Ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ Ντε Βέβερ εξέφρασε έντονες ανησυχίες σχετικά με το σχέδιο της ΕΕ να χρησιμοποιήσει παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, υποστηρίζοντας ότι αυτό θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις προοπτικές για μια ειρηνευτική συμφωνία που θα τερματίσει τον πόλεμο, ο οποίος διαρκεί σχεδόν τέσσερα χρόνια.

"Αν προχωρήσουμε βιαστικά στο προταθέν σχέδιο του δανείου επανορθώσεων, αυτό θα έχει ως παράπλευρη απώλεια το ότι εμείς ως ΕΕ θα εμποδίσουμε ουσιαστικά την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας", ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ντε Βέβερ σε επιστολή του προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, όπως αποκαλύφθηκε από το Reuters.

Η αποκάλυψη της επιστολής έγινε αρχικά από τους Financial Times.

Οι ηγέτες της ΕΕ προσπάθησαν κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής τον περασμένο μήνα να καταλήξουν σε συμφωνία για τη χρήση 140 δισεκατομμυρίων ευρώ από παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία στην Ευρώπη ως δάνειο για το Κίεβο, αλλά δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν την υποστήριξη του Βελγίου.

Η στήριξη του Βελγίου είναι κρίσιμη, καθώς τα περιουσιακά στοιχεία που η ΕΕ ελπίζει να χρησιμοποιήσει φυλάσσονται από το κεντρικό αποθετήριο τίτλων του Βελγίου, Euroclear.

Η Κομισιόν, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, προσδοκά να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες του Βελγίου στο προσχέδιο νομικής πρότασης, το οποίο αναμένεται να παρουσιάσει σήμερα ή μέσα στο σαββατοκύριακο. Η πρόταση αφορά τη χρήση των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων του ρωσικού κράτους για τη στήριξη του Κιέβου το 2026 και το 2027, σύμφωνα με αξιωματούχους της ΕΕ.

Στην επιστολή του, ο Ντε Βέβερ επισημαίνει επίσης ότι το Βέλγιο δεν έχει δει κάποιο νομικό έγγραφο από την Κομισιόν.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ελπίζει ότι η ΕΕ θα μπορέσει να καταλήξει σε συμφωνία για το ζήτημα στην επόμενη σύνοδο κορυφής των ηγετών του συνασπισμού, η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 18 και 19 Δεκεμβρίου.

Νωρίτερα μέσα στον μήνα, η φον ντερ Λάιεν πρότεινε εναλλακτικές επιλογές για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, μιας και το δημοσιονομικό χάσμα της αναμένεται να διευρυνθεί σημαντικά τον επόμενο χρόνο.

Παρόλα αυτά, παραμένει επικεντρωμένη στο σχέδιο των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων από την πρώτη παρουσίασή του τον Σεπτέμβριο, δεδομένου ότι πολλές χώρες μέλη της ΕΕ αντιτίθενται στο να αναλάβουν περισσότερο χρέος.

"Το προταθέν σχέδιο του δανείου επανορθώσεων είναι, κατά τη γνώμη μου, θεμελιωδώς λάθος", τόνισε ο Βέλγος πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι κατά τη διάρκεια των πολέμων, τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία συνήθως δεν χρησιμοποιούνται.

"Τέτοια περιουσιακά στοιχεία υπήρξαν αντικείμενο αποφάσεων στη διάρκεια των μεταπολεμικών συμφωνιών, συνήθως στο πλαίσιο των πολεμικών αποζημιώσεων από την ηττηθείσα πλευρά", εξήγησε.

Επιπλέον, ο Ντε Βέβερ επανέλαβε τις ανησυχίες του για πιθανά ρωσικά αντίποινα και την προοπτική σημαντικών οικονομικών διεκδικήσεων εις βάρος του Βελγίου και της Euroclear, απειλές τις οποίες η Μόσχα έχει ήδη διατυπώσει.

Εκτός από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που φυλάσσονται στο Βέλγιο, εκτιμάται ότι περίπου 25 δισεκατομμύρια ευρώ σε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία βρίσκονται σε τράπεζες σε άλλες χώρες της ΕΕ, κυρίως στη Γαλλία και στο Λουξεμβούργο.

