Στη βραζιλιάνικη Αμαζονία, οι 200 χώρες που συμμετείχαν στην COP30 κατέληξαν σε έναν συμβιβασμό για την κλιματική δράση, ο οποίος χαρακτηρίζεται από χαμηλούς φιλοδοξίες. Η απουσία ενός σαφούς σχεδίου για την έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα οδήγησε σε απογοήτευση την Ευρώπη, αλλά το αποτέλεσμα θεωρήθηκε προβλέψιμο λόγω των έντονων γεωπολιτικών αντιπαλοτήτων. Όπως δήλωσε ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Λουίς Ινάσιο Ντά Σίλβα, από το Γιοχάνεσμπουργκ, «Η επιστήμη υπερίσχυσε, η διεθνής συνεργασία νίκησε», πριν την οριστική υιοθέτηση του ανακοινωθέντος.

Ο Αντρέ Κορέα ντο Λάγκο, ο βραζιλιάνος πρόεδρος της COP30, προχώρησε στην υιοθέτηση του κειμένου βάσει συναίνεσης κατά τη συνεδρίαση που έκλεισε τις εργασίες της διάσκεψης. Το κείμενο αναγνωρίζει τη συμφωνία του Παρισιού και τη σημασία της κλιματικής συνεργασίας, αλλά δεν προτρέπει σε επιτάχυνση της δράσης παρά μόνο σε εθελοντική βάση. Η αναφορά στην έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα είναι έμμεση.

Ο ευρωπαίος επίτροπος για το Κλίμα, Βόπκε Χούκστρα, δήλωσε πως «Οφείλουμε να το υποστηρίξουμε διότι, τουλάχιστον, μας οδηγεί προς τη σωστή κατεύθυνση», έπειτα από ολονύκτιες διαπραγματεύσεις. Παραδέχθηκε, ωστόσο, ότι «Θα προτιμούσαμε κάτι περισσότερο και πάνω απ’ όλα περισσότερη φιλοδοξία».

Η COP30 δρομολογεί τη δημιουργία μιας νέας «εθελοντικής πρωτοβουλίας», στην οποία θα συμμετάσχουν χώρες που επιθυμούν να συνεργαστούν για μια πιο αποφασιστική μείωση των εκπομπών άνθρακα, με στόχο τον περιορισμό της υπερθέρμανσης στον +1,5°C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Η πρωτοβουλία αυτή θα λάβει υπόψη τη δέσμευση της COP28 του 2023 για σταδιακή εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων, αλλά χωρίς απερίφραστη αναφορά σε αυτήν, ώστε να αποφευχθούν εντάσεις.

Παρά τις πιέσεις από πάνω από 80 χώρες της Ευρώπης, της Λατινικής Αμερικής και των νησιωτικών κρατών, η COP30 δεν υιοθέτησε έναν σαφή οδικό χάρτη για την έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα. Ο πρόεδρος της COP30, Αντρέ Κορέα ντο Λάγκο, ανακοίνωσε την πρόθεσή του να καταρτίσει έναν τέτοιο οδικό χάρτη, καθώς και ένα σχέδιο κατά της αποψίλωσης των δασών, για όσες χώρες επιθυμούν να συμμετάσχουν, διευκρινίζοντας ότι δεν πρόκειται για συλλογική απόφαση.

Επιπλέον, η COP30 προτρέπει στον τριπλασιασμό της χρηματοδότησης για την κλιματική προσαρμογή των αναπτυσσόμενων χωρών έως το 2035, σε σχέση με τον στόχο των 40 δισ. δολαρίων ετησίως για το 2025. Η βοήθεια αυτή θα χρησιμοποιηθεί για έργα όπως η αναβάθμιση οδικών υποδομών, η ενίσχυση κτιρίων ενάντια σε ακραία καιρικά φαινόμενα και η προετοιμασία του αγροτικού τομέα για ξηρασίες.

Ωστόσο, οι ανεπτυγμένες χώρες δεν δεσμεύθηκαν να αυξήσουν το συνολικό ποσό της κλιματικής χρηματοδότησης, που εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 300 δισ. δολάρια ετησίως έως το 2035. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε πρόσθετη ενίσχυση για προσαρμογή θα πρέπει να εξασφαλιστεί μέσα σε αυτό το πλαίσιο. Τα υπόλοιπα κονδύλια θα παρέχονται σε μορφή δανείων για δράσεις μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Σημαντικό είναι ότι, για πρώτη φορά, οι εμπορικές εντάσεις που συνδέονται με την ενεργειακή μετάβαση θα αποτελέσουν αντικείμενο τριετούς διαλόγου στο πλαίσιο των συνομιλιών για το κλίμα. Η εξέλιξη αυτή θεωρείται πολιτική επιτυχία για την Κίνα, η οποία, μαζί με άλλες αναδυόμενες εξαγωγικές δυνάμεις όπως η Ινδία, αντιτίθεται στους περιβαλλοντικούς εμπορικούς φραγμούς, όπως ο φόρος άνθρακα στα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.