Πριν καν ξεκινήσει, η συνάντηση στην Αλάσκα αποτελεί ήδη επιτυχία για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, παρά το ένταλμα σύλληψης που εκκρεμεί εναντίον του από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Για τη Μόσχα, η πρόσκληση δόθηκε χωρίς ανταλλάγματα και χωρίς τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

«Η Ρωσία αγωνίζεται για αναγνώριση, για να σταθεί περήφανα στη διεθνή σκηνή», εξηγεί ο Σεργκέι Ραντσένκο, καθηγητής στο School of Advanced International Studies του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς. «Ο Τραμπ το παρείχε αυτό χωρίς να πάρει κάποιο αντάλλαγμα – και αυτό αποτελεί ένα είδος μονομερούς παραχώρησης».

Ο Ραντσένκο, που ερευνά τον ρωσοουκρανικό πόλεμο, πιστεύει ότι μέρος του στόχου του Πούτιν έχει επιτευχθεί: «Έχει σπάσει την απομόνωση της Ρωσίας και κάνει τους Ευρωπαίους να φαίνονται ότι είναι οι μόνοι που αρνούνται τη νέα πραγματικότητα». Επιπλέον, ο Πούτιν επιδιώκει μια σχέση με τον Τραμπ που θα αποτρέψει μέτρα εναντίον της Ρωσίας στην Ουκρανία. Το ιδανικό σενάριο είναι να πείσει τον Τραμπ ότι οι όροι του για την ειρήνη «είναι εύλογοι», πιέζοντας τον Ζελένσκι να αποδεχθεί μια ολέθρια συμφωνία.

Ο Στιβ Γουίτκοφ, μεγιστάνας του real estate και φίλος του Τραμπ, διαδραμάτισε κομβικό ρόλο, παρά την έλλειψη διπλωματικής εμπειρίας. Ο σερ Λόρενς Φρίντμαν τον χαρακτήρισε «ερασιτέχνη διπλωμάτη» που δεν εξασφαλίζει γραπτές επιβεβαιώσεις. Ο Γουίτκοφ μετέφερε στον Τραμπ ότι η Ρωσία συμφώνησε σε τριμερή συνάντηση με τον Ζελένσκι, κάτι που διαψεύστηκε. Ο σύμβουλος του Πούτιν, Γιούρι Ούσακοφ, ανέφερε ότι η συμμετοχή του Ζελένσκι «απλώς αναφέρθηκε» και δεν συζητήθηκε «συγκεκριμένα». Ο ίδιος ο Πούτιν δήλωσε ότι απαιτούνται «ορισμένες συνθήκες» για μια τέτοια συνάντηση, από τις οποίες «δυστυχώς, απέχουμε πολύ». Ο Τραμπ δεν άφησε αυτή τη λεπτομέρεια να τον εμποδίσει.

Μετά τη συνάντηση με τον Γουίτκοφ, η Ρωσία πρότεινε μερική κατάπαυση του πυρός με αντάλλαγμα την παραχώρηση από την Ουκρανία μέρους (περίπου το 1/3) της επαρχίας του Ντονέτσκ που δεν έχει καταλάβει. Η πρόταση δεν περιλαμβάνει τις θέσεις περί προσάρτησης της Χερσώνας και της Ζαπορίζια, αποστρατιωτικοποίησης της Ουκρανίας και αντικατάστασης της κυβέρνησής της. Ο Ραντσένκο αμφιβάλλει για το αν ο Πούτιν έχει εγκαταλείψει τους μαξιμαλιστικούς του στόχους.

Η ευρωπαϊκή αντιπρόταση, που μεταφέρθηκε από τον πρόεδρο της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ, ορίζει ότι η κατάπαυση του πυρός πρέπει να προηγηθεί οποιουδήποτε άλλου βήματος. Επιπλέον, η όποια μεταβίβαση εδαφών πρέπει να είναι αμοιβαία. Ο Γουίτκοφ φέρεται να μετέφερε λανθασμένα πληροφορίες, λέγοντας ότι η Ρωσία ήταν διατεθειμένη να αποσυρθεί από τη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα σε αντάλλαγμα για το Ντονέτσκ, κάτι που διαψεύστηκε.

Μετά από συνάντηση του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς με Ευρωπαίους αξιωματούχους, οι ηγέτες του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Πολωνίας, της Ιταλίας και της Φινλανδίας και η πρόεδρος της Κομισιόν εξέδωσαν κοινό ανακοινωθέν. Σημείωσαν ότι η όποια ειρηνευτική συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει «στιβαρές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας που επιτρέπουν στην Ουκρανία να υπερασπιστεί αποτελεσματικά την κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητα». Την Τετάρτη, ο Ζελένσκι συμμετείχε σε τηλεδιάσκεψη στο Βερολίνο με άλλους Ευρωπαίους ηγέτες και τον Τραμπ. Ο Φρίντριχ Μερτς δήλωσε ότι ο Τραμπ «εν πολλοίς συμμερίζεται» τις θέσεις των Ευρωπαίων.

Η μεταστροφή του Τραμπ γεννά προβληματισμό για την ευρωπαϊκή στρατηγική απέναντι στην Ουάσιγκτον, που περιλαμβάνει τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, την αύξηση των αμυντικών δαπανών και την εμπορική συμφωνία Ε.Ε. – ΗΠΑ. Η ευκολία με την οποία ο Τραμπ συμφώνησε στη συνάντηση με τον Πούτιν δημιούργησε την αίσθηση ότι η πρόοδος που θεωρούσε η Ευρώπη ότι είχε επιτύχει ήταν απατηλή.

«Η Ευρώπη πληρώνει το τίμημα της ασημαντότητάς της με τον αποκλεισμό της από τη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα», λέει ο Φίλιπς Ο’ Μπράιαν, καθηγητής Στρατηγικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του St Andrews. «Αρνούμενοι να προετοιμαστούν για έναν κόσμο χωρίς την ηγεμονία των ΗΠΑ, έχουν θέσει τον εαυτό τους στο περιθώριο των εξελίξεων. Εάν ο Τραμπ και ο Πούτιν συμφωνήσουν στη μεταβίβαση ουκρανικών εδαφών στη Ρωσία, ο ευρωπαϊκός κόσμος που γνωρίζουμε από το 1945 μπορεί να έρθει στο τέλος του – εκτός εάν τα ευρωπαϊκά κράτη ξυπνήσουν τώρα».

Μετά την ανακοίνωση της συνάντησης στην Αλάσκα, οι Ρώσοι βομβάρδισαν τη Ζαπορίζια, τραυματίζοντας τουλάχιστον 19 άτομα. Παράλληλα, έχουν επιταχύνει τον ρυθμό κατάκτησης εδαφών στο Ντονέτσκ.

Ο συσχετισμός δυνάμεων ευνοεί τους Ρώσους, αλλά τα σημάδια αδυναμίας της οικονομίας τους πολλαπλασιάζονται. Ο Τραμπ έχει μοχλούς πίεσης για μια δίκαιη λύση για την Ουκρανία.

«Ο Τραμπ δεν δείχνει να διαθέτει τη στρατηγική υπομονή που θα επέφερε τα αποτελέσματα που θα δικαιολογούσαν την ανάδειξή του σε ειρηνοποιό», σχολιάζει ο Σεργκέι Ραντσένκο.