Η Ουκρανία εξασφάλισε ζωτικής σημασίας εισαγωγές αμερικανικού LNG από την Ελλάδα, για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της κατά τη διάρκεια του χειμώνα 2025-2026. Η συμφωνία, που επισφραγίστηκε κατά την πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Αθήνα, αναμένεται να προσφέρει σημαντική ανακούφιση στις ουκρανικές ενεργειακές υποδομές, οι οποίες έχουν πληγεί σοβαρά από τις ρωσικές επιθέσεις.

Η συμφωνία υπεγράφη μεταξύ της ΔΕΠΑ και της Naftogaz και προβλέπει τη μεταφορά του αμερικανικού φυσικού αερίου μέσω του αγωγού που διασχίζει τα Βαλκάνια. Οι παραδόσεις αναμένεται να ξεκινήσουν τον Δεκέμβριο του 2025 και να συνεχιστούν έως τον Μάρτιο του 2026. Ο πρόεδρος Ζελένσκι, αναφερόμενος στις ρωσικές επιθέσεις, δήλωσε: «Οι Ρώσοι καταστρέφουν, εμείς ξαναχτίζουμε, αλλά αυτό απαιτεί χρόνο, προσπάθεια και εξοπλισμό. Όσον αφορά το φυσικό αέριο, χρειάζονται εισαγωγές ώστε να καλυφθεί η απώλεια της δικής μας παραγωγής».

Ο Ζελένσκι υπενθύμισε ότι το Κίεβο έχει εξασφαλίσει κονδύλια με ευρωπαϊκές εγγυήσεις, καθώς και χρηματοδότηση από αμερικανικούς και ουκρανικούς θεσμούς, για την κάλυψη του κόστους που αγγίζει τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ.

Η συμφωνία για το αμερικανικό LNG αποτελεί μέρος της νέας αρχιτεκτονικής τροφοδοσίας που διαμορφώνει η Ελλάδα στην ευρύτερη περιοχή. Η χώρα μας έχει ήδη συμφωνήσει σε μακροπρόθεσμη προμήθεια αμερικανικού LNG προς την Ευρώπη μετά το 2030. Η πρόσφατη απόφαση της Ε.Ε. για σταδιακή απαγόρευση του ρωσικού LNG από το 2027, ενισχύει περαιτέρω τον ρόλο της Ελλάδας ως περιφερειακού ενεργειακού κόμβου.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, υποδεχόμενος τον Ουκρανό πρόεδρο, χαρακτήρισε την Ελλάδα ως «πάροχο ενεργειακής ασφάλειας» για την Ουκρανία, τονίζοντας ότι η νέα συμφωνία συμβάλλει στην απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Επίσης, επανέλαβε την αμέριστη στήριξη της Ελλάδας προς την Ουκρανία απέναντι στη ρωσική εισβολή, κάνοντας λόγο για «αιματηρή επιχείρηση» που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.

Κατά τη συνάντηση των δύο ηγετών, κυριάρχησε η ενεργειακή διάσταση της συνεργασίας. Συζητήθηκαν η λειτουργία του υπό διαμόρφωση Κάθετου Ενεργειακού Διαδρόμου και η σύνδεση Αλεξανδρούπολης – Οδησσού, με στόχο τη δημιουργία ενός σταθερού άξονα που θα επιτρέψει στην Ουκρανία την πρόσβαση σε διαφοροποιημένες πηγές ενέργειας. Στο ενεργειακό πακέτο περιλαμβάνονται επίσης έργα που προωθούν ελληνικές και ουκρανικές εταιρείες, όπως η συνεργασία της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με την Ucranico Energy.

Εκτός από την ενέργεια, σημαντική θέση στην ατζέντα της επίσκεψης κατείχαν η άμυνα και η ασφάλεια. Η κοινή δήλωση που υπεγράφη από τις δύο πλευρές προβλέπει ενίσχυση της στρατιωτικής συνεργασίας, με έμφαση στην ασφάλεια στη θάλασσα και στα μη επανδρωμένα θαλάσσια συστήματα, όπου η Ουκρανία διαθέτει σημαντική τεχνογνωσία. Συμφωνήθηκε επίσης ενίσχυση της συνεργασίας στην κυβερνοασφάλεια και ανταλλαγή πληροφοριών για υβριδικές απειλές.

Ο Ζελένσκι εξέφρασε δημόσια τις ευχαριστίες του προς την Ελλάδα για τη διαρκή στήριξη που παρέχει στην Ουκρανία. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε: «Ευχαριστώ τον πρωθυπουργό, την ομάδα, τις εταιρείες και όλους όσοι συμβάλλουν ώστε τέτοιες συμφωνίες να υλοποιούνται. Ευχαριστώ, Ελλάδα». Αναφέρθηκε επίσης στη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τασούλα, κατά την οποία συζητήθηκαν οι διμερείς ενεργειακές συμφωνίες, οι κυρώσεις, η αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων και η συμμετοχή της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας στην ανοικοδόμηση της χώρας. Χαρακτήρισε τον φετινό χειμώνα ως «μεγάλη πρόκληση» για την Ουκρανία, λόγω των καθημερινών ρωσικών επιθέσεων. Τόνισε δε, ότι το ενεργειακό πακέτο που υλοποιείται με τη συμβολή της Ελλάδας είναι κρίσιμο για τη σταθερότητα του ουκρανικού συστήματος και την κάλυψη των αναγκών των πολιτών τους επόμενους μήνες.