Το Bloomberg δημοσίευσε την απομαγνητοφώνηση μιας τηλεφωνικής κλήσης, διάρκειας λίγο πάνω από πέντε λεπτά, μεταξύ του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ και του κορυφαίου συμβούλου του Βλαντιμίρ Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, στις 14 Οκτωβρίου. Η συνομιλία αυτή ρίχνει φως στο πώς διαμορφώθηκε η αρχιτεκτονική του σχεδίου ειρήνης των 28 σημείων για την Ουκρανία.

Σύμφωνα με το Bloomberg, η ιδέα ενός πολυσέλιδου "πλαισίου ειρήνης" δεν ήταν αμερικανική πρωτοβουλία, αλλά προϊόν απευθείας συνεννόησης μεταξύ του Γουίτκοφ και του Κρεμλίνου. Ο Γουίτκοφ είχε συμβουλεύσει τον Ουσάκοφ να χρησιμοποιήσει τη συμφωνία της Γάζας ως "μοντέλο" για την Ουκρανία και να ζητήσει από τον Πούτιν να θέσει το ζήτημα προσωπικά στον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Επιπλέον, είχε προτείνει να προηγηθεί τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ Τραμπ και Πούτιν πριν από την επίσκεψη του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο.

Στη συνομιλία, που δημοσιεύει το Bloomberg, ο Γουίτκοφ ακούγεται να εξηγεί: «Έχουμε ένα ειρηνευτικό σχέδιο 20 σημείων για τη Γάζα και σκέφτομαι να κάνουμε το ίδιο με εσάς». Η Ρωσία φάνηκε να ανταποκρίνεται θετικά, με τον Ουσάκοφ να ρωτά αν θα ήταν "χρήσιμο" ο Πούτιν να καλέσει τον Τραμπ. Ο Γουίτκοφ απάντησε καταφατικά και πρότεινε ο Ρώσος πρόεδρος να συγχαρεί τον Τραμπ για τη συμφωνία στη Γάζα, να δηλώσει ότι τη στήριξε και να τον παρουσιάσει ως "άνθρωπο της ειρήνης".

Πράγματι, δύο ημέρες αργότερα, πραγματοποιήθηκε η τηλεφωνική επικοινωνία Πούτιν–Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος την είχε περιγράψει ως «πολύ παραγωγική» και είχε ανακοινώσει πρόθεση για συνάντηση στη Βουδαπέστη, η οποία, ωστόσο, δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Μετά από αυτήν, ακολούθησαν επαφές σε πιο επιχειρησιακό επίπεδο. Στα τέλη Οκτωβρίου, ο Γουίτκοφ συναντήθηκε στο Μαϊάμι με τον Κιρίλ Ντμιτρίεφ, στέλεχος του Κρεμλίνου και επικεφαλής του Ρωσικού Ταμείου Άμεσων Επενδύσεων.

Επιπλέον, στις 29 Οκτωβρίου, ο Ντμιτρίεφ συζήτησε τηλεφωνικά με τον Ουσάκοφ για το πώς η Μόσχα θα έπρεπε να προωθήσει τις απαιτήσεις της. Ο Ουσάκοφ φέρεται να ζητούσε «το μέγιστο», φοβούμενος ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αποδεχθούν επιλεκτικά σημεία και να εμφανίσουν ότι υπάρχει συμφωνία. Αντίθετα, ο Ντμιτρίεφ πίστευε ότι ακόμη κι αν οι ΗΠΑ δεν προσυπογράψουν όλα τα ρωσικά αιτήματα, θα προχωρήσουν σε κάτι «πολύ κοντινό».

Το αποτέλεσμα αυτών των παράλληλων επαφών ήταν το σχέδιο των 28 σημείων που εμφανίστηκε δημόσια στις αρχές Νοεμβρίου, το οποίο, σύμφωνα με το Bloomberg, η διοίκηση Τραμπ πίεσε το Κίεβο να αποδεχθεί ως βάση συμφωνίας. Ο ίδιος ο Πούτιν είχε δηλώσει στις 21 Νοεμβρίου ότι το σχέδιο «μπορεί να αποτελέσει θεμέλιο για οριστική διευθέτηση», αλλά είχε υπογραμμίσει ότι δεν έχει ακόμη συζητηθεί σε λεπτομέρειες με τη Μόσχα, επιμένοντας πως το Κίεβο και οι Ευρωπαίοι «ζουν σε αυταπάτες» περί στρατηγικής ήττας της Ρωσίας.

