Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας, που ψηφίστηκε τον περασμένο Ιούνιο, έχει ως στόχο να επιφέρει ριζικές αλλαγές στην οδική συμπεριφορά και στη δημόσια ασφάλεια, με απώτερο σκοπό τη μείωση των τροχαίων δυστυχημάτων στη χώρα.

Ωστόσο, ελάχιστοι γνωρίζουν ότι τα πρόστιμα δεν αφορούν μόνο τους οδηγούς, αλλά και τους πεζούς. Αν και η προσοχή στρέφεται συνήθως σε όσους βρίσκονται πίσω από το τιμόνι, ο ΚΟΚ θέτει σαφείς κανόνες και για όσους κινούνται με τα πόδια. Οι παραβάσεις, αν και μπορεί να φαίνονται υπερβολικές, μπορεί να οδηγήσουν μέχρι και σε πρόστιμα!

Το άρθρο 42 καθορίζει ξεκάθαρους κανόνες για την κίνηση των πεζών, τόσο στο πεζοδρόμιο όσο και στο οδόστρωμα. Παρακάτω παρουσιάζονται συνοπτικά οι βασικές υποχρεώσεις που οφείλουν να τηρούν, καθώς και οι περιπτώσεις στις οποίες ενδέχεται να επιβληθεί πρόστιμο:

1. Οι πεζοί υποχρεούνται να χρησιμοποιούν τα πεζοδρόμια ή τα ειδικά γι’ αυτούς ερείσματα. Κατ’ εξαίρεση, μπορούν να χρησιμοποιούν το οδόστρωμα, αφού λάβουν τις αναγκαίες προφυλάξεις.

2. Αν είναι αδύνατη η χρησιμοποίηση των πεζοδρομίων ή των ερεισμάτων, που προορίζονται για τους πεζούς, ή δεν υπάρχουν πεζοδρόμια ή ερείσματα, οι πεζοί μπορούν να βαδίζουν στο οδόστρωμα, με τρόπο ώστε να μην παρεμποδίζουν την κυκλοφορία. Αν το οδόστρωμα διαθέτει λωρίδα για ποδήλατα ή μοτοποδήλατα, μπορούν να βαδίζουν σ’ αυτή, αν το επιτρέπει η πυκνότητα της κυκλοφορίας και δεν παρεμποδίζουν την κίνηση των μοτοποδηλάτων ή ποδηλάτων στη λωρίδα. Οι πεζοί δεν επιτρέπεται να υπερπηδούν εμπόδια όπως δοκούς, αλυσίδες, νησίδες, στηθαία και κιγκλιδώματα, που έχουν τοποθετηθεί από τις αρμόδιες αρχές για ειδικούς λόγους. Η ύπαρξη τέτοιων εμποδίων σημαίνει απαγόρευση εισόδου του πεζού στην αποκλεισμένη επιφάνεια της οδού.

3. Οι πεζοί που χρησιμοποιούν το οδόστρωμα υποχρεούνται να βαδίζουν αντίθετα με την κατεύθυνση της κυκλοφορίας και όσο το δυνατόν πλησιέστερα στο άκρο του οδοστρώματος, εκτός αν κατ’ αυτόν τον τρόπο κινδυνεύουν ή δεν το επιτρέπουν ειδικές περιστάσεις. Κατ’ εξαίρεση, πρόσωπα που ωθούν ή σύρουν χειράμαξες, ωθούν ποδήλατο, μοτοποδήλατο ή μοτοσικλέτα, άτομα με αναπηρία, που κινούνται σε αναπηρικά καθίσματα και ομάδες πεζών, όταν σχηματίζουν πομπή ή οδηγούνται από ειδικά επιφορτισμένο πρόσωπο, υποχρεούνται να βαδίζουν πλησίον του δεξιού άκρου του οδοστρώματος. Οι πεζοί που βαδίζουν στο οδόστρωμα, αν δεν σχηματίζουν πομπή, υποχρεούνται να βαδίζουν σε απλό στοίχο, όταν το απαιτεί η ασφάλεια της κυκλοφορίας, εξαιτίας των συνθηκών ορατότητας, της πυκνότητας ή άλλων λόγων. Ομάδες πεζών που κινούνται στις οδούς υποχρεούνται να αφήνουν ελεύθερη στα δεξιά της οδού επαρκή επιφάνεια του οδοστρώματος, ώστε να μπορεί να διέρχεται ένα όχημα.

4. Οι πεζοί προκειμένου να διασχίσουν το οδόστρωμα, υποχρεούνται:

Αν και μοιάζει ασυνήθιστο, οι παραβάσεις αυτές που κατατάσσονται στην κατηγορία Ε1-Α μπορεί πράγματι να επιφέρουν πρόστιμο. Ο ΚΟΚ προβλέπει διοικητική κύρωση 30 ευρώ για τους παραβάτες της κατηγορίας Ε1, ένα ποσό που υπενθυμίζει ότι και οι πεζοί έχουν σαφείς υποχρεώσεις στον δρόμο.