Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου τη Δευτέρα (11/8) ότι αναμένει μια «εποικοδομητική συζήτηση» με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντιμίρ Πούτιν, στην επικείμενη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα την Παρασκευή (15/8).

«Ο πρόεδρος Πούτιν με προσκάλεσε να συμμετάσχω. Θέλει να συμμετάσχουμε. Νομίζω, πιστεύω, ότι θέλει να τελειώσει το θέμα», είπε χαρακτηριστικά, υπονοώντας την επιθυμία του Ρώσου προέδρου για λύση στην ουκρανική κρίση.

Ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε λόγο για μία «συνάντηση διερεύνησης» με στόχο να παροτρύνει τη Ρωσία να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία. «Θα πάω να μιλήσω στον Βλαντιμίρ Πούτιν και θα του πω ότι πρέπει να τερματίσει αυτόν τον πόλεμο. Πρέπει να τον τερματίσει», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους, επιδεικνύοντας αποφασιστικότητα.

Ο Τραμπ δήλωσε ότι θα τηλεφωνήσει στους Ευρωπαίους ηγέτες και τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Πούτιν, επιδιώκοντας να τους ενημερώσει για τις συνομιλίες.

Ο Αμερικανός πρόεδρος είπε επίσης ότι σε μια μελλοντική συνάντηση θα μπορούσε να συμμετάσχει και ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

«Η επόμενη συνάντηση θα είναι μεταξύ του Ζελένσκι και του Πούτιν, ή του Ζελένσκι, του Πούτιν και εμού. Θα είμαι εκεί αν με χρειαστούν, αλλά θέλω να οργανωθεί μια συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών», συμπλήρωσε, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας τριμερούς συνάντησης.

Ακόμα δήλωσε ότι τον «ενοχλούσε λίγο» το γεγονός ότι ο Ζελένσκι είπε ότι χρειαζόταν συνταγματική έγκριση για οποιαδήποτε εδαφική παραχώρηση.

«Θέλω να πω, έχει έγκριση για να μπει σε πόλεμο και να σκοτώσει τους πάντες. Αλλά χρειάζεται έγκριση για να κάνει ανταλλαγή εδαφών;» είπε. «Γιατί θα γίνουν κάποιες ανταλλαγές εδαφών», προσέθεσε, υποδηλώνοντας πιθανές πιέσεις προς την Ουκρανία.

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας προειδοποίησε το Σάββατο πως «κάθε απόφαση που θα ληφθεί σε βάρος μας, κάθε απόφαση που θα ληφθεί χωρίς την Ουκρανία, θα είναι μια απόφαση ενάντια στην ειρήνη», εκφράζοντας την ανησυχία του για το ενδεχόμενο παρασκηνιακών συμφωνιών.

Ο ρωσικός στρατός έχει καταλάβει περίπου το 20% της ουκρανικής επικράτειας, γεγονός που περιπλέκει τις διαπραγματεύσεις.

«Τελικά, θα τους βάλω και τους δύο (σ.σ τον Ζελένσκι και τον Πούτιν) σε ένα δωμάτιο, θα είμαι εκεί ή δεν θα είμαι εκεί και νομίζω ότι αυτό θα διευθετηθεί», είπε επίσης ο Ντόναλντ Τραμπ, αισιοδοξώντας για μια τελική συμφωνία.

Την ίδια ώρα, ο Αμερικανός πρόεδρος άφησε να εννοηθεί, και δεν είναι η πρώτη φορά, ότι θα μπορούσε επίσης να αποδεσμευτεί πλήρως από όλο αυτό.

