
Πληθωρισμός: Γιατί οι υπηρεσίες «καίνε» την ελληνική οικονομία – Η ανάλυση
Σύμφωνα με το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Alpha Bank, ο πληθωρισμός στις υπηρεσίες παίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση των πληθωριστικών πιέσεων, συνεισφέροντας το 80% της αύξησης του Ενιαίου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Η ανάλυση, με επικεφαλής τον οικονομολόγο Παναγιώτη Καπόπουλο, αποκαλύπτει τους βασικούς παράγοντες που τροφοδοτούν αυτό το φαινόμενο:
Πρώτον, η ισχυρή ζήτηση, ιδίως η εξωτερική λόγω του τουρισμού, δημιουργεί αυξημένες πιέσεις στις τιμές. Δεύτερον, η γενική αύξηση των αποδοχών επηρεάζει περισσότερο τις τιμές των υπηρεσιών, καθώς ο τομέας αυτός είναι πιο εντάσεως εργασίας σε σχέση με άλλους. Τρίτον, οι αυξήσεις στην έμμεση φορολογία στην εστίαση και τη διαμονή, που εφαρμόστηκαν από τα μέσα της προηγούμενης χρονιάς, επιβαρύνουν περαιτέρω το κόστος. Συγκεκριμένα, αναφέρεται η εφαρμογή κανονικού συντελεστή ΦΠΑ 24% στους σερβιριζόμενους καφέδες και άλλα ροφήματα από την 1η Ιουλίου 2024, καθώς και η επιβολή τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση στα τουριστικά καταλύματα και οι αυξήσεις στα τέλη διαμονής παρεπιδημούντων σε ορισμένους δήμους.
Η ανάλυση της Alpha Bank υπογραμμίζει επίσης την αυξημένη στάθμιση των υπηρεσιών στον ελληνικό Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, καθώς αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 49% του δείκτη, το τρίτο υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε. Από τις αρχές του 2025, όλες οι τιμές των υπηρεσιών έχουν καταγράψει αύξηση.
Συγκεκριμένα, η στέγαση σημείωσε τη μεγαλύτερη αύξηση, με 8,1% το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου, ενώ τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 10,6%. Ακολουθούν τα πακέτα διακοπών και παροχής καταλυμάτων (7,8%), οι υπηρεσίες αναψυχής και προσωπικής φροντίδας (5,9%), κατηγορία με τη μεγαλύτερη στάθμιση στον δείκτη, και μικρότερες αυξήσεις στις μεταφορές (3,5%), στις διάφορες υπηρεσίες (2,8%) και στην επικοινωνία (2,1%).
Σύμφωνα με την ανάλυση, ο δείκτης διαμορφώθηκε κατά μέσον όρο στο 3% το 9μηνο του έτους, έναντι 2,1% στην Ευρωζώνη, παραμένοντας στα ίδια επίπεδα με το 2024, παρά την ένδειξη αποκλιμάκωσης που παρουσίασε ο πληθωρισμός του Σεπτεμβρίου (1,8%). Ο δομικός πληθωρισμός, εξαιρουμένων των ευμετάβλητων τιμών της ενέργειας και των τροφίμων, ανήλθε σε 3,9% στην Ελλάδα έναντι 2,4% στην Ευρωζώνη. «Η σημαντική διαφορά των δύο ποσοστών αντανακλά, σε κάποιον βαθμό, το θετικό παραγωγικό κενό της ελληνικής οικονομίας, δηλαδή τις συνθήκες υπερβάλλουσας ζήτησης, έναντι του αρνητικού παραγωγικού κενού της ευρωπαϊκής οικονομίας, δηλαδή τις συνθήκες υπερβάλλουσας προσφοράς», επισημαίνεται στο δελτίο.
Η μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές των υπηρεσιών αντανακλάται, σύμφωνα με την ανάλυση, και στις προσδοκίες των επιχειρηματιών, حيث οι προσδοκίες στη βιομηχανία για την εξέλιξη των τιμών πώλησης των προϊόντων τους είναι χαμηλότερες, με εξαίρεση τον Σεπτέμβριο, από τις αντίστοιχες πληθωριστικές προσδοκίες των επιχειρηματιών στον τομέα των υπηρεσιών.