Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά στην κατάργηση των σφραγίδων στα διαβατήρια, υιοθετώντας ένα σύγχρονο ψηφιακό σύστημα ελέγχων στα σύνορα. Από την Κυριακή 12 Οκτωβρίου, πολίτες τρίτων χωρών εκτός Ε.Ε. που ταξιδεύουν στην Ευρώπη θα έρθουν αντιμέτωποι με το νέο βιομετρικό σύστημα εισόδου/εξόδου (EES).

Το EES είναι ένα αυτοματοποιημένο σύστημα τεχνολογίας πληροφοριών (ΤΠ) που έχει σχεδιαστεί για την καταχώριση υπηκόων τρίτων χωρών που ταξιδεύουν για βραχεία παραμονή, κάθε φορά που διέρχονται τα εξωτερικά σύνορα. Όπως αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα της Ε.Ε., «Το EES θα αντικαταστήσει σταδιακά τις σφραγίδες στα διαβατήρια με ένα ψηφιακό σύστημα που καταγράφει την είσοδο και την έξοδο των ταξιδιωτών, επιταχύνοντας τους συνοριακούς ελέγχους και βοηθώντας το προσωπικό να εργάζεται πιο αποτελεσματικά».

Σύμφωνα με τον ορισμό του EES, ως "υπήκοος τρίτης χώρας" θεωρείται ένας ταξιδιώτης που δεν έχει την ιθαγένεια καμίας χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ούτε την ιθαγένεια της Ισλανδίας, του Λιχτενστάιν, της Νορβηγίας ή της Ελβετίας.

Οι αλλαγές θα εφαρμοστούν σταδιακά, με το EES να αναμένεται να είναι πλήρως λειτουργικό έως τις 10 Απριλίου 2026. Παρά το γεγονός ότι αρχικά ενδέχεται να προκληθούν καθυστερήσεις, το νέο σύστημα υπόσχεται μια απλοποιημένη διαδικασία στο μέλλον.

Ωστόσο, ο ιστότοπος Smartraveller της αυστραλιανής κυβέρνησης προειδοποιεί για πιθανές καθυστερήσεις στην αρχή, υπογραμμίζοντας ότι: «Η διαδικασία εγγραφής θα διαρκέσει μόνο λίγα λεπτά, αλλά όταν το σύστημα τεθεί σε λειτουργία, ενδέχεται να παρατηρηθούν μεγαλύτερες ουρές στα σύνορα».

Οι μη Ευρωπαίοι πολίτες που ταξιδεύουν στην περιοχή Σένγκεν – που περιλαμβάνει 29 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των 25 της Ε.Ε., καθώς και της Ελβετίας, της Νορβηγίας, του Λιχτενστάιν και της Ισλανδίας – θα εισέρχονται σύντομα χρησιμοποιώντας το νέο σύστημα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ιρλανδία και η Κύπρος θα συνεχίσουν να επεξεργάζονται χειροκίνητα τα διαβατήρια των ταξιδιωτών.

Με το νέο σύστημα, αντί για σφραγίδες, οι χώρες της ζώνης Σένγκεν θα καταγράφουν τα πρόσωπα, τα δακτυλικά αποτυπώματα και τις ημερομηνίες εισόδου και εξόδου των ταξιδιωτών.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Ε.Ε., το EES θα παρέχει στους συνοριακούς υπαλλήλους και στις αρχές επιβολής του νόμου πρόσβαση σε σημαντικές πληροφορίες για τους ταξιδιώτες, διευκολύνοντας τον εντοπισμό κινδύνων για την ασφάλεια και την καταπολέμηση σοβαρών εγκλημάτων και τρομοκρατίας.

Το EES θα χρησιμοποιείται από όλους όσοι δεν διαθέτουν διαβατήριο χώρας της Ε.Ε. και ταξιδεύουν στις χώρες του χώρου Σένγκεν για σύντομο χρονικό διάστημα, και η χρήση του είναι δωρεάν.

Όπως αναφέρει το Travel Europe, ως βραχυπρόθεσμη διαμονή ορίζεται η διαμονή έως 90 ημερών εντός οποιασδήποτε περιόδου 180 ημερών. Η περίοδος αυτή υπολογίζεται ως ενιαία για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες που χρησιμοποιούν το EES.

Εάν οι ταξιδιώτες χρησιμοποιούν το σύστημα αυτοεξυπηρέτησης που είναι διαθέσιμο στον προορισμό τους ή μια εφαρμογή για κινητά (εάν η χώρα την προσφέρει), η διέλευση των συνόρων θα είναι ταχύτερη.

Κατά την άφιξή τους, οι ταξιδιώτες θα πρέπει να απαντήσουν στις ερωτήσεις του κώδικα συνόρων Σένγκεν, δημιουργώντας ένα αρχείο με τα στοιχεία τους, το οποίο θα διατηρείται για τρία χρόνια. Μετά από αυτό το διάστημα, μόνο τα δακτυλικά αποτυπώματα ή οι φωτογραφίες θα χρησιμοποιούνται για την επανείσοδο.

Η Αυστραλία έχει συνάψει συμφωνίες απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης με αρκετές χώρες της ζώνης Σένγκεν, όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Δανία, η Φινλανδία, η Γερμανία, η Ισλανδία, το Λουξεμβούργο, οι Κάτω Χώρες, η Νορβηγία και η Σουηδία. Κάθε χώρα προσφέρει απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης με τους δικούς της όρους, και οι ταξιδιώτες που σχεδιάζουν μακροχρόνια διαμονή θα πρέπει να βεβαιωθούν ότι γνωρίζουν τους όρους της συμφωνίας.

Με πληροφορίες από Travel Europe και Guardian.