Στεγαστική κρίση: Σε «πολιορκία» η χώρα – Μεταξύ ράλι τιμών και κυβερνητικής απάθειας

Στέγαση: «Πολιορκία» στην Ελλάδα – Δραματική αύξηση τιμών και αδιέξοδο

Οικονομία
Δημοσιεύθηκε  · 3 λεπτά ανάγνωση

Η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια οξεία στεγαστική κρίση που δοκιμάζει την κοινωνική συνοχή.

Αυτό που ξεκίνησε ως άνοδος τιμών μετά την πανδημία, έχει γίνει δομική ανισορροπία. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ και την Εθνική Τράπεζα, η Ελλάδα βρίσκεται σε «στεγαστική πολιορκία», με το δικαίωμα στην κατοικία να είναι δυσπρόσιτο.

Η ανάλυση της Εθνικής Τράπεζας, που δημοσιοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2025, καταγράφει την πορεία των αξιών. Οι τιμές των κατοικιών έχουν ξεπεράσει το ιστορικό υψηλό του 2008.

Η αγορά κάλυψε τις απώλειες της δημοσιονομικής κρίσης και δημιούργησε ένα νέο επίπεδο τιμών, αποσυνδεδεμένο από την αγοραστική δύναμη των πολιτών. Από το 2017 έως το τέλος του 2025, η αύξηση των ακινήτων αγγίζει το 86%.

Η άνοδος συνεχίστηκε και το τελευταίο τρίμηνο του 2025 με ρυθμό 7,7%, κάνοντας την απόκτηση ιδιόκτητης στέγης άπιαστο όνειρο για όποιον δεν διαθέτει κεφάλαιο. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό του Νοεμβρίου 2025 επιβεβαιώνουν ότι η στέγαση αποτελεί τον βασικό «πυροκροτητή» του κόστους ζωής.

Ενώ άλλοι τομείς σταθεροποιούνται, η ομάδα «Στέγαση» κινείται με ρυθμούς διπλάσιους από τον γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή. Τα ενοίκια έχουν γίνει μόνιμη πηγή οικονομικού άγχους. Οι φορολογούμενοι που διαμένουν σε μισθωμένη κύρια κατοικία καλούνται να διαθέσουν το 40% έως και το 50% του εισοδήματός τους μόνο για τη στέγη.

Η κατάσταση δημιουργεί μια νέα κατηγορία «στεγαστικά φτωχών» πολιτών που, παρά την εργασία τους, αδυνατούν να καλύψουν βασικές ανάγκες μετά την καταβολή του ενοικίου. Η δυσμενής αυτή κατάσταση οφείλεται και σε μια πρωτοφανή παράλυση της προσφοράς, με την οικοδομική δραστηριότητα να παρουσιάζει σημαντική κάμψη.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, οι τιμές των υλικών κατέγραψαν ετήσια άνοδο άνω του 3%, γεγονός που, σε συνδυασμό με την έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού, έχει «παγώσει» χιλιάδες κατασκευές. Επιπλέον, εκατοντάδες χιλιάδες διαμερίσματα παραμένουν εκτός αγοράς.

Ένα από τα πιο ανησυχητικά χαρακτηριστικά είναι η επέκταση της κρίσης από τα αστικά κέντρα στην περιφέρεια. Οι εκθέσεις της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι η Θεσσαλονίκη και άλλες μεγάλες πόλεις καταγράφουν ρυθμούς ανόδου που ξεπερνούν την Αθήνα.

Στις τουριστικές περιοχές και τα νησιά, η κατάσταση είναι «απαγορευτική». Η κυριαρχία της βραχυχρόνιας μίσθωσης έχει εκτοπίσει τους μόνιμους κατοίκους, δημιουργώντας αδιέξοδο για το κράτος. Δημόσιοι λειτουργοί αδυνατούν να βρουν στέγη, οδηγώντας σε υποβάθμιση των κοινωνικών υποδομών.

Η κοινωνική διάσταση της κρίσης είναι ζοφερή. Η Ελλάδα κατέχει μια από τις χειρότερες θέσεις στην Ευρώπη αναφορικά με την ηλικία κατά την οποίαν οι νέοι φεύγουν από το πατρικό τους. Η αδυναμία ανεξαρτητοποίησης δημιουργεί μια γενιά σε «αναμονή», όπου ο προσωπικός προγραμματισμός και η αυτονομία αναστέλλονται.

Η αβεβαιότητα για το επόμενο ενοίκιο υπονομεύει την κοινωνική συνοχή και δημιουργεί ένα αίσθημα αποκλεισμού στη νέα γενιά. Παραδοσιακές γειτονιές μετατρέπονται σε τουριστικές ζώνες, χάνοντας την κοινωνική τους ταυτότητα.

Οι φορείς προειδοποιούν ότι η «μονοκαλλιέργεια» της βραχυχρόνιας μίσθωσης δημιουργεί πόλεις «δύο ταχυτήτων». Το τέλος του 2025 βρίσκει την ελληνική αγορά ακινήτων σε μια φάση ακραίας πόλωσης.

Οι αναφορές της ΕΛΣΤΑΤ και της Εθνικής Τράπεζας υπογραμμίζουν ότι η κατάσταση έχει φτάσει σε ένα οριακό σημείο, με την περαιτέρω άνοδο των αξιών να μην αντικατοπτρίζει την οικονομική υγεία της χώρας, αλλά ένα δομικό έλλειμμα κοινωνικής πολιτικής και μια άνευ προηγουμένου κυβερνητική απάθεια. Η στεγαστική κρίση είναι μια κρίση ταυτότητας και αξιοπρέπειας.