Ζελένσκι: Σκάνδαλο διαφθοράς «χτυπά» την Ουκρανία – Εμπλέκεται συνεργάτης του
Σκάνδαλο διαφθοράς συγκλονίζει την Ουκρανία, με τον επιχειρηματία Τιμούρ Μίντιτς, στενό συνεργάτη του Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, να βρίσκεται στο επίκεντρο. Ο Μίντιτς, συνιδιοκτήτης της παραγωγικής εταιρείας Kvartal 95 του Προέδρου, φέρεται να έχει αποκομίσει σημαντικά κέρδη μέσω των δεσμών του με τον Ζελένσκι, αυξάνοντας δραματικά την επιρροή του τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με δημοσιογραφικές έρευνες.
Μια έρευνα του Εθνικού Γραφείου Καταπολέμησης Διαφθοράς (NABU) για τις δραστηριότητες του Μίντιτς, ήταν ένας από τους λόγους που οδήγησαν σε προσπάθεια περιορισμού της ανεξαρτησίας του NABU τον Ιούλιο. Στις 10 Νοεμβρίου, το NABU πραγματοποίησε εφόδους σε χώρους στο Κίεβο που συνδέονται με τον Μίντιτς, όμως ο ίδιος φέρεται να είχε διαφύγει από τη χώρα πριν από αυτές, σύμφωνα με πηγές.
Την ίδια ημέρα, το NABU ανακοίνωσε ότι διερευνά ένα μεγάλο σχέδιο διαφθοράς στον ενεργειακό τομέα, συμπεριλαμβανομένης της κρατικής εταιρείας πυρηνικής ενέργειας της Ουκρανίας, Energoatom. Πηγή του Kyiv Independent επιβεβαίωσε ότι επρόκειτο για την ίδια υπόθεση.
Η υπηρεσία κατηγορεί ότι μη διορισμένοι αξιωματούχοι ανέλαβαν τον έλεγχο σημαντικών κρατικών ενεργειακών εταιρειών, δημιουργώντας ένα κύκλωμα μίζας ύψους 100 εκατομμυρίων δολαρίων, στο οποίο εμπλέκεται η Energoatom, η κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας που καλύπτει πάνω από το μισό της ηλεκτροπαραγωγής της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με το NABU, το σχέδιο οργανώθηκε από μια «υψηλού επιπέδου εγκληματική ομάδα», με επικεφαλής έναν επιχειρηματία και τη συμμετοχή του πρώην συμβούλου του υπουργού Ενέργειας, του επικεφαλής ασφαλείας της Energoatom και τεσσάρων ακόμα υπαλλήλων. Η ομάδα φέρεται να ξέπλενε τα χρήματα μέσω πολύπλοκων μηχανισμών, συγκεντρώνοντας συνολικά 100 εκατ. δολάρια. Το δίκτυο απαιτούσε μίζες ύψους 10–15% από τους εργολάβους της εταιρείας.
Οι έρευνες που προηγήθηκαν των 70 εφόδων διήρκεσαν περίπου 15 μήνες, κατά τη διάρκεια των οποίων οι αρχές συνέλεξαν πάνω από 1.000 ώρες ηχογραφήσεων. Στις ηχογραφημένες συνομιλίες που δημοσιοποιήθηκαν από το NABU εμφανίζονται πρόσωπα με ψευδώνυμα όπως «Roket», «Tenor», «Professor», ενώ ο αρχηγός με το ψευδώνυμο «Karlson» φέρεται να είναι ο ίδιος ο Μίντιτς.
Κατά το βραδινό του διάγγελμα, ο πρόεδρος Ζελένσκι κράτησε αποστάσεις από τον Μίντιτς και τους υπόλοιπους που ερευνώνται, επιβραβεύοντας τη δουλειά του NABU. Χωρίς να κατονομάσει συγκεκριμένα πρόσωπα, τόνισε: «Κάθε αποτελεσματική δράση κατά της διαφθοράς είναι απολύτως απαραίτητη και η τιμωρία είναι αναπόφευκτη». Πρόσθεσε ότι οι δημόσιοι λειτουργοί πρέπει να συνεργαστούν πλήρως με τις αρχές, ώστε να υπάρξουν καταδίκες.
Έξι άλλα άτομα που φέρονται να εμπλέκονται στο σχέδιο έχουν επίσης κατηγορηθεί για την ίδια υπόθεση, ενώ πέντε έχουν τεθεί υπό κράτηση, σύμφωνα με την υπηρεσία. Ο Μίντιτς παραμένει ελεύθερος.
Ο 46χρονος Μίντιτς κατάγεται από την πόλη Ντνίπρο και είναι παραγωγός ταινιών και πρώην επιχειρηματικός συνεργάτης του ολιγάρχη Ιγκόρ Κολομόισκι. Φέρεται να έχει συνδέσεις με το Ισραήλ, όπου γιόρτασε τα γενέθλιά του τον Σεπτέμβριο, προτού επιστρέψει στην Ουκρανία στα μέσα Οκτωβρίου και ξαναφύγει για το Ισραήλ, σύμφωνα με πηγές της Ukrainska Pravda.
Επιπλέον, είναι μακροχρόνιος φίλος του Ζελένσκι, με τον οποίο συνιδιοκτητούσε την παραγωγική εταιρεία Kvartal 95 μέχρι ο Ζελένσκι να μεταβιβάσει το μερίδιό του σε συνεργάτες μετά την εκλογή του στην προεδρία το 2019. Ο Τιμούρ Μίντιτς είναι επίσης συνιδιοκτήτης της Green Family Ltd, μιας κυπριακής εταιρείας που συνίδρυσε εταιρείες παραγωγής ταινιών στη Ρωσία, σύμφωνα με το Radio Free Europe/Radio Liberty (RFE/RL). Ο Κολομόισκι δήλωσε στην Ukrainska Pravda το 2022 ότι ο Μίντιτς τον είχε γνωρίσει με τον Ζελένσκι πριν αυτός γίνει πρόεδρος.
Σύμφωνα με πηγές της Ukrainska Pravda, ο Μίντιτς είχε προτείνει στον Ζελένσκι να διορίσει τον πρώην αναπληρωτή πρωθυπουργό Ολεξίι Τσερνίσοφ, ο οποίος κατείχε μια σειρά από υψηλόβαθμες θέσεις από το 2019, έως ότου απολύθηκε μετά από κατηγορίες για δωροδοκία και κατάχρηση εξουσίας τον Ιούνιο του 2025. Στους προστατευόμενους του Μίντιτς φέρεται να περιλαμβάνονται επίσης ο Υπουργός Δικαιοσύνης Γερμάν Χαλούσενκο, η Υπουργός Ενέργειας Σβιτλάνα Χρίντσουκ και ο υπηρεσιακός Υπουργός Γεωργίας Βιτάλι Κοβάλ.