Σύμφωνα με επιστημονικές εκθέσεις που παρουσιάστηκαν στη σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα στο Μπελέμ της Βραζιλίας, ο πλανήτης οδεύει προς μια καταστροφική αύξηση της μέσης θερμοκρασίας κατά 2,6 βαθμούς Κελσίου έως το τέλος του αιώνα. Οι μέχρι στιγμής δεσμεύσεις των κρατών του κόσμου κρίνονται ανεπαρκείς για την αναστροφή του φαινομένου.

Τα νέα μέτρα για τον περιορισμό των εκπομπών καυσαερίων που κατατέθηκαν στη σύνοδο θα συμβάλουν ελάχιστα στην πρόληψη της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Μια δεύτερη έκθεση έδειξε ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου θα σημειώσουν άνοδο της τάξης του 1% φέτος, καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ, αν και ο ρυθμός αύξησής τους έχει μειωθεί κατά το ήμισυ τα τελευταία χρόνια. Την τελευταία δεκαετία, οι εκπομπές αερίων από την καύση άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου σημείωναν άνοδο 0,8% τον χρόνο, από ετήσιο ρυθμό αύξησης 2% την προηγούμενη δεκαετία.

Ο Μπιλ Χέαρ, επικεφαλής εταιρείας κλιματικών συμβούλων, προειδοποιεί: «Μια αύξηση της μέσης θερμοκρασίας κατά 2,6 βαθμούς σημαίνει καταστροφή. Ενας τόσο θερμός κόσμος θα πυροδοτήσει σημαντικές αλλαγές στα υποθαλάσσια ρεύματα του Ατλαντικού, θα σκοτώσει τα κοράλλια, θα λιώσει τους πάγους και θα μετατρέψει το τροπικό δάσος του Αμαζονίου σε σαβάνα. Αυτό σημαίνει επίσης το τέλος της αγροτικής παραγωγής στη Βόρεια Ευρώπη, ξηρασίες και απουσία μουσώνων στην Ασία, θανατηφόρους καύσωνες και υγρασία».

Η μέση θερμοκρασία του πλανήτη έχει ήδη αυξηθεί κατά 1,3 βαθμό Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή εξαιτίας της αποψίλωσης των δασών και της καύσης ορυκτών καυσίμων, με την αύξηση αυτή να προκαλεί ενισχυμένες καταιγίδες, δασικές πυρκαγιές, ξηρασίες και άλλες φυσικές καταστροφές.

Η Συμφωνία του Παρισιού προβλέπει ότι οι χώρες του κόσμου θα πρέπει να τηρούν ανανεωμένα σχέδια περιορισμού των εκπομπών καυσαερίων, με τους νέους στόχους τους να αναμένεται να παρουσιαστούν αυτές τις ημέρες στη σύνοδο του Μπελέμ. Μόλις 100 χώρες έχουν τηρήσει αυτή τη δέσμευσή τους, με τις δηλωθείσες περικοπές να θεωρούνται από τους ειδικούς ανεπαρκείς για την πρόληψη του φαινομένου.

Ερευνες που παρουσιάστηκαν στην COP30 διαπιστώνουν ανησυχητική εξασθένηση των φυσικών ταμιευτήρων διοξειδίου του άνθρακα στη Γη.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει χαρακτηρίσει «απάτη» την κλιματική αλλαγή, αναστέλλοντας τις κλιματικές πρωτοβουλίες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των Ηνωμένων πολιτειών και προωθώντας εξορύξεις πετρελαίου και φυσικού αερίου τόσο στις ΗΠΑ όσο και στο εξωτερικό. Η Ουάσιγκτον απέφυγε να στείλει αντιπροσωπεία στη σύνοδο COP30 που φιλοξενήθηκε φέτος από τη Βραζιλία.

Οι ερευνητές έδειξαν ότι ο συνδυασμός της μαζικής υλοτομίας και της ανόδου της θερμοκρασίας μεταμόρφωσαν τα τροπικά δάση της νοτιοανατολικής Ασίας από αποθήκες διοξειδίου σε πηγές εκπομπής του.

Την Τρίτη, η ομάδα κρατών G7, που αντιπροσωπεύουν το 80% των παγκόσμιων εκπομπών καυσαερίων, ανακοίνωσε τη στήριξή της στη διαδικασία της COP30 για μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αλλα μεγάλα βιομηχανικά κράτη, όπως η Αυστραλία, η Ιαπωνία, η Νορβηγία, η Βρετανία και η Ευρωπαϊκή Ενωση, αρνήθηκαν να στηρίξουν την πρωτοβουλία. Η Βραζιλία δημιούργησε επενδυτικό ταμείο για την αντιμετώπιση της αποψίλωσης των τροπικών δασών, στο οποίο οι μεγάλες βιομηχανικές χώρες απέφυγαν να δηλώσουν συμμετοχή.

Μιλώντας την Τετάρτη από το βήμα της συνόδου, ο πρώην αντιπρόεδρος των Ηνωμένων πολιτειών Αλ Γκορ διερωτήθηκε: «Είναι παρανοϊκό να αφήνουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη να συνεχίζεται. Πόσο καιρό ακόμη θα συνεχίσουμε να ανεβάζουμε τον θερμοστάτη επιβαρύνοντας τον πλανήτη μας; Πρέπει να προσαρμοστούμε και να καταπολεμήσουμε παράλληλα την άνοδο της θερμοκρασίας, αλλά πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και να συνειδητοποιήσουμε ότι εάν συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε τον ουρανό σαν βόθρο, η προσαρμογή μας θα είναι πολύ δύσκολη».

Διαδήλωση πραγματοποιήθηκε έξω από τον χώρο της συνόδου, με μέλη περιβαλλοντικών οργανώσεων να απαιτούν την ενίσχυση της χρηματοδότησης κλιματικής προσαρμογής για τα αναπτυσσόμενα κράτη με απευθείας καταβολή κεφαλαίων.