Η πίεση προς την Ουκρανία φέρεται να έγινε άμεση. Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg, Αμερικανοί αξιωματούχοι απείλησαν να διακόψουν κρίσιμη υποστήριξη πληροφοριών προς το ουκρανικό στράτευμα σε περίπτωση που ο Ζελένσκι απορρίψει το σχέδιο. Παρεμβάσεις του υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο μετρίασαν αυτή τη στάση, οδηγώντας σε επιβράδυνση των διαδικασιών και κάποιες τροποποιήσεις υπέρ του Κιέβου.

Στη συνομιλία τους, ο Γουίτκοφ εμφανίζεται βέβαιος ότι τέτοια ανταλλάγματα μπορούν να οδηγήσουν σε συμφωνία. «Ξέρω τι θα χρειαστεί για ειρηνευτική συμφωνία», λέει. «Ντονέτσκ και ίσως μια ανταλλαγή εδαφών κάπου αλλού». Επιπλέον, υποστηρίζει ότι έχει «μεγάλο περιθώριο διακριτικής ευχέρειας» από τον πρόεδρο Τραμπ.

Ακολουθεί μέρος της απομαγνητοφώνησης της τηλεφωνικής κλήσης μεταξύ Γουίτκοφ και Ουσάκοφ στις 14 Οκτωβρίου (όπως δημοσιεύτηκε από το Bloomberg):

[το τηλέφωνο χτυπά]

Στιβ Γουίτκοφ: Γεια σου, Γιούρι.

Γιούρι Ουσάκοφ: Ναι Στιβ, γεια, πώς είσαι;

Γουίτκοφ: Καλά Γιούρι. Εσύ πώς είσαι;

Ουσάκοφ: Είμαι καλά. Συγχαρητήρια φίλε μου.

Γουίτκοφ: Ευχαριστώ.

Ουσάκοφ: Έκανες σπουδαία δουλειά. Απλώς σπουδαία δουλειά. Σε ευχαριστώ πάρα πολύ. Ευχαριστώ, ευχαριστώ.

Γουίτκοφ: Ευχαριστώ Γιούρι και ευχαριστώ για την υποστήριξή σου. Ξέρω ότι η χώρα σου το υποστήριξε και σε ευχαριστώ.

Ουσάκοφ: Ναι, ναι, ναι. Ναι. Ξέρεις, γι’ αυτό αναστείλαμε την οργάνωση της πρώτης ρωσο–αραβικής συνόδου.

Γουίτκοφ: Ναι.

Ουσάκοφ: Ναι, γιατί πιστεύουμε ότι κάνεις την πραγματική δουλειά εκεί στην περιοχή.

Γουίτκοφ: Λοιπόν άκου. Θα σου πω κάτι. Νομίζω, νομίζω ότι αν καταφέρουμε να λύσουμε το ζήτημα Ρωσίας–Ουκρανίας, όλοι θα πηδάνε από τη χαρά τους.

Ουσάκοφ: Ναι, ναι, ναι. Ναι, πρέπει να λύσετε μόνο ένα πρόβλημα. [γέλια]

Γουίτκοφ: Ποιο;

Ουσάκοφ: Τον ρωσο–ουκρανικό πόλεμο.

Γουίτκοφ: Το ξέρω! Πώς τον λύνουμε αυτόν;

Ουσάκοφ: Φίλε μου, θέλω απλώς τη συμβουλή σου. Πιστεύεις ότι θα είναι χρήσιμο αν τα αφεντικά μας μιλήσουν στο τηλέφωνο;

Γουίτκοφ: Ναι, το πιστεύω.

Ουσάκοφ: Το πιστεύεις. Και πότε νομίζεις ότι θα μπορούσε να γίνει;

Γουίτκοφ: Νομίζω ότι μόλις το προτείνεις, ο δικός μου άνθρωπος είναι έτοιμος να το κάνει.

Ουσάκοφ: Εντάξει, εντάξει.

Γουίτκοφ: Γιούρι, Γιούρι, να τι θα έκανα. Η δική μου σύσταση.

