Έρευνα OLAF στην Ελλάδα: Στο μικροσκόπιο δημόσιες συμβάσεις και το ΕΣΗΔΗΣ!
Την περασμένη εβδομάδα, η OLAF, η ευρωπαϊκή υπηρεσία για την καταπολέμηση της απάτης, πραγματοποίησε επιτόπια έρευνα στις εγκαταστάσεις της Κοινωνίας της Πληροφορίας και στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, ερευνώντας καταγγελίες προς όργανα της Ε.Ε. σχετικά με δημόσιες συμβάσεις και διαγωνισμούς. Αυτή η κίνηση έρχεται σε μια περίοδο που το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ κυριαρχεί στην πολιτική επικαιρότητα.
Εκτός από τα ευρωπαϊκά όργανα, φάκελος με τις καταγγελίες έχει φτάσει και στην ελληνική κυβέρνηση. Ανώτατοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι είχαν διατάξει μια πρώτη εσωτερική έρευνα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η οποία, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, δεν απέφερε ευρήματα.
Σύμφωνα με στελέχη της Κοινωνίας της Πληροφορίας (ΚτΠ), στόχος των Ευρωπαίων ελεγκτών ήταν το ΕΣΗΔΗΣ – Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων. Πρόκειται για ένα ηλεκτρονικό σύστημα μέσω του οποίου διενεργούνται όλες οι προμήθειες αγαθών και υπηρεσιών από το ελληνικό Δημόσιο. Η ΚτΠ, όπως αναφέρει στην ιστοσελίδα της, υλοποιεί έργα πληροφορικής και επικοινωνιών του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Τουλάχιστον δύο καταγγελίες από την ίδια εταιρεία πληροφορικής έχουν υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, καθώς το έργο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Επίσης, τον Ιούνιο, σχετικός φάκελος εστάλη και στο Μέγαρο Μαξίμου.
Η εταιρεία πληροφορικής European Dynamics, με παρουσία σε τέσσερις ηπείρους, έχει υποβάλει τουλάχιστον δύο καταγγελίες από το 2023. Η πρώτη καταγγελία, υποβλήθηκε το διάστημα Οκτωβρίου – Νοεμβρίου 2023 και αφορά διαγωνισμό για την ανάπτυξη του νέου, αναβαθμισμένου ΕΣΗΔΗΣ, με προϋπολογισμό 44 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία υποστηρίζει ότι ο ηλεκτρονικός φάκελός της άνοιξε παράτυπα πριν από την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, με αποτέλεσμα να διαρρεύσουν οι λεπτομέρειες της προσφοράς της και ανταγωνίστρια εταιρεία να υποβάλει πιο συμφέρουσα προσφορά και να κερδίσει. Η καταγγελία στηρίζεται σε αυτοματοποιημένο μήνυμα που έλαβε από το ηλεκτρονικό σύστημα.
Καταγγέλλεται, επίσης, ότι το έργο για την αναβάθμιση του ΕΣΗΔΗΣ 2 έκλεισε με 10 εκατ. ευρώ, ποσό υψηλότερο σε σχέση με το κόστος ανάπτυξης αντίστοιχων συστημάτων στο εξωτερικό.
Η δεύτερη καταγγελία, υπεβλήθη τον Ιούνιο του 2025 και αφορούσε διαγωνισμό του 2024 για την προμήθεια πληροφοριακού συστήματος για τα τελωνεία, ο οποίος «έτρεξε» μέσω του ΕΣΗΔΗΣ. Και σε αυτή την περίπτωση, η European Dynamics ισχυρίζεται ότι ο φάκελός της άνοιξε παράτυπα πριν από την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, με στόχο το έργο να κατακυρωθεί υπέρ της ανταγωνίστριας εταιρείας, κατά της οποίας η European Dynamics είχε προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια .
Η καταγγέλλουσα εταιρεία αναφέρει ότι έλαβε αυτοματοποιημένο μήνυμα πριν από την ολοκλήρωση της διαδικασίας, υποδεικνύοντας πρόωρη πρόσβαση στον φάκελο της προσφοράς.
Ανάδοχος εταιρεία αναδείχθηκε η ίδια που κέρδισε και τον διαγωνισμό για το αναβαθμισμένο ΕΣΗΔΗΣ, με την European Dynamics να κάνει λόγο για «προνομιακή μεταχείρισή της».
Κυβερνητικοί αξιωματούχοι διαβεβαίωσαν ότι η καταγγελία του Ιουνίου 2025 διαβιβάστηκε σε Κοινωνία της Πληροφορίας, ΑΑΔΕ και ΓΓΠΣ, ζητώντας γραπτές τοποθετήσεις.
Στις 11 Ιουλίου 2025, ο επικεφαλής της ΓΓΠΣ, Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος, απάντησε ότι «δεν διαπιστώνεται δυσλειτουργία του Συστήματος» (του ΕΣΗΔΗΣ). Για τον διαγωνισμό του 2023, σημείωσε ότι «την 31η Νοεμβρίου 2023 ορθώς το σύστημα έστειλε αυτοματοποιημένο μήνυμα στην European Dynamics προκειμένου να την ενημερώσει ότι έχει αποκλειστεί από τη συνέχεια της διαγωνιστικής διαδικασίας». Ανέφερε επίσης ότι από το ΕΣΗΔΗΣ έχουν αποσταλεί 22.830 μηνύματα, «χωρίς αντίστοιχη όχληση προς τον φορέα».
Ελεγκτές της OLAF έκαναν αιφνιδιαστικό έλεγχο και στη ΓΓΠΣ, αναζητώντας απαντήσεις για τον διαγωνισμό των τελωνείων. Οι υπεύθυνοι της ΓΓΠΣ εξήγησαν ότι έχουν την ευθύνη για τη λειτουργία του ΕΣΗΔΗΣ και όχι για την υλοποίηση των υπό έρευνα διαγωνισμών.
Την άνοιξη του 2024, η Επιτροπή Ανταγωνισμού είχε πραγματοποιήσει ελέγχους σε εταιρείες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, έπειτα από καταγγελία για καρτέλ στην αγορά. Αφορμή για τους ελέγχους ήταν αναφορές της European Dynamics. Η εταιρεία είχε καταγγείλει ότι οι εταιρείες που μετέχουν σε διαγωνισμούς για έργα πληροφορικής συντάσσουν τους φακέλους τους σε συνεργασία με την ίδια ιδιωτική εταιρεία συμβούλων, η οποία ελέγχει την αγορά και κατευθύνει τα έργα σε συγκεκριμένες εταιρείες, νοθεύοντας τον ανταγωνισμό.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού δήλωσε ότι η έρευνα παραμένει σε εξέλιξη, χαρακτηρίζοντάς την «ιδιαίτερα σοβαρή».