Σοβαρές αυξήσεις στις τιμές των τσιγάρων αναμένονται, εφόσον υλοποιηθούν τα σχέδια της Κομισιόν για την αναθεώρηση της οδηγίας σχετικά με τη φορολογία των καπνικών προϊόντων.

Σύμφωνα με την πρόταση που συζητήθηκε στο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ, προβλέπεται από το 2028 αύξηση κατά 139% στον ειδικό φόρο κατανάλωσης (ΕΦΚ), φτάνοντας τα 215 ευρώ ανά 1.000 τσιγάρα, από 90 ευρώ που είναι σήμερα.

Αυτό σημαίνει ότι η τελική τιμή ενός πακέτου 20 τσιγάρων, που σήμερα στην Ελλάδα κοστίζει περίπου 4,60 ευρώ (με φόρους 3,74 ευρώ, δηλαδή το 81,3% της τιμής), μπορεί να ξεπεράσει τα 7 ευρώ, εκτός αν οι εταιρείες απορροφήσουν μέρος της αύξησης.

Για τα θερμαινόμενα τσιγάρα, ο ελάχιστος ΕΦΚ θα αυξηθεί σταδιακά από 88 ευρώ ανά 1.000 τεμάχια, σε 155 ευρώ. Στο υγρό των ηλεκτρονικών τσιγάρων, ο ΕΦΚ θα αυξηθεί σταδιακά από 10 λεπτά ανά χιλιοστόλιτρο, σε 36 λεπτά.

Η Κομισιόν έχει δώσει το «πράσινο φως» για την αναθεώρηση της Οδηγίας για τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης στα καπνικά, επικαλούμενη την αμετάβλητη κατάσταση του πλαισίου εδώ και 15 χρόνια, και κυρίως την προστασία της δημόσιας υγείας.

Οι αλλαγές συνδέονται και με τον κοινοτικό προϋπολογισμό και τις νέες πηγές εσόδων, με την αύξηση των ΕΦΚ στα καπνικά να φαίνεται πρόσφορη λύση.

Με το ισχύον καθεστώς, ο ΕΦΚ στα τσιγάρα πρέπει να είναι τουλάχιστον το 60% της σταθμισμένης μέσης λιανικής τιμής πώλησης (WAP) και να μην είναι μικρότερος από 90 ευρώ ανά 1.000 τσιγάρα. Στην πραγματικότητα, καμία χώρα δεν βρίσκεται σε αυτά τα ελάχιστα όρια φορολογίας. Χώρες όπως η Ιρλανδία, η Γαλλία και η Ολλανδία έχουν υπερδιπλάσιο ΕΦΚ, αλλά αντιμετωπίζουν πρόβλημα λαθρεμπορίου καπνικών.

Η Ελλάδα, παρά τις αναθεωρήσεις, βρίσκεται λίγο πάνω από τα ελάχιστα όρια, στα 117,50 ευρώ ανά 1.000 τσιγάρα. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα έσοδα για τον κρατικό προϋπολογισμό είναι πάνω από 2,3 δισ. ευρώ.

Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, στην τελευταία συνεδρίαση του ECOFIN, ζήτησε μεγαλύτερη μεταβατική περίοδο για να αποφευχθεί σοκ στην αγορά και τους καταναλωτές, και ανέδειξε το ζήτημα του λαθρεμπορίου. Επισήμανε ότι η μεγάλη αύξηση της φορολογίας ευνοεί τα διεθνή κυκλώματα λαθρεμπορίας.

Σύμφωνα με την ετήσια Έκθεση της KPMG για το 2024, η κατανάλωση παράνομων τσιγάρων στην Ελλάδα έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας, στο 17,5% της συνολικής κατανάλωσης, μειωμένη κατά 6,2 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2023 (23,7%). Συνολικά, καταναλώθηκαν 2,5 δισ. παράνομα τσιγάρα, με απώλειες εσόδων για το δημόσιο ταμείο 438 εκατ. ευρώ για το 2024, ενώ το 2023 είχαν ξεπεράσει τα 620 εκατ. ευρώ.