Στον Τραμπ ο Όρμπαν – Αντιμέτωπος με το πιο δύσκολο δίλημμα της θητείας του

Τραμπ-Όρμπαν: Σκληρό παζάρι για το ρωσικό πετρέλαιο – Τι διακυβεύεται;

Κόσμος
Δημοσιεύθηκε  · 5 λεπτά ανάγνωση

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν συζητούν σήμερα για την ενεργειακή εξάρτηση της Ουγγαρίας από το ρωσικό πετρέλαιο. Η συνάντηση αυτή είναι η πρώτη διμερής συνάντηση των δύο ηγετών από τότε που ο Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο.

Ο Όρμπαν, τον οποίο ο Τραμπ έχει αποκαλέσει «σπουδαίο ηγέτη», βρίσκεται σε μια δύσκολη θέση, καθώς υπάρχει διαφωνία με τον Αμερικανό πρόεδρο σε ένα κρίσιμο ζήτημα. Στο επίκεντρο των συνομιλιών βρίσκεται η πίεση των ΗΠΑ προς την Ουγγαρία και τη Σλοβακία να απεξαρτηθούν από το ρωσικό πετρέλαιο, μια κίνηση που εντάσσεται στην προσπάθεια του Τραμπ να πιέσει τη Ρωσία να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων MTI μετέδωσε ότι ο Όρμπαν, εν πτήσει προς την Ουάσινγκτον, χαρακτήρισε “σοβαρές” τις κυρώσεις στον ενεργειακό τομέα και είπε ότι “είναι μεγάλο το διακύβευμα”, αν και δεν αναμένει ότι οι συνομιλίες με τον Τραμπ θα είναι δύσκολες.

“Γνωρίζω τον πρόεδρο, με γνωρίζει και εκείνος, γνωρίζουμε το αντικείμενο, απλώς πρέπει να καταλήξουμε σε συμφωνία”, δήλωσε ο Όρμπαν, σύμφωνα με το MTI.

Ο Όρμπαν έχει χρησιμοποιήσει την εξάρτηση της χώρας του από το ρωσικό πετρέλαιο και το φυσικό αέριο για να προωθήσει την ατζέντα του, επιτιθέμενος στις Βρυξέλλες, διατηρώντας καλές σχέσεις με τη Μόσχα και υποσχόμενος στους ψηφοφόρους «φθηνή ρωσική ενέργεια» ενόψει των εκλογών του Απριλίου.

Ωστόσο, ο Όρμπαν υπολείπεται στις δημοσκοπήσεις, μετά την άνοδο του ηγέτη του αντιπολιτευόμενου κόμματος Tisza, Πέτερ Μάγιαρ. Έχει επίσης προκληθεί δυσαρέσκεια από τις επιθέσεις ουκρανικών drones στον αγωγό «Druzhba» το καλοκαίρι, που διέκοψαν τις προμήθειες προς τη χώρα του.

Ουγγρικοί αξιωματούχοι υπαινίσσονται ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα μπορούσε να τελειώσει μέχρι το τέλος του έτους, ένας ισχυρισμός που φαινόταν παράλογος, μέχρι που αποκαλύφθηκαν τα σχέδια για την συνάντηση Τραμπ – Πούτιν, η οποία όμως ακυρώθηκε.

Ο Όρμπαν ελπίζει να πείσει τον Τραμπ να χαλαρώσει τις πιέσεις προς την Ουγγαρία, τουλάχιστον μέχρι τις εκλογές. Η ουγγρική κυβέρνηση θεωρεί ότι ο Τραμπ έχει κουραστεί από τον πόλεμο στην Ουκρανία και θέλει να τον αφήσει πίσω του, σύμφωνα με το BBC.

Ο Όρμπαν έχει αντιταχθεί στη δυτική στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη προς την Ουκρανία και απορρίπτει την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Στη Ρώμη, επέμεινε ότι η σύνοδος Πούτιν – Τραμπ θα πραγματοποιηθεί και ότι είναι απλώς θέμα χρόνου, ενώ το Κρεμλίνο υπαινίχθηκε το ίδιο.

Το μεγαλύτερο ζήτημα στις σχέσεις ΗΠΑ–Ουγγαρίας είναι το πετρέλαιο. Το 2024, η Ουγγαρία αύξησε την ποσότητα πετρελαίου που λαμβάνει μέσω του αγωγού «Druzhba» από τη Ρωσία. Στις 23 Οκτωβρίου, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν κυρώσεις στις δύο ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες, Lukoil και Rosneft.