Ουσάκοφ: Ναι, παρακαλώ.

Γουίτκοφ: Θα έκανα την κλήση και θα επαναλάμβανα ότι συγχαίρεις τον πρόεδρο για αυτό το επίτευγμα, ότι το υποστήριξες, το υποστήριξες, ότι σέβεσαι ότι είναι άνθρωπος της ειρήνης και ότι πραγματικά χαίρεσαι που το είδες να συμβαίνει. Αυτό θα έλεγα. Πιστεύω από αυτό θα προκύψει μια πραγματικά καλή κλήση. Γιατί – άφησέ με να σου πω τι είπα στον πρόεδρο. Είπα στον πρόεδρο ότι εσείς, ότι η Ρωσική Ομοσπονδία πάντα ήθελε μια ειρηνευτική συμφωνία. Αυτή είναι η πεποίθησή μου. Είπα στον πρόεδρο ότι το πιστεύω αυτό. Και πιστεύω ότι το ζήτημα είναι ότι έχουμε δύο έθνη που δυσκολεύονται να έρθουν σε συμβιβασμό και όταν το καταφέρουν, θα έχουμε μια ειρηνευτική συμφωνία. Σκέφτομαι ακόμη ότι ίσως καταρτίσουμε ένα ειρηνευτικό σχέδιο 20 σημείων, όπως κάναμε στη Γάζα. Βάλαμε μαζί ένα σχέδιο Τραμπ 20 σημείων, που ήταν 20 σημεία για την ειρήνη, και σκέφτομαι ότι ίσως κάνουμε το ίδιο με εσάς. Το θέμα μου είναι το εξής…

Ουσάκοφ: Εντάξει, εντάξει φίλε μου. Νομίζω ότι αυτό ακριβώς το σημείο μπορούν να το συζητήσουν οι ηγέτες μας. Στιβ, συμφωνώ μαζί σου ότι θα συγχαρεί, θα πει ότι ο κ. Τραμπ είναι πραγματικός άνθρωπος της ειρήνης και τα λοιπά. Αυτό θα το πει.

Γουίτκοφ: Αλλά να τι πιστεύω ότι θα ήταν φοβερό.

Ουσάκοφ: Εντάξει, εντάξει.

Γουίτκοφ: Τι θα γινόταν, τι θα γινόταν… άκουσέ με…

Ουσάκοφ: Θα το συζητήσω αυτό με τον αρχηγό μου και μετά θα επανέλθω σε εσένα. Εντάξει;

Γουίτκοφ: Ναι, γιατί άκου τι λέω. Θέλω απλώς να πεις, ίσως να πεις αυτό στον πρόεδρο Πούτιν, επειδή ξέρεις ότι έχω τον βαθύτατο σεβασμό για τον πρόεδρο Πούτιν.

Ουσάκοφ: Ναι, ναι.

Γουίτκοφ: Ίσως να πει στον πρόεδρο Τραμπ: «Ξέρεις, ο Στιβ και ο Γιούρι συζήτησαν ένα πολύ παρόμοιο σχέδιο 20 σημείων για την ειρήνη και αυτό ίσως να βοηθήσει λίγο να κινηθεί η κατάσταση. Είμαστε ανοιχτοί σε τέτοια πράγματα – να εξερευνήσουμε τι θα χρειαστεί για να επιτευχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία». Τώρα, εγώ σε εσένα, ξέρω τι θα χρειαστεί για να γίνει ειρηνευτική συμφωνία: το Ντονέτσκ και ίσως μια ανταλλαγή εδαφών κάπου. Αλλά λέω, αντί να μιλάμε έτσι, ας μιλήσουμε πιο αισιόδοξα, γιατί πιστεύω ότι εδώ θα φτάσουμε σε συμφωνία. Και πιστεύω, Γιούρι, ότι ο Πρόεδρος θα μου δώσει πολύ χώρο και διακριτική ευχέρεια για να φτάσουμε στη συμφωνία.

Ουσάκοφ: Καταλαβαίνω…

Γουίτκοφ: …οπότε αν μπορέσουμε να δημιουργήσουμε αυτή την ευκαιρία ότι μετά, θα πω ότι μίλησα με τον Γιούρι και είχαμε συνομιλία, νομίζω ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλα πράγματα.

