Λίγες μέρες πριν από την επίσημη κυκλοφορία του βιβλίου του Αλέξη Τσίπρα με τίτλο «Ιθάκη», δόθηκε στη δημοσιότητα ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το κεφάλαιο «Ώρα αποφάσεων», όπου ο πρώην πρωθυπουργός περιγράφει περιστατικά και συναισθήματα από τις κρίσιμες διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους.

Στο απόσπασμα αυτό, ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρεται σε μια έντονη στιγμή κατά τη διάρκεια μιας Συνόδου Κορυφής, όταν ο τότε πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, παρενέβη με τρόπο που ενόχλησε τον Έλληνα πρωθυπουργό. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Αλέξης Τσίπρας, «Ο Τουσκ, με ύφος που ισορροπούσε ανάμεσα στην αποφασιστικότητα και την αγένεια, θέλοντας ίσως να πάρει τη ρεβάνς από το δικό μου σκληρό τηλεφώνημα, πριν τις 20 Φεβρουαρίου, πήρε τον λόγο στην έναρξη της Συνόδου για να ανακοινώσει με στόμφο: «The game is over»».

Η δήλωση αυτή προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος ένιωσε οργή και αγανάκτηση. «Ήταν μια από τις στιγμές που ένιωσα την οργή να με κυριεύει. Ποιος ακριβώς νόμιζε ότι ήταν και από πού αντλούσε το θράσος να περιγράφει ως παιχνίδι το δράμα ενός ολόκληρου λαού;» διερωτάται ο πρώην πρωθυπουργός. Και προσθέτει: «Σκέφτηκα, όχι μόνο ως πολιτικός αλλά και ως απλός Έλληνας, ότι η πατρίδα μου, με όλα της τα λάθη, δεν ύψωσε ποτέ το δάχτυλο σε καμία ευρωπαϊκή χώρα. Κι εγώ, προσωπικά, εκπροσωπούσα έναν λαό μιας χώρας, που κάποτε είχε ψηφίσει υπέρ της ένταξης της δικής του χώρας, της Πολωνίας, στην Ε.Ε., σε μια στιγμή που εκείνοι ζητούσαν στήριξη και αλληλεγγύη».

Ο Αλέξης Τσίπρας περιγράφει την απάντησή του στον Ντόναλντ Τουσκ ως μια αντίδραση στο ύφος που θεώρησε ότι άρμοζε στη δήλωσή του. «Του είπα πως δεν είχε το δικαίωμα να αποκαλεί παιχνίδι μια διαπραγμάτευση από την οποία κρεμόταν η ζωή ενός ολόκληρου λαού. «Αυτό δεν είναι παιχνίδι. Μια ολόκληρη χώρα κρέμεται από μια κλωστή», του είπα, ανεβάζοντας τον τόνο της φωνής μου. Και σαν να μην έφτανε αυτό, έκανε και το λάθος, ή την πρόκληση, να ενσωματώσει στο ανακοινωθέν της Συνόδου την «απόφαση», σαν να είχε επιτευχθεί Συμφωνία.

Στο ίδιο απόσπασμα, ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρεται στην απόφασή του να προκηρύξει δημοψήφισμα, τονίζοντας ότι αυτό δεν ήταν απλώς ένα εργαλείο πολιτικής αποδοχής, αλλά «η ασπίδα για την ίδια τη σωτηρία της χώρας». Επισημαίνει, επίσης, ότι οι εταίροι έπρεπε να καταλάβουν πως δεν είχαν απέναντί τους μια κυβέρνηση εξαντλημένη, αλλά έναν ολόκληρο λαό. «Το δημοψήφισμα ήταν δική μου απόφαση. Προσωπική, βαθιά επεξεργασμένη και ψυχικά δύσκολη. Το βασάνισα, όχι μόνο στο μυαλό, αλλά και στην καρδιά μου. Ήταν μια απόφαση με λογική και με ευαισθησία, δημοκρατική ευαισθησία» γράφει χαρακτηριστικά.

Ολοκληρώνοντας την αφήγησή του για εκείνες τις κρίσιμες στιγμές, ο Αλέξης Τσίπρας περιγράφει τη σύσκεψη με τους συνεργάτες του, όπου τους ανακοίνωσε την πρόθεσή του να προκηρύξει δημοψήφισμα. «Προτείνω να πάμε για δημοψήφισμα. Δεν υπάρχει άλλη λύση», τους είπε, εξηγώντας ότι στόχος ήταν να αναγκαστούν οι εταίροι να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με μια νέα πρόταση. «Δεν έχουμε πλέον διαπραγματευτικά όπλα. Δεν μπορούμε να τους πιέσουμε. Το μόνο που μας απομένει είναι το ηθικό μας πλεονέκτημα. Η εικόνα μιας χώρας που, αντί να υπογράψει την ταπείνωσή της, ζητά από τον λαό της να αποφασίσει. Αυτό είναι το όπλο μας» τόνισε.

Σε μια προσωπική στιγμή, ο Αλέξης Τσίπρας περιγράφει πώς, μέσα στην ένταση των διαπραγματεύσεων, είχε ξεχάσει ακόμα και τα γενέθλια του μικρότερου γιου του. Όπως αναφέρει, η σύζυγός του, Μπέτυ, του έφερε τρία κεράκια γενεθλίων στο Μέγαρο Μαξίμου, λίγο πριν από μια κρίσιμη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου, για να του το θυμίσει.