Η έκβαση της Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP30) στη Βραζιλία παραμένει αβέβαιη, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιδρά σθεναρά σε προσχέδιο συμφωνίας που, κατά την εκτίμησή της, δεν ενισχύει επαρκώς τις παγκόσμιες προσπάθειες για τον περιορισμό των εκπομπών ρύπων που επιτείνουν την κλιματική αλλαγή.

Η διήμερη σύνοδος στην πόλη Μπελέμ, στην καρδιά του Αμαζονίου, είχε αρχικά προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί χθες το βράδυ, ωστόσο η προθεσμία παρατάθηκε λόγω των εντατικών διαπραγματεύσεων που συνεχίστηκαν μέχρι αργά.

Η Βραζιλία έχει χαρακτηρίσει τη διάσκεψη ως μια στιγμή ορόσημο για την παγκόσμια συνεργασία στον τομέα του κλίματος, απευθύνοντας έκκληση στις χώρες να γεφυρώσουν τις διαφορές τους σε κρίσιμα ζητήματα, όπως το μέλλον των ορυκτών καυσίμων, και να εκπέμψουν ένα σαφές μήνυμα ότι η συντονισμένη παγκόσμια δράση αποτελεί τον αποτελεσματικότερο τρόπο για να προωθηθούν οι προσπάθειες.

"Αυτή δεν μπορεί να είναι μια ατζέντα που μας διχάζει", τόνισε ο πρόεδρος της COP30, Αντρέ Κορέα ντο Λάγκο, απευθυνόμενος στους απεσταλμένους σε μια δημόσια συνεδρίαση της ολομέλειας, πριν τους αφήσει να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις. "Πρέπει να καταλήξουμε σε συμφωνία μεταξύ μας".

Ωστόσο, κάποιες αναδυόμενες οικονομίες εξέφρασαν αντιρρήσεις στη θέση της ΕΕ, απαιτώντας από τον ευρωπαϊκό συνασπισμό να δεσμευθεί σε μεγαλύτερη χρηματοδότηση, προκειμένου να βοηθήσει τα φτωχότερα κράτη να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.

"Δεν μπορούμε να εργαστούμε μόνο με μία κατεύθυνση. Εάν υπάρχει πορεία για τα ορυκτά καύσιμα, τότε πρέπει να υπάρχει και μια αντίστοιχη πορεία για τη χρηματοδότηση για το κλίμα", δήλωσε διαπραγματευτής από αναπτυσσόμενη χώρα, ο οποίος προτίμησε να διατηρήσει την ανωνυμία του για να μπορέσει να συζητήσει τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται κεκλεισμένων των θυρών.

Οι διαφωνίες σχετικά με τα ορυκτά καύσιμα, την ταχύτερη μείωση των εκπομπών CO2 και τη χρηματοδότηση αναδεικνύουν τη δυσκολία επίτευξης συναίνεσης στην ετήσια διάσκεψη, σε μια διαρκή δοκιμασία της παγκόσμιας αποφασιστικότητας να αποφευχθούν οι καταστροφικές συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Σύμφωνα με πληροφορίες, προσχέδιο της συμφωνίας, που παρουσιάστηκε από τη Βραζιλία πριν από τα ξημερώματα χθες, Παρασκευή, δεν περιλάμβανε καμία αναφορά στα ορυκτά καύσιμα, με μια σειρά από επιλογές για το θέμα, που είχαν συμπεριληφθεί σε προηγούμενη εκδοχή του κειμένου, να έχουν αφαιρεθεί.

Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων χωρών με σημαντική παραγωγή πετρελαίου και αερίου, είχαν εκφράσει την αντίθεσή τους στις συγκεκριμένες επιλογές.

Νωρίτερα στη διάσκεψη, περίπου 80 κυβερνήσεις είχαν ζητήσει από την COP30 να παρουσιάσει ένα σχέδιο για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Ωστόσο, έως χθες το βράδυ, πολλές από αυτές τις χώρες είχαν αφήσει να εννοηθεί σε συνομιλίες κεκλεισμένων των θυρών ότι θα αποδέχονταν τη συμφωνία ακόμη και χωρίς αυτό, σύμφωνα με δηλώσεις διαπραγματευτών.

Είναι γνωστό ότι η καύση ορυκτών καυσίμων εκπέμπει αέρια του θερμοκηπίου, τα οποία αποτελούν μακράν τους σημαντικότερους παράγοντες που συμβάλλουν στην υπερθέρμανση του πλανήτη.

Η 27μελής ΕΕ δήλωσε κατηγορηματικά ότι το κείμενο είναι υπερβολικά αδύναμο.

"Σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να το δεχθούμε", δήλωσε με έμφαση χθες ο επίτροπος της ΕΕ για το Κλίμα, Βόπκε Χούκστρα, σε σχετική ανακοίνωσή του.

Η ΕΕ άφησε να εννοηθεί ότι θα μπορούσε να "ξεπεράσει τα όριά της" σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση για τα αναπτυσσόμενα κράτη, αλλά μόνο υπό την προϋπόθεση ότι θα ενισχυθούν τα σημεία του κειμένου που αφορούν τη δράση για τη μείωση των εκπομπών που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Για να υιοθετηθεί ένα κείμενο συμφωνίας, απαιτείται η έγκρισή του κατά συναίνεση από τις σχεδόν 200 χώρες που συμμετέχουν στη διάσκεψη.

Ο Κορέα ντο Λάγκο υπογραμμίζει ότι η επίδειξη πολυμερούς ενότητας είναι ένα σημαντικό μήνυμα που πρέπει να στείλει η σύνοδος, λαμβάνοντας υπόψη την απουσία των ΗΠΑ φέτος. Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει επανειλημμένα χαρακτηρίσει την υπερθέρμανση του πλανήτη ως απάτη.

"Ο κόσμος παρακολουθεί", κατέληξε ο Κορέα ντο Λάγκο, υπογραμμίζοντας τη σημασία της στιγμής.