Το 2020, η Ουγγαρία προμηθεύτηκε το 64% του πετρελαίου της μέσω του αγωγού Druzhba από τη Ρωσία, μέσω Λευκορωσίας και Ουκρανίας. Μέχρι το 2024, το ποσοστό αυτό είχε φτάσει στο 80%, δηλαδή 5 εκατομμύρια τόνους ετησίως.

Η ουγγρική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι χερσαίοι αγωγοί είναι ο φθηνότερος τρόπος μεταφοράς πετρελαίου και ότι, χωρίς δική της ακτογραμμή, δεν έχει άλλη επιλογή. Μικρότερες ποσότητες εισάγονται επίσης από το Καζακστάν, την Κροατία, το Ιράκ και το Αζερμπαϊτζάν.

Το ρωσικό αργό πετρέλαιο τύπου «Urals» έχει υψηλότερη περιεκτικότητα σε θείο σε σχέση με το «Brent» που προμηθεύονται αλλού, και τα διυλιστήρια της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας έχουν σχεδιαστεί ώστε να επεξεργάζονται κυρίως πετρέλαιο τύπου Urals.

Ωστόσο, το επιχείρημα της Ουγγαρίας ότι η τρέχουσα κατάσταση δεν μπορεί να αλλάξει υπονομεύεται από το παράδειγμα της Τσεχίας, η οποία επένδυσε στη βελτίωση του αγωγού Transalpine και προσαρμόστηκε για την επεξεργασία πετρελαίου τύπου Brent. Τον Απρίλιο του 2025, οι τσεχικές αρχές ανακοίνωσαν ότι δεν λαμβάνουν πλέον ρωσικό πετρέλαιο.

Ειδικοί στον τομέα της ενέργειας ισχυρίζονται ότι, ενώ η ουγγρική πετρελαϊκή εταιρεία MOL αλλάζει την τεχνολογία της, λείπει μια πολιτική απόφαση από την κυβέρνηση να στραφεί προς τον αγωγό Adria. Υπάρχουν επίσης διαφωνίες μεταξύ της κροατικής εταιρείας Janaf και της MOL σχετικά με το πόσο πετρέλαιο μπορεί να υποστηρίξει ο αγωγός.

Όταν οι δύο ηγέτες συναντηθούν, ο Τραμπ θα παροτρύνει τον Όρμπαν να δείξει πολιτική βούληση ώστε να απεξαρτηθεί από τις ρωσικές προμήθειες. Όμως πώς θα εξηγήσει ο Όρμπαν μία τέτοια κίνηση στους ψηφοφόρους του, μετά από χρόνια υποστήριξης ότι η Ουγγαρία δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο;

Ο Ματ Γουίτακερ, πρεσβευτής των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, δήλωσε ότι η Ουγγαρία «δεν έχει κάνει ακόμη καμία ενεργή κίνηση» για να τερματίσει την εξάρτησή της από το ρωσικό πετρέλαιο και υποσχέθηκε αμερικανική βοήθεια προς την Ουγγαρία και την Κροατία για να το επιτύχουν.

Από αέρος, η Ομιζάλ απέχει μόλις 70 χιλιόμετρα από την Τεργέστη. Πετρέλαιο που μεταφέρεται διά θαλάσσης από το Καζακστάν, τη Λιβύη, το Αζερμπαϊτζάν, τις ΗΠΑ και το Ιράκ θα μπορούσε σύντομα να ρέει μέσω του αγωγού Adria προς την Ουγγαρία.

Επίσης, δεν υπάρχουν δεδομένα που να δείχνουν ότι οι Τσέχοι καταναλωτές πληρώνουν ακριβότερα το πετρέλαιο μετά την απεξάρτησή τους από τη Ρωσία, παρά τις προειδοποιήσεις του Όρμπαν για αυξήσεις τιμών.

Ο Όρμπαν πρόκειται να ανακαλύψει πόσο πειστικός μπορεί να γίνει ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς δεν υπάρχει τίποτα που να αρέσει περισσότερο στον Ντόναλντ Τραμπ, από το να κλείνει μια συμφωνία.