Καύσωνες, φονικές πλημμύρες και καταστροφικές πυρκαγιές έχουν μετατραπεί σε δυσάρεστη κανονικότητα για την Ευρώπη τους καλοκαιρινούς μήνες.

Ένδειξη της κλιματικής κρίσης είναι το γεγονός ότι ο Ιούλιος του 2024 ήταν ο τρίτος θερμότερος που έχει καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως, σύμφωνα με τα στοιχεία της Υπηρεσίας για την Κλιματική Αλλαγή Copernicus (C3S) της ΕΕ.

Συγκεκριμένα, ο φετινός Ιούλιος ήταν μόλις 0,27 °C πιο δροσερός από τον θερμότερο Ιούλιο του 2023 και 0,23 °C πιο δροσερός από τον Ιούλιο του 2024, που κατέχει τη δεύτερη θέση. Παράλληλα, ήταν 1,25 °C πάνω από τον προ-βιομηχανικό μέσο όρο (1850-1900), όντας ο τέταρτος μήνας τα τελευταία 25 χρόνια που δεν ξεπέρασε το όριο των 1,5 °C, σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα.

Ο Κάρλο Μπουοντέμπο, διευθυντής του C3S, επισημαίνει ότι, δύο χρόνια μετά τον θερμότερο Ιούλιο, η έξαρση των παγκόσμιων θερμοκρασιών «έχει μπει στον «πάγο» – προς το παρόν».

Ωστόσο, τονίζει ότι «αυτό δεν σημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή έχει σταματήσει».

«Συνεχίσαμε να παρατηρούμε τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε ακραία φαινόμενα, όπως η ζέστη και οι πλημμύρες. Εάν δεν σταθεροποιήσουμε γρήγορα τις συγκεντρώσεις αερίων του θερμοκηπίου, θα πρέπει να αναμένουμε όχι μόνο νέα ρεκόρ θερμοκρασίας, αλλά και επιδείνωση αυτών των επιπτώσεων – και πρέπει να προετοιμαστούμε για αυτό» συμπληρώνει.

Ο Ιούλιος ήταν ο τέταρτος θερμότερος μήνας που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη, με αρκετές περιοχές να καταρρίπτουν ρεκόρ ζέστης.

Η Σκανδιναβική χερσόνησος, η Φινλανδία, η χερσόνησος Κόλα και η Καρελία, βίωσαν τις πιο έντονες θερμοκρασίες άνω του μέσου όρου στην Ευρώπη.

Στη Νορβηγία, ένας μετεωρολογικός σταθμός εντός του Αρκτικού Κύκλου κατέγραψε θερμοκρασίες άνω των 30 °C για 13 ημέρες τον Ιούλιο. Το Νορβηγικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο ανέφερε ότι ο Ιούλιος ήταν ο τρίτος θερμότερος μήνας που καταγράφηκε στη χώρα από το 1901, με θερμοκρασίες 2,8 °C υψηλότερες από τον μέσο όρο της εποχής. Η περίοδος μεταξύ 12 και 25 Ιουλίου ήταν η θερμότερη που έχει καταγραφεί ποτέ στη χώρα.

Στη Φινλανδία, καταγράφηκαν τρεις συνεχόμενες εβδομάδες με θερμοκρασίες 30 °C, η μακρύτερη περίοδος από το 1961 (έναρξη καταγραφών) – 50% μεγαλύτερη από το προηγούμενο ρεκόρ. Ο κλιματολόγος Μίκα Ραντάνεν χαρακτήρισε τον καύσωνα «πραγματικά άνευ προηγουμένου».

Εθνικό ρεκόρ θερμοκρασίας (50,5 °C) σημειώθηκε στην Τουρκία (Σιλόπη, νοτιοανατολική χώρα), στις 25 Ιουλίου. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοίνωσε ότι 132 μετεωρολογικοί σταθμοί σε όλη τη χώρα κατέγραψαν ρεκόρ θερμοκρασίας για τον μήνα, με ορισμένες θερμοκρασίες να υπερβαίνουν κατά 12 °C τους εποχιακούς μέσους όρους.

Οι καύσωνες έχουν αποβεί θανατηφόροι για την Ευρώπη.

Σύμφωνα με έκθεση του Ινστιτούτου Grantham του Imperial College (Ιούλιος), από τις 23 Ιουνίου έως τις 2 Ιουλίου καταγράφηκαν 2.300 θάνατοι που σχετίζονταν με τη ζέστη, συμπεριλαμβανομένων 1.500 που συνδέονταν με την κλιματική αλλαγή, η οποία ενέτεινε τους καύσωνες (Al Jazeera).

