Η Αρκτική βίωσε μια χρονιά ακραίων θερμοκρασιών και ραγδαίας μείωσης του θαλάσσιου πάγου, καθώς τα βόρεια γεωγραφικά πλάτη μεταβάλλονται με ταχύ ρυθμό προς συνθήκες αυξημένης βροχόπτωσης και μειωμένου πάγου, ως αποτέλεσμα της κλιματικής κρίσης, όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες.

Από τον Οκτώβριο του 2024 έως τον Σεπτέμβριο του 2025, οι θερμοκρασίες σε ολόκληρη την Αρκτική σημείωσαν τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 125 ετών σύγχρονων καταγραφών, σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (Noaa). Μάλιστα, η τελευταία δεκαετία κατέγραψε τις δέκα θερμότερες χρονιές που έχουν καταγραφεί ποτέ στην περιοχή.

Η Αρκτική θερμαίνεται με ρυθμό έως και τέσσερις φορές μεγαλύτερο από τον παγκόσμιο μέσο όρο, εξαιτίας της καύσης ορυκτών καυσίμων, με αποτέλεσμα η επιπλέον θερμότητα να αλλοιώνει το «ψυγείο του κόσμου» – μια περιοχή που διαδραματίζει καίριο ρόλο στη ρύθμιση του κλίματος για ολόκληρο τον πλανήτη.

Η μέγιστη έκταση του θαλάσσιου πάγου το 2025 ήταν η μικρότερη που έχει καταγραφεί στα 47 χρόνια δορυφορικών παρατηρήσεων, αναφέρει η Noaa στην ετήσια «κάρτα αναφοράς» για την Αρκτική. Αυτό αποτελεί το πιο πρόσφατο σημείο καμπής σε μια μακροχρόνια τάση, με τον παλαιότερο και παχύτερο πάγο της περιοχής να έχει συρρικνωθεί κατά περισσότερο από 95% από τη δεκαετία του 1980, καθώς η Αρκτική γίνεται ολοένα και θερμότερη και πιο υγρή.

H φετινή χρονιά σημείωσε επίσης ρεκόρ βροχοπτώσεων στην Αρκτική. Ένα μεγάλο μέρος αυτών δεν μετατρέπεται σε χιόνι – η έκταση της χιονοκάλυψης τον Ιούνιο στην Αρκτική σήμερα είναι η μισή σε σχέση με έξι δεκαετίες πριν.

«Αυτή η χρονιά ήταν η θερμότερη που έχει καταγραφεί και είχε τις περισσότερες βροχοπτώσεις που έχουν καταγραφεί – το να συμβαίνουν και τα δύο σε ένα μόνο έτος είναι αξιοσημείωτο», δήλωσε ο Μάθιου Λάνγκντον Ντράκενμιλερ, επιστήμονας της Αρκτικής στο Εθνικό Κέντρο Δεδομένων Χιονιού και Πάγου του Πανεπιστημίου του Κολοράντο και συντάκτης της κάρτας αναφοράς για την Αρκτική. «Αυτή η χρονιά ανέδειξε πραγματικά όσα έρχονται».

Οι επιστήμονες έχουν εκπλαγεί από το πόσο η ακραία ζέστη άλλων εποχών, ιδιαίτερα του καλοκαιριού, γίνεται πλέον αισθητή και τον χειμώνα, επηρεάζοντας την ετήσια ανάπτυξη του θαλάσσιου πάγου στην Αρκτική κατά τους ψυχρότερους μήνες. Τον τελευταίο περίπου μήνα, η έκταση του θαλάσσιου πάγου ήταν η χαμηλότερη που έχει καταγραφεί, γεγονός που ενδεχομένως προμηνύει ένα ακόμη μειωμένο μέγιστο για τον θαλάσσιο πάγο την επόμενη χρονιά.

«Υπάρχει μια σταθερή μείωση του θαλάσσιου πάγου και, δυστυχώς, βλέπουμε πλέον βροχή ακόμη και τον χειμώνα», είπε ο Ντράκενμιλερ. «Βλέπουμε αλλαγές στην καρδιά του χειμώνα, όταν περιμένουμε η Αρκτική να είναι κρύα. Ολόκληρη η έννοια του χειμώνα επαναπροσδιορίζεται στην Αρκτική».

Αυτές οι αλλαγές γίνονται έντονα αισθητές από τους ανθρώπους και την άγρια ζωή στην Αρκτική – η βροχή που πέφτει πάνω στο χιόνι μπορεί να παγώσει και να δημιουργήσει ένα στρώμα πάγου που δυσκολεύει τα ζώα να αναζητήσουν τροφή, ενώ παράλληλα δημιουργεί πιο ολισθηρές και επικίνδυνες συνθήκες για τους ανθρώπους. Η υποχώρηση των παγετώνων μπορεί επίσης να προκαλέσει επικίνδυνες πλημμύρες, όπως φάνηκε φέτος στο Τζούνο της Αλάσκας.

Η απώλεια του θαλάσσιου πάγου αποκαλύπτει τεράστιες εκτάσεις σκοτεινού ωκεανού, ο οποίος απορροφά, αντί να αντανακλά, μεγαλύτερο μέρος της θερμότητας που αυξάνει τις παγκόσμιες θερμοκρασίες. Αν και η τήξη του θαλάσσιου πάγου δεν προκαλεί άνοδο της στάθμης της θάλασσας από μόνη της, η απώλεια των παγετώνων της ξηράς το κάνει. Η Noaa ανέφερε ότι το τεράστιο παγοκάλυμμα της Γροιλανδίας έχασε 129 δισεκατομμύρια τόνους πάγου το 2025. Αυτό θα συμβάλει στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, η οποία θα απειλήσει παράκτιες πόλεις για γενιές.

«Βλέπουμε αλυσιδωτές επιπτώσεις από μια θερμαινόμενη Αρκτική», δήλωσε ο Ζακ Λέιμπ, κλιματολόγος στο Climate Central. «Οι παράκτιες πόλεις δεν είναι έτοιμες για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, έχουμε αλλάξει πλήρως την αλιεία στην Αρκτική, κάτι που οδηγεί σε αυξημένες τιμές των θαλασσινών. Μπορεί να θεωρούμε την Αρκτική ως ένα απομακρυσμένο μέρος, αλλά οι αλλαγές εκεί επηρεάζουν ολόκληρο τον κόσμο».

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα. Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.