«Ίσως να πω "Καλή τύχη, συνεχίστε να πολεμάτε". Ή ίσως να πω "Μπορούμε να βρούμε μια συμφωνία"», ανέφερε, αφήνοντας ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η συμμετοχή του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη συνάντηση μεταξύ Πούτιν και Τραμπ στην Αλάσκα συζητήθηκε στο έκτακτο συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσδοκούσαν και πίεζαν για απευθείας διάλογο με τον Αμερικανό πρόεδρο πριν από τη συνάντηση με τον Πούτιν, κάτι που φαίνεται πως θα συμβεί, καθώς σύμφωνα με το Politico την Τετάρτη (13/8), δρομολογείται τηλεδιάσκεψη σε επίπεδο αρχηγών κρατών με τη συμμετοχή Ευρωπαίων ηγετών, τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Βολονίμιρ Ζελένσκι.

Η τηλεδιάσκεψη, οργανώθηκε από τον Γερμανό καγκελάριο, Φρίντριχ Μερτς που έστειλε την πρόσκληση θα επικεντρωθεί σύμφωνα με όσα δήλωσε ένας εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης στις επιλογές άσκησης πίεσης κατά της Ρωσίας, στα ζητήματα σχετικά με τα ουκρανικά εδάφη που κατέλαβε η Ρωσία, στις εγγυήσεις ασφάλειας για το Κίεβο και στην αλληλουχία των πιθανών ειρηνευτικών συνομιλιών.

Ο Μερτς και άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες απαιτούν από τον Πούτιν να συμφωνήσει πρώτα σε κατάπαυση του πυρός πριν από οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες ή ανταλλαγές εδαφών μεταξύ Μόσχας και Κιέβου. Έχουν επίσης καταστήσει σαφές ότι οποιεσδήποτε πιθανές ανταλλαγές εδαφών πρέπει να είναι ισορροπημένες και να συμφωνηθούν με το Κίεβο, και ότι η Ουκρανία πρέπει να λάβει σταθερές εγγυήσεις ασφάλειας για την προστασία της από περαιτέρω επιθετικότητα, διασφαλίζοντας την εδαφική της ακεραιότητα και κυριαρχία.

Τρεις διπλωμάτες δήλωσαν στο Politico ότι η ομάδα του Μερτς είχε πραγματοποιήσει εντατικές συζητήσεις με άλλες πρωτεύουσες τις τελευταίες ημέρες για να οργανώσει την τηλεδιάσκεψη.

Ο Γερμανός καγκελάριος μίλησε επίσης τηλεφωνικά με τον Τραμπ το βράδυ της Κυριακής και έχει επανειλημμένα παροτρύνει τον πρόεδρο των ΗΠΑ να αυξήσει την πίεση στον Πούτιν, επιβάλλοντας αυστηρές κυρώσεις στον τραπεζικό τομέα της Ρωσίας, καθώς και δευτερεύουσες κυρώσεις στους εμπορικούς εταίρους της Μόσχας.

Σύμφωνα με το Politico τηλεδιάσκεψη θα ξεκινήσουν στις 2 μ.μ. ώρα Γερμανίας (3 μ.μ. ώρα Ελλάδος) με μια συζήτηση διάρκειας μίας ώρας στην οποία θα συμμετάσχουν οι ηγέτες της Γερμανίας, της Φινλανδίας, της Γαλλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιταλίας, της Πολωνίας, καθώς και οι πρόεδροι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Ζελένσκι και ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε.

Στη συνέχεια, το πρόγραμμα περιλαμβάνει μια συζήτηση διάρκειας μίας ώρας, μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών και του Ζελένσκι, με τον Τραμπ και τον Αντιπρόεδρό του Τζέι Ντι Βανς.

Τέλος, η λεγόμενη συμμαχία των πρόθυμων στρατιωτικών υποστηρικτών της Ουκρανίας θα συγκεντρωθεί για μια κοινή τηλεδιάσκεψη από τις υπό την αιγίδα της Γερμανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας.

Επίσης σύμφωνα με την ανακοίνωση του Ελιζέ, «ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κίρ Σταρμερ και ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς θα πραγματοποιήσουν μια διαδυκτιακή συνάντηση για την Ουκρανία την Τετάρτη, προκειμένου να συντονιστούν ενόψει της συνόδου κορυφής μεταξύ του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν την Παρασκευή, ανακοίνωσε το γραφείο του Μακρόν».

