Σαν σήμερα, υποτίθεται ότι πριν από 2.025 χρόνια γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός. Ή, για να είμαστε ακριβείς, περίπου τότε. Η ύπαρξή Του θεωρείται ιστορικά αποδεκτή – ακόμη και από μη χριστιανούς ιστορικούς – ανεξάρτητα από το αν κάποιος πιστεύει στον Χριστιανισμό ή όχι. Το ερώτημα, ωστόσο, παραμένει: πότε πραγματικά γεννήθηκε ο Χριστός;

Η απάντηση δεν είναι καθόλου απλή. Τα τέσσερα Ευαγγέλια δεν αναφέρουν συγκεκριμένη ημερομηνία ή μήνα γέννησης του Ιησού. Ακόμη και το έτος αποτελεί αντικείμενο μακρόχρονης ιστορικής συζήτησης. Οι περισσότεροι μελετητές συμφωνούν ότι ο Ιησούς γεννήθηκε μεταξύ του 6 και του 4 π.Χ., δηλαδή λίγα χρόνια πριν από το ονομαζόμενο «έτος μηδέν» του Γρηγοριανού ημερολογίου.

Αυτό το χρονολογικό πλαίσιο στηρίζεται στην αναφορά των Ευαγγελίων ότι η Γέννηση συνέβη επί βασιλείας του Ηρώδη του Μεγάλου, ο οποίος σύμφωνα με τον Ιώσηπο Φλάβιο πέθανε το 4 π.Χ. Επίσης, το Ευαγγέλιο του Λουκά συνδέει τη γέννηση με την απογραφή επί Καίσαρος Αυγούστου, που οδήγησε τον Ιωσήφ και τη Μαρία στη Βηθλεέμ — γεγονός τοποθετημένο στην ίδια περίπου περίοδο.

Όσον αφορά την ημερομηνία, η 25η Δεκεμβρίου δεν έχει ιστορική τεκμηρίωση. Οι πρώτοι Χριστιανοί δεν γνώριζαν την ακριβή μέρα της γέννησης του Ιησού και, κυρίως, δεν την γιόρταζαν. Για αιώνες, το επίκεντρο της πίστης ήταν η Ανάσταση, όχι η Γέννηση. Μόνο τον 4ο αιώνα μ.Χ. αρχίζει να καθιερώνεται η 25η Δεκεμβρίου ως επίσημη ημέρα εορτασμού. Η παλαιότερη καταγραφή του εορτασμού των Χριστουγέννων προέρχεται από ένα ρωμαϊκό ημερολόγιο του 354 μ.Χ., το Chronography of 354.

Η επιλογή της ημερομηνίας δεν ήταν τυχαία. Την ίδια περίοδο στη Ρώμη εορτάζονταν παγανιστικές γιορτές του χειμερινού ηλιοστασίου, όπως τα Σατουρνάλια και η γιορτή του «αήττητου ήλιου» (Natalis Solis Invicti). Η Εκκλησία της Ρώμης επέλεξε συνειδητά αυτή τη μέρα, επιδιώκοντας να αντικαταστήσει τα παγανιστικά σύμβολα του φωτός και της αναγέννησης με τον χριστιανικό συμβολισμό του Χριστού ως «φωτός του κόσμου» (Κατά Ιωάννην 8:12).

Υπάρχει, ωστόσο, και θεολογική εξήγηση: σύμφωνα με παλαιά χριστιανική παράδοση, ο κόσμος δημιουργήθηκε την εαρινή ισημερία, γύρω στις 25 Μαρτίου – ημερομηνία που θεωρείται επίσης ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, δηλαδή της σύλληψης του Ιησού. Αν δεχθούμε αυτή την εκδοχή, τότε η γέννησή Του – εννέα μήνες αργότερα – τοποθετείται συμβολικά στις 25 Δεκεμβρίου.

Έτσι, η σημερινή ημέρα δεν είναι προϊόν ιστορικής ακρίβειας, αλλά ένας βαθύς συμβολισμός που ενώνει την πίστη, τη θεολογία και την παράδοση – ένας τρόπος να φωτιστεί το σκοτάδι του χειμώνα με το μήνυμα της ελπίδας και της αναγέννησης που φέρνει η Γέννηση του Χριστού.

274: Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αυρηλιανός αφιερώνει στη Ρώμη έναν μεγαλοπρεπή ναό στον Ήλιο Ανίκητο (Sol Invictus), την ημέρα του χειμερινού ηλιοστασίου και της «αναγέννησης» του ήλιου. Καθιερώνει έτσι επίσημα τη λατρεία του θεού Ήλιου ως κεντρική αυτοκρατορική λατρεία και οργανώνει μεγάλη εορτή για τη γέννηση του αήττητου ήλιου στις 25 Δεκεμβρίου, μια παράδοση που θα επηρεάσει αργότερα την επιλογή της ίδιας ημερομηνίας για τη χριστιανική γιορτή των Χριστουγέννων.

