
Οικονομικό σοκ: Οι δαπάνες των νοικοκυριών βυθίστηκαν κάτω από τα επίπεδα προ κρίσης!
Η μέση μηνιαία οικογενειακή δαπάνη στην Ελλάδα το 2024 παρέμεινε σε απόσταση από τα προ κρίσης επίπεδα, επηρεασμένη από τα χαμηλότερα εισοδήματα και την άνοδο των τιμών. Η «ψαλίδα» ανάμεσα στους έχοντες και μη, αγριεύει όσο η ακρίβεια αναγκάζει τα νοικοκυριά να μειώσουν τις ποσότητες βασικών αγαθών, όπως το ελαιόλαδο, το ψωμί, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά.
Σύμφωνα με την Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών της ΕΛΣΤΑΤ για το 2024, η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών ανήλθε στα 20.694,48 ευρώ (1.724,54 ευρώ μηνιαίως). Παρά την αύξηση 3,6% σε τρέχουσες τιμές σε σχέση με το 2023, σε σταθερές τιμές, η αύξηση περιορίζεται στο 1% ή 213,55 ευρώ, λόγω του πληθωρισμού που έτρεχε με 2,6% το 2024.
Σε σύγκριση με το 2008, η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών το 2024 ήταν χαμηλότερη κατά 16,6%. Ακόμη και σε σχέση με το 2011 (1.783,86 ευρώ), όταν η χώρα βρισκόταν ήδη σε μνημόνιο, η μέση μηνιαία δαπάνη το 2024 ήταν χαμηλότερη σε τρέχουσες τιμές.
Το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών, το 20,7%, κατευθύνθηκε στα είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά, έναντι 21% το 2023. Ωστόσο, σε απόλυτα μεγέθη η σχετική δαπάνη αυξήθηκε κατά 2,2%. Στη στέγαση κατευθύνθηκε το 14,4% των οικογενειακών προϋπολογισμών το 2024 έναντι 14,2% το 2023, με την αξία των σχετικών δαπανών να αυξάνεται κατά 4,5%. Το 13,3% των δαπανών αφορούσε τις μεταφορές, το 11,8% την εστίαση και τα ξενοδοχεία και το 7,8% την υγεία.
Η αύξηση των τιμών οδήγησε σε μείωση της κατανάλωσης ελαιολάδου κατά 13,9%, αυγών κατά 5,6%, οινοπνευματωδών ποτών κατά 5,5%, ψωμιού κατά 3,7% και γάλακτος κατά 3,6%.
Για τα φτωχότερα νοικοκυριά, το 33,5% των δαπανών κατευθύνθηκε σε είδη διατροφής και μη αλκοολούχα ποτά. Αντίθετα, για το πλουσιότερο 20% του πληθυσμού, οι δαπάνες αυτές αντιστοιχούσαν στο 19,7% των συνολικών δαπανών τους.
Το μερίδιο της μέσης ισοδύναμης δαπάνης του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού είναι 5,68 φορές μεγαλύτερο από το μερίδιο της μέσης ισοδύναμης δαπάνης του φτωχότερου 20% (από 5,64 για το 2023), αποδεικνύοντας την εκτεταμένη οικονομική ανισότητα.