Σύμφωνα με το C3S, τον Ιούλιο οι βροχοπτώσεις ήταν πάνω από το μέσο όρο στο μεγαλύτερο μέρος της Κεντρικής Ευρώπης, της Βόρειας Γαλλίας, της Ανατολικής Βρετανίας και της Νότιας Ιρλανδίας, της Νότιας Σκανδιναβίας, των περιοχών της Βορειοανατολικής Ευρώπης, της Βόρειας Ιταλίας και των βόρειων ακτών της Αδριατικής, καθώς και της Βόρειας Ισλανδίας.

Οι έντονες βροχές προκάλεσαν σοβαρές πλημμύρες στη νότια Γαλλία και το Παρίσι. Οι ακραίες καιρικές συνθήκες στην Ιταλία προκάλεσαν κατολισθήσεις και πλημμύρες στη Ρώμη και την περιοχή του Πεδεμόντιο στις αρχές του μήνα.

Στην Ισπανία σημειώθηκαν εκτεταμένες πλημμύρες μετά από καταρρακτώδεις βροχές στην Καταλονία και τη βορειοανατολική Ισπανία στα μέσα Ιουλίου. Η εθνική μετεωρολογική υπηρεσία AEMET ανέφερε ότι έπεσαν 10 εκατοστά βροχής κοντά στη Βαρκελώνη σε λίγες ώρες.

Οι ξηρότερες από το μέσο όρο συνθήκες σε τμήματα των Βόρειων Χωρών, την Ελλάδα, τα Βαλκάνια, τις ακτές της Μαύρης Θάλασσας και τη νότια Γαλλία προκάλεσαν επίσης προβλήματα.

Όπως τονίζει το Euro News, ο καύσωνας και η ξηρασία, μετά από μια ασυνήθιστα ξηρή και ζεστή άνοιξη, τροφοδότησαν τις πυρκαγιές σε όλη τη νότια Ευρώπη τον περασμένο μήνα.

Στα τέλη Ιουλίου, η Ισπανία αντιμετώπιζε πυρκαγιές σε πολλά μέτωπα. Στην Πορτογαλία, πάνω από 3.000 πυρκαγιές είχαν καταστρέψει 107.680 στρέμματα μέχρι τις 15 Ιουλίου – τριπλάσια έκταση από πέρυσι. Η Ιβηρική Χερσόνησος κήρυξε κατάσταση συναγερμού λόγω της επιδείνωσης του κινδύνου πυρκαγιών.

Τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία αντιμετώπισαν επίσης μεγάλες πυρκαγιές, με χιλιάδες στρέμματα γης να καίγονται.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές, στην ΕΕ έχουν καεί συνολικά 3.538.620 στρέμματα γης – υπερδιπλάσια έκταση από πέρυσι.

Κατά μέσο όρο, οι θερμοκρασίες της θάλασσας τον Ιούλιο ήταν οι τρίτες υψηλότερες που έχουν καταγραφεί, μόλις 0,12 °C κάτω από το ρεκόρ του 2023.

Ωστόσο, η Νορβηγική Θάλασσα, τμήματα της Βόρειας Θάλασσας και μια περιοχή του Βόρειου Ατλαντικού κατέγραψαν ρεκόρ τον Ιούλιο.

Η Μετεωρολογική Υπηρεσία του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοίνωσε ότι τα νερά νότια της χώρας βίωναν έναν «σημαντικό θαλάσσιο καύσωνα», με θερμοκρασίες επιφάνειας της θάλασσας που θύμιζαν αρχές Αυγούστου της δεκαετίας του 1980 και του 1990.

Μεταξύ 28 Ιουνίου και 9 Ιουλίου, η νότια περιοχή Αλγκάρβε της Πορτογαλίας βίωσε επίσης θαλάσσιο καύσωνα, με θερμοκρασίες «σημαντικά υψηλότερες» από τον μέσο όρο των τελευταίων 20 ετών (έως 25,1 °C).

Σε παγκόσμιο επίπεδο ο φετινός Ιούνιος ήταν ο τρίτος θερμότερος από το 1850, σύμφωνα με τις μέσες θερμοκρασίες. Η μέση θερμοκρασία του αέρα στην επιφάνεια τον Ιούνιο ήταν 16,46 °C (0,47 °C υψηλότερη από τον μέσο όρο του Ιουνίου για την περίοδο 1991-2020), σύμφωνα με την Υπηρεσία για την Κλιματική Αλλαγή Copernicus.

Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες παραμένουν ασυνήθιστα υψηλές, ακολουθώντας το 2024 – το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί, με μέση θερμοκρασία αέρα στην επιφάνεια 15,1 °C, πάνω από 1,5 °C υψηλότερα από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα.

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με άρθρο στο περιοδικό Earth System Science Data, η ανθρωπογενής θέρμανση αυξάνεται με ρυθμό 0,27 °C ανά δεκαετία από το 2015 έως το 2024, ο υψηλότερος ρυθμός που έχει παρατηρηθεί στα καταγεγραμμένα στοιχεία.