Συνάντηση Τραμπ – Ερντογάν: Η Aγκυρα ανακοίνωσε δύο συμφωνίες με τις ΗΠΑ

Συμφωνίες Τουρκίας-ΗΠΑ: Πυρηνική ενέργεια και F-35 στο τραπέζι Τραμπ-Ερντογάν

Πολιτική
Δημοσιεύθηκε  · 3 λεπτά ανάγνωση

Η τουρκική κυβέρνηση ανακοίνωσε την Πέμπτη την υπογραφή δύο συμφωνιών μεταξύ Τουρκίας και Ηνωμένων Πολιτειών, χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες. Σύμφωνα με τουρκικά Μέσα, μία εξ αυτών αφορά την πυρηνική ενέργεια. Συγκεκριμένα, ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Μπαϊρακτάρ επιβεβαίωσε την υπογραφή Μνημονίου Κατανόησης για Στρατηγική Συνεργασία στην Πολιτική Πυρηνική Ενέργεια. Η ανακοίνωση ακολούθησε τις συνομιλίες του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον Λευκό Οίκο, διάρκειας 138 λεπτών, όπου συζητήθηκαν αμυντική συνεργασία, προμήθεια μαχητικών αεροσκαφών και εμπορικές σχέσεις.

Μετά τη συνάντηση, ο Αμερικανός πρέσβης στην Άγκυρα, Τομ Μπάρακ, αποκάλυψε ότι τέθηκαν επί τάπητος όλα τα μείζονα ζητήματα: οι ρωσικοί S-400, η επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35, η προμήθεια F-16, η συμφωνία με την Boeing και η υπόθεση της Halkbank. Ο Μπάρακ δήλωσε πως υπήρξε πρόοδος και εξέφρασε την πεποίθηση ότι «πολλοί θα εκπλαγούν σχετικά με το πόσο συνεργάσιμες ήταν οι πλευρές μεταξύ τους». Παράλληλα, σημείωσε ότι η διαδικασία επίλυσης αυτών των θεμάτων είναι χρονοβόρα, λόγω των νόμων του Κογκρέσου (CAATSA και NDAA), που απαιτούν συνεργασία Κογκρέσου και προέδρου.

Ερωτηθείς για την προμήθεια F-35, παρέπεμψε στον Λευκό Οίκο για περισσότερες πληροφορίες. Αναφορικά με τα F-16, τόνισε ότι «οι Τούρκοι είναι καλοί στο παζάρι, τα πάντα έχουν να κάνουν με τα χρήματα». Επιπλέον, σε ερώτηση για τις ενέργειες της Τουρκίας στην Ελλάδα και την Κύπρο, απάντησε ότι υπάρχει κοινή κατανόηση για να μπει ένα τέλος σε αυτές, χαιρετίζοντας τον ερχομό νέας πρέσβειρας στην Αθήνα. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, δήλωσε: «Ζητάμε από όλους να τα σταματήσουν όλα αυτά».

Ο Τραμπ, από την πλευρά του, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο άρσης των αμερικανικών κυρώσεων στην Τουρκία και προμήθειας F-35, παράλληλα όμως ζήτησε να σταματήσει η Αγκυρα τις αγορές ρωσικού πετρελαίου. Η συνάντηση με τον Ερντογάν, η πρώτη έπειτα από έξι χρόνια, έλαβε χώρα σε θερμό κλίμα, με τον Τραμπ να χαρακτηρίζει τον Τούρκο πρόεδρο «πολύ σκληρό άνθρωπο» και να τονίζει τη φιλία τους, σε αντίθεση με την ψυχρότητα επί Μπάιντεν.

Η Αγκυρα φέρεται να επιδιώκει να εκμεταλλευτεί τις προσωπικές σχέσεις Ερντογάν – Τραμπ για να ενισχύσει τη στρατηγική της θέση, δεδομένης της έμφασης που δίνει η κυβέρνηση Τραμπ σε συμφωνίες υψηλού οικονομικού και αμυντικού κόστους. Ο Τραμπ έθεσε ως προϋπόθεση για την άρση των κυρώσεων τη διακοπή των αγορών ρωσικού πετρελαίου, λέγοντας: «Θα ήθελα να σταματήσει κάθε αγορά όσο η Ρωσία συνεχίζει αυτή την εκστρατεία κατά της Ουκρανίας». Για τα F-35, δήλωσε: «Πιστεύω ότι θα καταφέρει να αγοράσει αυτά που θέλει να αγοράσει», και πρόσθεσε ότι οι κυρώσεις μπορούν να αρθούν «πολύ σύντομα, σχεδόν αμέσως, αν έχουμε μια καλή συνάντηση».

Επιπλέον, ο Ερντογάν δήλωσε «έτοιμος να κάνει ό,τι χρειάζεται» για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, που παραμένει κλειστή από το 1971, ένα πάγιο αίτημα της Ελλάδας και της Ε.Ε. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, μετά από πρόσφατη συνάντηση με τον Τραμπ, εξέφρασε την ελπίδα ότι η σχολή θα μπορέσει να δεχθεί ξανά φοιτητές μέσα στο επόμενο έτος.

Παρά τις διαφωνίες για το Ισραήλ και τη Γάζα, οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν σε αμυντικές συμφωνίες, ενεργειακή συνεργασία και εμπορικές σχέσεις. Μετά τη συνάντηση δεν υπήρξαν δηλώσεις από τον Ερντογάν. Αξίζει να σημειωθεί η θερμή υποδοχή και χειραψία του Τραμπ προς τον Ερντογάν κατά την άφιξη και αποχώρηση του Τούρκου προέδρου.