosur έως τον Ιανουάριο και συνεργάστηκε με τον Ντε Βέβερ για να αποδυναμώσει το σχέδιο για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
"Επικράτησε η κοινή λογική", σχολίασε η Μελόνι.