Μια νέα, εκτενής διεθνής μελέτη που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό The Lancet Diabetes & Endocrinology, ρίχνει φως σε ένα σοβαρό πρόβλημα σχετικά με τον διαβήτη: πολλοί ασθενείς παραμένουν αδιάγνωστοι, ενώ ακόμη και όσοι λαμβάνουν θεραπεία δεν καταφέρνουν να ελέγξουν αποτελεσματικά το σάκχαρό τους.

Η μελέτη διεξήχθη από ερευνητές του Ινστιτούτου ΙΗΜΕ (Institute for Health Metrics and Evaluation) της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον, σε συνεργασία με ένα διεθνές δίκτυο επιστημόνων. Οι ερευνητές, με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Bill & Melinda Gates, ανέλυσαν δεδομένα για τον διαβήτη από το 2000 έως το 2023, εξετάζοντας και τα δύο φύλα και άτομα όλων των ηλικιών από 204 χώρες και περιοχές του κόσμου.

Τα αποτελέσματα είναι αποκαλυπτικά. Το 2023, υπολογίζεται ότι το 44% των ατόμων ηλικίας 15 ετών και άνω που πάσχουν από διαβήτη, δεν το γνωρίζουν. Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι η υποδιάγνωση είναι πιο έντονη στους νεότερους ενήλικες, οι οποίοι διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο μακροχρόνιων επιπλοκών.

Ακόμη και μεταξύ των διαγνωσμένων ασθενών, η κατάσταση δεν είναι ιδανική. Παρόλο που το 91% λαμβάνει φαρμακευτική θεραπεία, μόνο το 42% έχει επιτύχει τον επιθυμητό έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Συνολικά, αυτό σημαίνει ότι μόλις το 21% των ατόμων με διαβήτη παγκοσμίως καταφέρνουν να διαχειριστούν αποτελεσματικά την ασθένειά τους.

Η μελέτη κατέδειξε επίσης σημαντικές διαφορές μεταξύ των διαφόρων περιοχών του πλανήτη, παρά τις βελτιώσεις που έχουν σημειωθεί στη διάγνωση και τη θεραπεία του διαβήτη τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Η Βόρεια Αμερική, για παράδειγμα, παρουσιάζει τα υψηλότερα ποσοστά διάγνωσης, ενώ η Ασία-Ειρηνικός τα υψηλότερα ποσοστά θεραπείας μεταξύ των διαγνωσμένων ατόμων. Η νότια Λατινική Αμερική κατέγραψε τα υψηλότερα ποσοστά ιδανικής διαχείρισης του σακχάρου στο αίμα μεταξύ των ασθενών που λαμβάνουν θεραπεία. Στον αντίποδα, η κεντρική υποσαχάρια Αφρική αντιμετωπίζει τα μεγαλύτερα προβλήματα στην έγκαιρη διάγνωση, με λιγότερο από το 20% των ατόμων με διαβήτη να γνωρίζουν την κατάστασή τους.

Όπως δήλωσε η Λορίν Στάφορντ, πρώτη συγγραφέας της μελέτης και ερευνήτρια στο IHME, «Έως το 2050, αναμένεται ότι 1,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα ζουν με διαβήτη. Αν σχεδόν οι μισοί από αυτούς δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από μια σοβαρή και εν δυνάμει θανατηφόρα νόσο, ο διαβήτης μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε ‘‘σιωπηλή επιδημία’’».

Λαμβάνοντας υπόψη την ταχεία αύξηση των περιπτώσεων διαβήτη, η μελέτη τονίζει την επιτακτική ανάγκη για επενδύσεις σε προγράμματα έγκαιρης διάγνωσης, ειδικά στους νέους, καθώς και για βελτίωση της πρόσβασης σε θεραπείες και σε συσκευές μέτρησης του σακχάρου στο αίμα, ιδιαίτερα στις λιγότερο προνομιούχες περιοχές του κόσμου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2022, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έθεσε ως στόχο τη διάγνωση του 80% των ατόμων με διαβήτη έως το 2030.