Κλιματική αλλαγή: Κίνδυνος για εγκύους και νεογνά – Τι πρέπει να ξέρετε;
Η κλιματική αλλαγή αναδεικνύεται σε μια από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία παγκοσμίως, επηρεάζοντας δυσανάλογα τις ευάλωτες ομάδες, με τις εγκύους και τα νεογνά να βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο λόγω της έκθεσης σε ακραίες θερμοκρασίες.
Ένα διήμερο workshop, που διοργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου HIGH Horizons, υπό την αιγίδα του υπουργείου Υγείας και σε συνεργασία με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), επικεντρώθηκε στην επιλογή δεικτών για την παρακολούθηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην υγεία, ιδίως για τις εγκύους και τα βρέφη.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Καθηγήτρια Υγιεινής και Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Βαρβάρα Μουχτούρη, ανέφερε ότι το Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας διεξάγει προοπτική μελέτη για την κατανόηση των βιολογικών μηχανισμών μέσω των οποίων η έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες επηρεάζει την υγεία των εγκύων, των νεογνών και των βρεφών.
Η έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες κατά την εγκυμοσύνη συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου τοκετού, θνησιγένειας, νεογνών μικρών για την ηλικία κύησης, σακχαρώδη διαβήτη κύησης, πρόωρης ρήξης εμβρυϊκών υμένων, καθώς και υπερτασικών και καρδιαγγειακών επιπλοκών κατά την κύηση. «Παρά τα τεκμηριωμένα αυτά ευρήματα, παραμένουν σημαντικά κενά γνώσης σχετικά με την ποσοτικοποίηση του κινδύνου, τις κρίσιμες περιόδους ευαλωτότητας και τα υποκείμενα βιολογικά μονοπάτια», τόνισε η κ. Μουχτούρη.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, παρουσιάστηκαν ερευνητικά δεδομένα και καλές πρακτικές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων μέτρων όπως η επαρκής ενυδάτωση, η αποφυγή έκθεσης σε υψηλές θερμοκρασίες και η χρήση κατάλληλου ρουχισμού. Επιπλέον, συζητήθηκαν παρεμβάσεις σε επίπεδο κτηρίου και διαβίωσης, όπως ο αερισμός, η σκίαση και η θερμική μόνωση.
Ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, καθηγητής Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, τόνισε τον ρόλο του οργανισμού στη συλλογή και ανάλυση δεδομένων για τη στήριξη τεκμηριωμένων πολιτικών υγείας, ενώ η Φωτεινή Κουλούρη, προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Ποιότητας Ζωής του υπουργείου Υγείας, αναφέρθηκε στη σημασία της διεπιστημονικής συνεργασίας.
Ο συντονιστής του έργου HIGH Horizons, καθηγητής Stanley Luchters, δήλωσε ότι η εκδήλωση επικεντρώθηκε στην αναζήτηση λύσεων για την παρακολούθηση των δυσμενών επιπτώσεων στην υγεία των εγκύων και των παιδιών τους, εφαρμόζοντας πιλοτικά αποτελεσματικές λύσεις σε επίπεδο κοινοτήτων και υγείας.
Η καθηγήτρια Παιδιατρικής, Βάνα Παπαευαγγέλου, παρουσίασε ανασκόπηση δεδομένων σχετικά με την υγεία της μητέρας και του παιδιού, ενώ παρουσιάσεις πραγματοποιήθηκαν από εκπροσώπους διαφόρων υπουργείων και φορέων. Ο πρόεδρος της Ελληνικής Νεογνολογικής Εταιρείας, καθηγητής Γεώργιος Μητσιάκος, υπογράμμισε τη σημασία της πρόληψης και της προστασίας των ευάλωτων πληθυσμών απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Η Anayda Portela, από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τόνισε τη σημασία του έργου High Horizons για την Ελλάδα και τη συμβολή του στην παγκόσμια δημόσια υγεία, καθώς «όλο και περισσότερες μελέτες δείχνουν τον αντίκτυπο της έκθεσης στη θερμότητα στην υγεία της μητέρας, του νεογνού και του παιδιού».
Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι η αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής απαιτεί συντονισμένες δράσεις και στενή συνεργασία, με το workshop να ολοκληρώνεται με την επισήμανση της ανάγκης για συνέχιση της έρευνας και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων του έργου HIGH Horizons στον σχεδιασμό πολιτικών δημόσιας υγείας.