Κόντρα στα δημοσιεύματα που αμφισβητούν κατά πόσο η συνάντηση της Αλάσκας θα συμβάλει στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ επισήμανε πως την Παρασκευή θα φανούν οι αληθινές προθέσεις του Πούτιν.

Αναστάτωση πάντως έχουν προκαλέσει και τα δημοσιεύματα στον γερμανικό και αμερικανικό Τύπο, σύμφωνα με τα οποία ο ειδικός απεσταλμένος του Τράμπ παρερμήνευσε τους όρους του Ρώσου προέδρου, όπως τους έθεσε στην τελευταία τους συνάντηση στη Μόσχα και η οποία οδήγησε στις συνομιλίες της Αλάσκας. Η γερμανική εφημερίδα Bild γράφει μάλιστα πως ο Στιβ Γουίτκοφ λανθασμένα κατάλαβε ότι ο Πούτιν θα απέσυρε τις ρωσικές δυνάμεις από Ζαπορίζια και Χερσώνα. Ο Ρώσος Πρόεδρος μιλούσε για αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων. Ενώ, η Γουόλ Στριτ Τζέρναλ γράφει ότι κατά την ενημέρωση των Ευρωπαίων τους παρουσίασε τρεις διαφορετικές και αντικρουόμενες εκδοχές της ρωσικής πρότασης, δημιουργώντας σύγχυση και αμφιβολίες.

Μιλώντας στο δελτίο ειδήσεων του ΕΡΤΝews, η επικεφαλής του τμήματος Διεθνών Ειδήσεων του ΕΡΤΝews, Άννα Παπασωτηρίου αναφέρθηκε στις πιθανότητες να είναι παρών στη συνάντηση μεταξύ Πούτιν και Τραμπ και ο Ζελένσκι.

«Θα εξαρτηθεί από το αν θα πεισθεί ο Ρώσος πρόεδρος. Υπενθυμίζω ότι ο πρόεδρος Πούτιν δεν αναγνωρίζει τον Ζελένσκι ως νόμιμο πρόεδρο της Ουκρανίας, παραβλέποντας βεβαίως το γεγονός ότι οι σχετικές κάλπες δεν έχουν στηθεί εξαιτίας της ρωσικής εισβολής. Αν λοιπόν ο πρόεδρος Τραμπ καταφέρει να αλλάξει γνώμη στον Ρώσο ομόλογό του, αυτό θα είναι μια πολύ σημαντική διπλωματική, πολιτική και συμβολική νίκη για τον Ζελένσκι. Γιατί στην ουσία θα αναγνωριστεί ως βασικός παράγοντας και νόμιμος συνομιλητής στις διαπραγματεύσεις. Αλλά θα σου έλεγα το γεγονός ότι, το οποίο έχει ειπωθεί πολλάκις βεβαίως ότι είναι ένας πόλεμος που αφορά την Ουκρανία, ο Ζελένσκι πρέπει να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αφορά και την Ευρώπη και δεν είναι ένα διμερές ζήτημα Ηνωμένων Πολιτειών – Ρωσίας, όπως οι δύο πλευρές έχουν επιδιώξει να το παρουσιάσουν, ορίζοντας αυτό το ιστορικό ραντεβού τους στην Αλάσκα, που απέχει 8000 χιλιόμετρα από την εμπόλεμη Ουκρανία», είπε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συμμετοχής του Ζελένσκι και της ευρωπαϊκής διάστασης του ζητήματος.

