Ο ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν κατέθεσε λουλούδια στους τάφους των Σοβιετικών πιλότων στην Αλάσκα, μια συμβολική κίνηση μετά την συνάντηση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Η χειρονομία συνδέεται με ένα ελάχιστα γνωστό κεφάλαιο της ιστορίας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο τόπος ταφής, στο Εθνικό Νεκροταφείο Fort Richardson κοντά στο Άνκορατζ, τιμά τους Σοβιετικούς πιλότους που έχασαν τη ζωή τους στην Αλάσκα. Οι θάνατοι συνέβησαν κατά τη διάρκεια εκπαίδευσης ή μεταφοράς αεροσκαφών αμερικανικής κατασκευής στο Ανατολικό Μέτωπο, στο πλαίσιο του προγράμματος Lend-Lease.

Με το πρόγραμμα αυτό, οι ΗΠΑ έδιναν αμερικανικό εξοπλισμό στην Σοβιετική Ένωση εναντίον των Ναζί και του Άξονα ως «δάνειο».

Η επίσκεψη του Πούτιν στο νεκροταφείο έρχεται μετά τις κατ’ ιδίαν και διευρυμένες συναντήσεις του με τον Τραμπ στη Joint Base Elmendorf-Richardson. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ επιβεβαίωσε την τελετή κατάθεσης λουλουδιών στα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης, πριν ο Πούτιν αναχωρήσει από την Αλάσκα.

Ο Βλάντιμιρ Πούτιν συνάντησε στο σημείο τον Αρχιεπίσκοπο Αλεξέι της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αμερικής, και συγκεκριμένα της Επισκοπής (Μητρόπολης) Αλάσκας. «Η Ρωσία μας έχει δώσει το πιο πολύτιμο από όλα την ορθόδοξη πίστη», είπε ο Αρχιεπίσκοπος στον Πούτιν.

Στο πλαίσιο του προγράμματος Lend-Lease ή Δανεισμός-Χρησιδανεισμός, οι ΗΠΑ προμήθευσαν τους Σοβιετικούς με σχεδόν 8.000 αεροσκάφη και πολεμικό υλικό, από ασύρματους έως οχήματα και 13.000 τεθωρακισμένα.

Από το 1942 έως το 1945, οι σοβιετικοί πιλότοι συνεκπαιδεύονταν μαζί με αμερικανικά πληρώματα στο Φέρμπανκς της Αλάσκας, πριν πετάξουν με τα αεροσκάφη πάνω από τον Καναδά, στο εσωτερικό της Αλάσκας και στη συνέχεια πέρα από τον Βερίγγειο Πορθμό προς τη Σιβηρία. Η διαδρομή, γνωστή ως αεροπορικός δρόμος Αλάσκας-Σιβηρίας, ήταν ζωτικής σημασίας για την παράδοση αεροσκαφών στις σοβιετικές πρώτες γραμμές, αλλά και επικίνδυνη.

Μερικοί Σοβιετικοί πιλότοι έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης ή της μεταφοράς λόγω δυστυχημάτων ή δυσμενών καιρικών συνθηκών. Αρχικά θάφτηκαν στο Φέρμπανκς και στο Νόμε, αλλά τα λείψανά τους μεταφέρθηκαν το 1946 στο Φορτ Ρίτσαρντσον, κατόπιν εντολής της αμερικανικής διοίκησης του Εθνικού Νεκροταφείου της Αλάσκας.

Για δεκαετίες, ο τόπος ταφής των Σοβιετικών πιλότων δεν καταγραφόταν στα επίσημα ρωσικά αρχεία. Το 1990, μια αντιπροσωπεία της Σοβιετικής Επιτροπής Βετεράνων Πολέμου επιβεβαίωσε την ιστορία τους.

Το 2011, ο τότε Ρώσος πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβέντεφ απένειμε βραβείο στη Βιρτζίνια Γουόκερ, διευθύντρια του νεκροταφείου, για το ρόλο της στη διατήρηση των τάφων και τη φροντίδα τους. Ο χώρος παραμένει σε άριστη κατάσταση, με κάθε ταφόπετρα να φέρει επιγραφή στα αγγλικά και στα ρωσικά.

Είναι ένα από τα ελάχιστα μνημεία που συνδέουν ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση ως προς την συμμετοχή και την συμμαχία τους στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.