Ουσάκοφ: Εντάξει, ακούγεται καλό. Ακούγεται καλό.

Γουίτκοφ: Και κάτι ακόμη: ο Ζελένσκι έρχεται στον Λευκό Οίκο την Παρασκευή.

Ουσάκοφ: Το ξέρω αυτό. [γελά]

Γουίτκοφ: Θα πάω σε αυτή τη συνάντηση επειδή με θέλουν εκεί, αλλά νομίζω ότι αν είναι δυνατόν να γίνει η κλήση με τον αρχηγό σου πριν από τη συνάντηση της Παρασκευής.

Ουσάκοφ: Πριν, πριν – ναι;

Γουίτκοφ: Σωστά.

Ουσάκοφ: Εντάξει, εντάξει. Έλαβα τη συμβουλή σου. Θα το συζητήσω με τον αρχηγό μου και μετά θα επανέλθω σε εσένα, εντάξει;

Γουίτκοφ: Εντάξει Γιούρι, θα μιλήσουμε σύντομα.

Ουσάκοφ: Ωραία, ωραία. Ευχαριστώ πάρα πολύ. Ευχαριστώ.

Γουίτκοφ: Γεια, γεια.

Ουσάκοφ: Γεια.

[Τέλος κλήσης]

Ακολουθεί μέρος απομαγνητοφώνησης τηλεφωνικής κλήσης της 29ης Οκτωβρίου μεταξύ του Γιούρι Ουσάκοφ και του Κίριλ Ντμιτρίεφ, οικονομικού συμβούλου του Ρώσου προέδρου (όπως δημοσιεύτηκε από το Bloomberg):

Ουσάκοφ: Γεια.

Ντμιτρίεφ: Γιούρι Βικτόροβιτς.

Ουσάκοφ: Ναι, Κίριλ Αλεξάντροβιτς, λοιπόν, τα έχω στείλει όλα εκεί. Θα μιλήσουμε αύριο.

Ντμιτρίεφ: Λοιπόν, υπέροχα, υπέροχα. Ναι, ναι, ναι. Πέταξα για τη Σαουδική Αραβία. Αλλά μου φαίνεται ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό, επειδή είναι πραγματικά ένας πολύ καλός δρόμος προς τα εμπρός.

Ουσάκοφ: Λοιπόν, χρειαζόμαστε το μέγιστο, δεν νομίζεις; Εσύ τι πιστεύεις; Αλλιώς, ποια είναι η σημασία του να μεταφέρουμε οτιδήποτε;

Ντμιτρίεφ: Όχι, δες. Νομίζω ότι απλά θα φτιάξουμε αυτό το έγγραφο από τη δική μας θέση, και εγώ θα το περάσω ανεπίσημα, ξεκαθαρίζοντας ότι είναι όλο ανεπίσημο. Και ας κάνουν κάτι σαν το δικό τους. Αλλά, δεν πιστεύω ότι θα πάρουν ακριβώς τη δική μας εκδοχή, αλλά τουλάχιστον θα είναι όσο πιο κοντά γίνεται σε αυτήν.

Ουσάκοφ: Λοιπόν, αυτό είναι ακριβώς το θέμα. Μπορεί να μην πάρουν [το κείμενο] και να πουν ότι συμφωνήθηκε μαζί μας. Αυτό είναι που φοβάμαι.

Ντμιτρίεφ: Όχι, όχι, όχι. Θα το πω ακριβώς όπως το λες, λέξη προς λέξη.

Ουσάκοφ: Μπορεί να το διαστρεβλώσουν αργότερα, αυτό είναι όλο. Υπάρχει αυτός ο κίνδυνος. Υπάρχει. Λοιπόν, εντάξει, δεν πειράζει. Θα δούμε.

Ντμιτρίεφ: Ναι, μου φαίνεται ότι αργότερα μπορείς να μιλήσεις με τον Στιβ για αυτό το έγγραφο. Θα κάνουμε τα πάντα προσεκτικά.

Ουσάκοφ: [Ασαφές]

Ντμιτρίεφ: Σε ευχαριστώ πάρα πολύ, Γιούρι Βικτόροβιτς. Σε ευχαριστώ πάρα πολύ, ευχαριστώ. Αντίο.

Πηγή: Bloomberg