Η Βουλγαρία των 6,5 εκατομμυρίων κατοίκων ετοιμάζεται να γίνει η 21η χώρα της ευρωζώνης την 1η Ιανουαρίου, μια κίνηση που πολλοί ελπίζουν ότι θα ενισχύσει την οικονομία της φτωχότερης χώρας της ΕΕ και θα εδραιώσει τον φιλοδυτικό της προσανατολισμό. Όπως σημειώνει ο Guardian, η μετάβαση γίνεται σε μια περίοδο έντονων πολιτικών αναταραχών και ανησυχιών για ρωσική παραπληροφόρηση.

Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υποστήριξε ότι «χάρη στο ευρώ», η Βουλγαρία θα αποκτήσει περισσότερες εμπορικές συναλλαγές, επενδύσεις και «ποιοτικές θέσεις εργασίας και πραγματικά εισοδήματα». Ο επίτροπος Οικονομικών, Βάλντις Ντομπρόβσκις, σε επίσκεψή του στη Σόφια, χαρακτήρισε την ένταξη καθοριστική, δεδομένων των γεωπολιτικών εντάσεων και της παγκόσμιας οικονομικής αβεβαιότητας, τονίζοντας τη σημασία της ευρωπαϊκής ενότητας. «Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες – συμπεριλαμβανομένης της Βουλγαρίας – είναι πολύ μικρές για να διαμορφώσουν μόνες τους τον σημερινό κόσμο. Μπορούν να αποκτήσουν το απαραίτητο βάρος μόνο μέσω της πλήρους ενσωμάτωσής τους στις ευρύτερες πολιτικές και οικονομικές δομές της Ευρωπαϊκής Ένωσης», δήλωσε.

Ωστόσο, παρά τα υποτιθέμενα οφέλη, οι Βούλγαροι εμφανίζονται διχασμένοι. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του υπουργείου Οικονομικών, το 51% των πολιτών υποστηρίζει την ένταξη στο ενιαίο νόμισμα, ενώ το 45% αντιτίθεται. Τον Ιούνιο, η έγκριση της ένταξης από την Κομισιόν προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στο κοινοβούλιο, με βουλευτές του ακροδεξιού, φιλορωσικού κόμματος Αναβίωση να δημιουργούν αναστάτωση.

Ο Πέταρ Γκάνεφ, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Οικονομικής Αγοράς, επεσήμανε ότι η διαίρεση γύρω από το ευρώ αντανακλά την ευρύτερη πολιτική ένταση: «Δεν αποτελεί έκπληξη όλο αυτό το σκηνικό. Η χώρα είναι διχασμένη σχεδόν σε όλα τα θέματα που μπορείτε να φανταστείτε. Και μετά την πολιτική αστάθεια, καταλήξαμε σε ένα πολύ εχθρικό πολιτικό περιβάλλον». Μια τετραετής πολιτική κρίση, με επτά κοινοβουλευτικές εκλογές και εκτεταμένη διαφθορά, έχει κλονίσει την εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση και έχει ενισχύσει το πολωμένο κλίμα. Την προηγούμενη εβδομάδα, η κυβέρνηση του πρώην πρωθυπουργού Ρόζεν Ζελιάζκοφ παραιτήθηκε μετά από μαζικές διαδηλώσεις κατά της διαφθοράς.

Αν και η πολιτική αναταραχή δεν φαίνεται να εμποδίζει την υιοθέτηση του ευρώ, πολλοί φοβούνται ότι οι τιμές θα αυξηθούν κατά τη μετάβαση, κάτι που θα επιβαρύνει οικονομικά πολλούς Βούλγαρους. Οι κοινότητες στις αγροτικές περιοχές και οι ηλικιωμένοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στον πληθωρισμό και εκφράζουν φόβους, παρά τις διαβεβαιώσεις των Βρυξελλών ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποδηλώνουν αύξηση του πληθωρισμού.

Περπατώντας δίπλα στον Δούναβη, ο Νέντσο και η Μάγια Νέσεφ, συνταξιούχοι από το Βίντιν, εξέφρασαν την ανησυχία τους για τον ενδεχόμενο πληθωρισμό και τις επιπτώσεις του στον οικογενειακό τους προϋπολογισμό. Η 26χρονη Έλενα Βασίλεβα από την Χισάρια ανησυχεί ότι με την κατάργηση του λεβ, η Βουλγαρία θα χάσει μέρος της ταυτότητάς της.

Ο Βίκτορ Παπαζόφ, οικονομολόγος και σύμβουλος του αντιευρωπαϊκού κόμματος Αναβίωση, υποστηρίζει ότι η Βουλγαρία οδεύει προς μια κρίση τύπου Ελλάδας. «Κάθε λογικός άνθρωπος θα αντιτασσόταν στην υιοθέτηση του ευρώ», δήλωσε σε γραπτή δήλωση, προσθέτοντας ότι «η ένταξη τώρα θα επιδεινώσει την κατάσταση και θα επιταχύνει την πορεία προς την καταστροφή. Κατά τη γνώμη μου, δεν υπάρχει κανένα σοβαρό πλεονέκτημα στην υιοθέτηση του ευρώ».

Εν τω μεταξύ, εκθέσεις έχουν αποκαλύψει προσπάθειες υπονόμευσης της υποστήριξης προς το ευρώ μέσω παραπληροφόρησης από δίκτυα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με συνδέσμους στη Ρωσία. Ο Ντομπρόβσκις, ερωτηθείς σχετικά με την υποτιθέμενη ρωσική επιρροή, δήλωσε ότι «δεν είναι μυστικό» ότι η Ρωσία διεξάγει έναν υβριδικό πόλεμο κατά της Ευρώπης, αναφέροντας «πράξεις σαμποτάζ, παραβίαση του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου, ανάμειξη στις πολιτικές διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και σε άλλες χώρες, και διάδοση παραπληροφόρησης».

Ωστόσο, παρά τις αντιδράσεις, πολλοί παραμένουν θετικοί. Η 35χρονη Μαρία Βαλεντίνοβα, φαρμακοποιός από τη Σόφια, πιστεύει ότι το ευρώ «θα είναι καλό για την οικονομία της χώρας μακροπρόθεσμα» και χαίρεται που ο γιος της θα μεγαλώσει σε μια χώρα που ανήκει στην ευρωζώνη. Μέχρι τις 31 Ιανουαρίου, οι Βούλγαροι θα μπορούν να πληρώνουν σε λεβ και ευρώ, ενώ στη συνέχεια θα γίνονται δεκτές μόνο πληρωμές σε ευρώ. Η Βαλεντίνοβα εξέφρασε ανησυχίες για αυτή τη μεταβατική περίοδο, αλλά δήλωσε: «Πιστεύω ότι τελικά θα είναι κάτι θετικό».

Ο Γκάνεφ εκτιμά ότι η μετάβαση θα είναι ομαλή και ότι οι Βούλγαροι θα συνηθίσουν το νέο νόμισμα μετά από μερικές εβδομάδες. «Το τι θα συμβεί στη χώρα μας και αν θα αποτελέσουμε καλό ή κακό παράδειγμα για την ευρωζώνη... εξαρτάται εξ ολοκλήρου από εμάς», κατέληξε.