336: Πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά εορτασμού των Χριστουγέννων στη Ρώμη, σε ρωμαϊκό χρονικό που σημειώνει στις 25 Δεκεμβρίου τη γέννηση του Χριστού. Η καθιέρωση της γιορτής στην Αρχαία Ρώμη, στο ίδιο ημερολόγιο όπου τιμάται και ο Ήλιος Ανίκητος, σηματοδοτεί τη σταδιακή εδραίωση του χριστιανικού εορταστικού κύκλου μέσα στο πλαίσιο της αυτοκρατορικής παράδοσης.

800: Ο Καρλομάγνος στέφεται αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από τον πάπα Λέοντα Γ΄, ανήμερα Χριστούγεννα, στη βασιλική του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη. Η στέψη του σηματοδοτεί τη «αναγέννηση» της αυτοκρατορικής εξουσίας στη Δύση, ενισχύει τη συμμαχία παπικού θρόνου και φραγκικής μοναρχίας και θεωρείται ορόσημο για τη διαμόρφωση της μεσαιωνικής Ευρώπης, αλλά και για τη μετέπειτα διαμάχη ανάμεσα σε πάπα και αυτοκράτορα για την πρωτοκαθεδρία στην χριστιανική Δύση.

1223: Ο Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης δημιουργεί στην Γκρέτσιο της Ιταλίας την πρώτη ζωντανή σκηνή της Γέννησης (φάτνη), καθιερώνοντας μια παράδοση που θα γίνει σύμβολο του χριστιανικού εορτασμού των Χριστουγέννων.

1261: Ο 11χρονος βυζαντινός αυτοκράτορας Ιωάννης Δ΄ Λάσκαρης καθαιρείται και τυφλώνεται κατόπιν διαταγής του συναυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου, λίγο μετά την ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης. Η βίαιη αυτή απομάκρυνση του τελευταίου αυτοκράτορα της δυναστείας των Λασκαριδών ανοίγει οριστικά τον δρόμο για την παλαιολόγεια περίοδο, αλλά μένει στην Ιστορία ως μία από τις πιο σκληρές αυλικές εκκαθαρίσεις του βυζαντινού θρόνου.

1758: Παρατηρείται και πάλι στον ουρανό ο κομήτης του Χάλεϋ, επιβεβαιώνοντας θριαμβευτικά την πρόβλεψη του αστρονόμου Έντμουντ Χάλλεϋ ότι πρόκειται για περιοδικό κομήτη που επιστρέφει ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Είναι η πρώτη φορά στην Ιστορία που προβλέπεται με ακρίβεια η επανεμφάνιση κομήτη, γεγονός που θεωρείται ορόσημο για την ουράνια μηχανική και την κατανόηση της κίνησης των ουράνιων σωμάτων.

1818: Το τραγούδι «Silent Night» («Άγια Νύχτα»), που συνέθεσε ο Φραντς Γιόζεφ Γκρούμπερ, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο Ναό του Αγίου Νικολάου στο Όμπερνσντορφ της Αυστρίας, μαγεύοντας τους πιστούς με τη μελωδία του.

1914: Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι στρατιώτες στο Δυτικό Μέτωπο πραγματοποιούν την Ανακωχή των Χριστουγέννων (The Christmas Truce). Μετά τα μεσάνυχτα της παραμονής Χριστουγέννων, οι Γερμανοί στρατιώτες σταματούν τις εχθροπραξίες και αρχίζουν να τραγουδούν χριστουγεννιάτικους ύμνους. Σε διάφορα σημεία του μετώπου, στρατιώτες από τις αντίπαλες πλευρές ανταλλάσσουν ευχές, δώρα και ακόμη και παιχνίδια ποδοσφαίρου.

1989: Ο Νικολάε Τσαουσέσκου και η σύζυγός του, Έλενα, καταδικάζονται σε θάνατο από έκτακτο στρατοδικείο και εκτελούνται στη Ρουμανία, κατηγορούμενοι για γενοκτονία, εγκλήματα κατά του λαού τους και κατάχρηση εξουσίας. Η συνοπτική δίκη και η άμεση εκτέλεση, λίγο μετά τη φυγή και τη σύλληψή τους εν μέσω λαϊκής εξέγερσης, σηματοδοτούν το θεαματικό και βίαιο τέλος ενός από τα πιο σκληρά κομμουνιστικά καθεστώτα της Ανατολικής Ευρώπης και ανοίγουν τον δρόμο για τη μεταπολιτευτική, δημοκρατική πορεία της Ρουμανίας.