Το Βέλγιο έχει δηλώσει ότι χώρες που φιλοξενούν ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων του Καναδά, της Ιαπωνίας, της Βρετανίας και των ΗΠΑ, θα πρέπει επίσης να περιληφθούν στο σχέδιο.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απάντησε σχετικά με την επιστολή του Βέλγου πρωθυπουργού, επιβεβαιώνοντας ότι έχει λάβει την επιστολή και ότι εξετάζει με προσοχή το θέμα, εργαζόμενη μαζί με όλα τα κράτη-μέλη και το Βέλγιο.

Η εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν Πάολα Πινό δήλωσε ότι η Κομισιόν επεξεργάζεται το σχέδιο που έχει αποσταλεί στα κράτη-μέλη και ότι στόχος είναι όλες οι θέσεις να είναι συμβατές με τις αποφάσεις που θα ληφθούν, αποκαλύπτοντας ότι το νομικό κείμενο της τελικής πρότασης θα δοθεί τις επόμενες ημέρες. Η κ. Πινό πρόσθεσε ότι πρόκειται για "αχαρτογράφητα νερά" και ότι κατανοεί τις ανησυχίες που υπάρχουν, ενώ οι αποφάσεις που θα ληφθούν πρέπει να είναι αποδεκτές από όλα τα κράτη-μέλη.

Εν τω μεταξύ, αυξάνεται η πίεση προς το Βέλγιο να αποδεσμεύσει τα 140 δισ. ευρώ από τα παγωμένα ρωσικά assets που βρίσκονται στις Βρυξέλλες, με κατηγορίες ότι δεν αποκαλύπτει πλήρως τι κάνει με τα φορολογικά έσοδα από αυτά τα περιουσιακά στοιχεία.

Διπλωμάτες από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες παραπονέθηκαν ότι το Βέλγιο φαίνεται να έχει μια δευτερεύουσα ατζέντα στο να κρατάει τα χρήματα της Ρωσίας χάρη στους φόρους που αποφέρουν, παραβιάζοντας μια διεθνή δέσμευση να αποκαλύψει τι έκανε με τους φόρους από τα παγωμένα assets, οι οποίοι υποτίθεται ότι θα πήγαιναν στην Ουκρανία.

Οι διπλωμάτες δήλωσαν ότι τα χρήματα εξακολουθούν να ενσωματώνονται στον εθνικό προϋπολογισμό του Βελγίου, καθιστώντας αδύνατο να προσδιοριστεί εάν το Βέλγιο τηρεί πλήρως τις δεσμεύσεις του προς το Κίεβο. Το Βέλγιο αρνείται σθεναρά ότι κάνει κάτι λάθος.

Εάν το Βέλγιο συνεχίσει να αρνείται να χρησιμοποιηθούν τα δεσμευμένα κεφάλαια στο Κίεβο, τα κράτη μέλη της ΕΕ θα αξιοποιήσουν όλο και περισσότερο τις συναντήσεις που θα πραγματοποιηθούν πριν από τη σύνοδο κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για να αμφισβητήσουν εάν το Βέλγιο επωφελείται από τα φορολογικά έσοδα ή καθυστερεί τις πληρωμές προς την Ουκρανία.

"Λαμβάνοντας υπόψη αυτή τη συνεχιζόμενη καθυστέρηση, αναρωτιέται κανείς αν έχει γίνει πραγματικά κατανοητό ότι εδώ διακυβεύεται η ασφάλεια της Ευρώπης", δήλωσε ένας ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ.

Τα χρήματα είναι δύσκολο να εντοπιστούν, αλλά οι διπλωμάτες χρησιμοποιούν πηγές όπως το Ινστιτούτο Kiel, το οποίο εκτιμά τη συνολική δέσμευση του Βελγίου προς την Ουκρανία σε 3,44 δισ. ευρώ. Ο φόρος από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ανήλθε σε 1,7 δισ. ευρώ μόνο το 2024.

Ένας δεύτερος ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ είπε ότι "τα φορολογικά έσοδα ήταν ήδη μέρος του εγχώριου προϋπολογισμού τους και δεν ήθελαν να τα χάσουν".