Όσον αφορά τις πιέσεις των Ευρωπαίων, τόνισε ότι αυτό το οποίο ζητούν, είναι: «Το εύλογο βεβαίως, το οποίο είναι να ακουστεί η φωνή τους. Αλλά και αν κρίνουμε και από τα δημοσιεύματα, υπάρχει ένα ακόμα στοιχείο, αν κρίνουμε από αυτά τα δημοσιεύματα περί χαοτικής ενημέρωσης που είχαν από τον απεσταλμένο του Αμερικανού προέδρου για το τι απαίτησε και τι όχι ο Ρώσος πρόεδρος. Νομίζω ότι είναι απόλυτα λογικό το να το ζητούν. Θα έχουν την ευκαιρία να ακούσουν από πρώτο χέρι τι σκέφτεται Αμερικανός πρόεδρος και να πιέσουν. Βεβαίως από την πλευρά τους για συμμετοχή και του Ζελένσκι, αλλά και για κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας, ειδικά αν δεν δείξει την Παρασκευή ότι ενδιαφέρεται πραγματικά για ειρήνη. Αλλά θα σου έλεγα ότι στην ουσία είναι πολύ περιορισμένη η επιρροή των Ευρωπαίων, ειδικά αν δεν αποφασίσουν ότι πρέπει να ενισχύσουν την αυτονομία τους σε πολιτικό, διπλωματικό και αμυντικό επίπεδο, θα παραμένουν ευάλωτοι σε όποιους μετασχηματισμούς της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής», προσέθεσε, τονίζοντας την ανάγκη για ευρωπαϊκή αυτονομία.

Ο Ντόλαντ Τραμπ θα ταξιδέψει 5 χιλιάδες 500 χιλιόμετρα και ο Βάλντιμιρ Πούτιν 7 χιλιάδες για να βρεθούν στο μοναδικό σημείο όπου Ηνωμένες Πολιτείες και Ρωσία γειτνιάζουν, δηλαδή στην Αλάσκα.

«Είναι το μέρος που οι Ηνωμένες Πολιτείες αγόρασαν από τη Ρωσία έναντι 7 εκατομμυρίων δολαρίων πριν από 158 χρόνια, και θα μπορούσε να αποτελέσει το σκηνικό για μια ακόμη “συμφωνία γης του αιώνα”, εάν πράγματι ο Πούτιν, μέσω της αμερικανικής πίεσης, καταφέρει να αποσπάσει από την Ουκρανία την παράδοση μέρους εδαφών στην περιοχή του Ντονέτσκ», ανέφερε χαρακτηριστικά για την Αλάσκα, ο επικεφαλής ανταποκριτής διεθνούς ασφαλείας του CNN, Πέιτον Ουόλς.

Ο Τραμπ παρουσίασε τον τόπο διεξαγωγής ως «πολύ δημοφιλή για πολλούς λόγους», ενώ και η ρωσική πλευρά αποκάλεσε «λογική» την επιλογή της Αλάσκας.

Για τον Τραμπ, η Αλάσκα έχει επίσης έναν προσωπικό δεσμό. Ο Άντριου Τζάκσον, πρόεδρος κατά την περίοδο της πώλησης, είναι ένας από τους πολιτικούς του ήρωες, και το πορτρέτο του ήταν από τα πρώτα που επανήλθαν στο Οβάλ Γραφείο μετά την επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία.

Είναι γεγονός πάντως πως θα βρεθούν σε μία αμερικανική πολιτεία σύμβολο της αμερικανορωσικής ιστορίας, που προβάλει όμως και την επιθυμία των δύο να επεκτείνουν την επιρροή τους στον Αρκτικό Κύκλο, μιας περιοχής με ανεκμετάλλευτο ορυκτό πλούτο.

«Η Αλάσκα και η Αρκτική είναι περιοχές όπου τα οικονομικά συμφέροντα των χωρών μας τέμνονται, και υπάρχουν σαφείς προοπτικές για την υλοποίηση μεγάλων, αμοιβαία επωφελών έργων», ανέφερε ο σύμβουλος του Βλαντίμιρ Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, υπογραμμίζοντας τα γεωπολιτικά και οικονομικά διακυβεύματα της συνάντησης.

Πηγές: Reuters, AFP, ABC News, Politico