1991: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ παραιτείται από πρόεδρος της ΕΣΣΔ, μετά την απόφαση 11 Δημοκρατιών να σχηματίσουν την Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών (ΚΑΚ), σηματοδοτώντας το επίσημο τέλος της Σοβιετικής Ένωσης και μιας εποχής στην παγκόσμια ιστορία.

1995: Το τουρκικό φορτηγό πλοίο «Φιγκέν Ακάτ» προσαράζει σε αβαθή ύδατα κοντά στην Ανατολική Ίμια και εκπέμπει σήμα κινδύνου. Ο πλοίαρχός του αρνείται βοήθεια από το Λιμενικό, υποστηρίζοντας ότι βρίσκεται σε τουρκική περιοχή και ότι οι μόνες αρμόδιες είναι οι Αρχές της χώρας του.

4 π.Χ. – Ιησούς Χριστός, κεντρική μορφή του Χριστιανισμού και μία από τις πιο επιδραστικές προσωπικότητες στην παγκόσμια ιστορία. Σύμφωνα με πολλούς ιστορικούς και ερευνητές, γεννήθηκε λίγα χρόνια πριν από το έτος 0, όπως αυτό καθορίστηκε αργότερα από τον Διονύσιο τον Μικρό. Η διδασκαλία του περί αγάπης, συγχώρεσης και δικαιοσύνης διαμόρφωσε θρησκείες, πολιτισμούς και κοινωνίες επί δύο χιλιετίες.

1955 – Σταμάτης Κραουνάκης, Έλληνας τραγουδοποιός, συνθέτης και στιχουργός, από τις πιο εμβληματικές και ιδιοσυγκρασιακές μορφές της σύγχρονης ελληνικής μουσικής. Με έντονα θεατρικό λόγο, συναισθηματική υπερβολή και βαθιά ποιητική ματιά, υπέγραψε τραγούδια που σφράγισαν δεκαετίες. Οι συνεργασίες του με κορυφαίους ερμηνευτές και η προσωπική του σκηνική παρουσία τον καθιέρωσαν ως δημιουργό με ισχυρό καλλιτεχνικό αποτύπωμα και ξεχωριστή αισθητική ταυτότητα.

1971 – Τζάστιν Τριντό (Justin Trudeau), Καναδός πολιτικός και πρωθυπουργός του Καναδά από το 2015. Γιος του ιστορικού ηγέτη Πιερ Τριντό, ανέδειξε μια πιο φιλελεύθερη, προοδευτική εικόνα της καναδικής πολιτικής, με έμφαση στα ανθρώπινα δικαιώματα, την πολυπολιτισμικότητα και την κλιματική δράση. Η θητεία του χαρακτηρίστηκε από κοινωνικές μεταρρυθμίσεις αλλά και έντονη πολιτική κριτική, καθιστώντας τον μία από τις πιο αναγνωρίσιμες πολιτικές φιγούρες της εποχής του.

1977 – Τσάρλι Τσάπλιν (Charlie Chaplin), Άγγλος ηθοποιός, σκηνοθέτης και δημιουργός, παγκοσμίως γνωστός ως «Σαρλό», η πιο εμβληματική φιγούρα του βωβού κινηματογράφου. Με μοναδικό συνδυασμό κωμωδίας και κοινωνικής ευαισθησίας, δημιούργησε αριστουργήματα που μίλησαν για τη φτώχεια, την αξιοπρέπεια και την ανθρώπινη μοναξιά. Η επιρροή του ξεπερνά τον κινηματογράφο, καθιστώντας τον διαχρονικό σύμβολο της λαϊκής τέχνης.

1983 – Ζουάν Μιρό (Joan Miró), Καταλανός ζωγράφος, γλύπτης και μία από τις πιο πρωτοποριακές μορφές της μοντέρνας τέχνης. Υπήρξε βασικός εκπρόσωπος του σουρεαλισμού, με έργο που συνδύασε παιδική αθωότητα, ποιητικό συμβολισμό και τολμηρή αφαίρεση. Η χαρακτηριστική του γλώσσα με έντονα χρώματα, απλοποιημένες μορφές και φαντασιακά σύμπαντα επηρέασε καθοριστικά τη σύγχρονη ζωγραφική και τη διεθνή εικαστική πρωτοπορία.

2016 – Τζορτζ Μάικλ (George Michael – Γιώργος Παναγιώτου), Βρετανός ποπ τραγουδιστής κυπριακής καταγωγής και μία από τις πιο εμβληματικές μορφές της παγκόσμιας μουσικής σκηνής των δεκαετιών του ’80 και ’90. Αρχικά με τους Wham! και στη συνέχεια με εντυπωσιακή σόλο καριέρα, συνδύασε τεράστια εμπορική επιτυχία με προσωπική, συχνά εξομολογητική γραφή. Τραγούδια όπως «Careless Whisper» και «Faith» τον καθιέρωσαν ως pop icon με διαχρονική απήχηση.